Джон фон Нейман
| Джон фон Нейман | |
| John von Neumann | |
 Джон фон Нейман в 1940-е | |
| Тыуған көнө: | |
|---|---|
| Тыуған урыны: | |
| Вафат булыу көнө: | |
| Вафат булған урыны: |
Америка Ҡушма Штаттары, Вашингтон, Армейский медицинский центр имени Уолтера Рида[d][6][7] |
| Гражданлығы: | |
| Ғилми өлкәһе: |
функциональный анализ[d], Теория операторов[d], Математика һәм Физика |
| Эшләгән урыны: |
Принстонский университет[d] |
| Уҡыу йорто: |
Цюрихтың Швейцария юғары техник мәктәбе |
| Ғилми етәксеһе: | |
| Награда һәм премиялары |
Гиббсовская лекция (1944) Силлимановская лекция (1955) Премия Энрико Ферми (1956) |
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Джон фон Не́йман (ингл. John von Neumann; йәки Иоганн фон Нейман, нем. Johann von Neumann; тыуғанда Я́нош Ла́йош Нейман, мадьярса Neumann János Lajos; 28 декабрь 1903 йыл, Будапешт — 8 февраль 1957 йыл, Вашингтон) — Венгрия һәм АҠШ ғалимы, квант физикаһына, квант логикаһына, функциональ анализға, күплек теорияһына, информатикаға, экономикаға һәм башҡа фәндәргә бик мөһим өлөш индергән математик.
Нейман исемен хәҙерге компьютерҙар архитектураһы (архитектура фон Неймана), квант механикаһына операторҙар теорияһын ҡулланыу (алгебра фон Неймана) бәйләйҙәр, шулай уҡ ул — Манхэттен проектын һәм уйындар теорияһын һәм күҙәнәкле автоматтар концепцияһын булдырыусы.
Хәтер[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
1970 йылда Астрономдарҙың халыҡ-ара союзы Джон фон Нейман исемен Айҙың икенсе яғындағы кратерға бирә. Уның хөрмәтенә булдырылған наградалар:
- Джон фон Нейман миҙалы,
- Нейман теоретиктар премияһы,
- Джон фон Нейман лекцияһы.
Библиография[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Нейман Дж. Математические основы квантовой механики — М.: Наука, 1964.
- Нейман Дж., Моргенштерн Оскар. Теория игр и экономическое поведение — М.: Наука, 1970.
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- ↑ Немецкая национальная библиотека, Берлинская государственная библиотека, Баварская государственная библиотека и др. Record #118770314 // Общий нормативный контроль (GND) — 2012—2016.
- ↑ Bibliothèque nationale de France BNF танытҡысы: асыҡ мәғлүмәт платформаһы — 2011.
- ↑ 3,0 3,1 Архив по истории математики Мактьютор
- ↑ 4,0 4,1 Нейман Джон фон // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ Biografisch Portaal — 2009.
- ↑ Нейман Джон фон // Нейман Джон фон / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ (not translated to ru) John von Neumann: The Scientific Genius Who Pioneered the Modern Computer, Game Theory, Nuclear Deterrence, and Much More — 1992. — С. 380. — ISBN 0-679-41308-1
- ↑ 8,0 8,1 John von Neumann — Национальная академия наук США.
- ↑ John von Neumann — 1998.
Әҙәбиәт[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Steve Heims. John Von Neumann and Norbert Wiener: from mathematics to the technologies of life and death — MIT Press, 1980. — 568 p. — ISBN 0262081059. (инг.)
- Данилов Ю. А.. Джон фон Нейман — М.:Знание, 1981. (рус.)
- William Aspray. John von Neumann and the Origins of Modern Computing — MIT Press, 1990. — 376 p. — ISBN 0262011212. (инг.)
- Norman Macrae. John von Neumann — 1992. (инг.)
- Монастырский М. И. Джон фон Нейман — математик и человек. // Историко-математические исследования. — М.: Янус-К, 2006. — № 46 (11). — С. 240-266..
- Улам С. М. Приключения математика. — Ижевск: R&C Dynamics, 272 с. ISBN 5-93972-084-6.
- Вигнер Е. Этюды о симметрии, пер. с англ. — М., 1971. — Б. 204—09.
- «Bulletin of the American Mathematical Society», 1958, v. 64, № 3, pt 2