Дирар ибн Ғәмер
Дирар ибн Ғәмер | |
ғәр. ضرار بن عمرو | |
Зат | ир-ат |
---|---|
Гражданлыҡ | Ғәббәсиҙәр хәлифәлеге |
Тыуған көнө | 728[1] |
Тыуған урыны | Әл-Күфә, Ираҡ[2] |
Вафат булған көнө | 815[1][3] |
Вафат булған урыны | Бәсра, Ираҡ |
Һөнәр төрө | дин белгесе, Ҡаҙый |
Эшмәкәрлек төрө | Кәләм |
Уҡыусылар | Хусейн ибн Мухаммед ан-Наджжар[d] |
Кемдә уҡыған | Васил ибн Ата[d][4] |
Әүҙемлек урыны | Бәсра[5] |
Әбү Ғәмер Дирар ибн Ғәмер әл-Ғатафани әл-Күфи (ғәр. ضرار بن عمرو; 728—815) — ислам ғөләмәһе, тәүге мөғтәзилиҙәрҙең береһе.
Биографияһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Дирар ибн Ғәмер Бәсра һәм Бағдад мөғтәзили мәҙһәбтәре рәсмиләштерелгәнгә тиклемге осорҙа йәшәгән. 786 йылдан һуң ул Бағдадта бармаҡиҙар даирәһендә була; Яхъя ибн Хәлит әл-Бармаҡи ойошторған атаҡлы диспуттарҙа ҡатнаша.
Ҡараштары
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Ул кәләмдең бер нисә теорияһын, атап әйткәндә, «ике эш итеүсе» һәм кешенең Аллаһ ҡылғандарҙы үҙләштереүе («кәсеп») теорияһын башлап ебәрә. Ҡөрьәнде кеше телдән әйтә, әммә Аллаһ уны юҡтан барлыҡҡа килтергән тип иҫәпләй[6].
Имамлыҡ мәсьәләһендә ул, әгәр ҡорайыш менән ҡорайыш түгел тап килһә, ҡорайыш булмағанды һайлау яҡшыраҡ, сөнки уның туғандары аҙ һәм бәйләнеше көсһөҙ, ә закон боҙолған осраҡта мосолмандар уны ҡолата ала, тип иҫәпләй[7].
Дирарҙың күпселек әҫәрҙәре бәхәсле характерҙа була. Үҙенең әҫәрҙәрендә ул "бидғәтселәрҙең ": манихей, натурфилософ, антропоморфист, хәрижиҙәр, хәшвиҙәр, рафидиҙәр, христиан һ. б. төрлө категорияларын кире ҡаға[7].
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ 1,0 1,1 Издательство Чикагского университета — 1891.
- ↑ Encyclopaedia of Islam — Лейден: Koninklijke Brill.
- ↑ Schmidtke S. The Oxford Handbook of Islamic Theology (ингл.) — OUP, 2014. — P. 55. — doi:10.1093/OXFORDHB/9780199696703.001.0001
- ↑ https://www.journals.uchicago.edu/doi/full/10.1086/690653
- ↑ Badawi A. R. Histoire de la philosophie en Islam (фр.) // Études de Philosophie Médiévale — Paris: Librairie philosophique J. Vrin, 1972. — Vol. 60. — P. 244. — 886 с. — ISSN 0249-7921
- ↑ Ихван ас-Сафа’: между ал-Кинди и ал-Фараби // Главный редактор Янис Эшотс Ишрак : ежегодник исламской философии. — Издательская фирма «Восточная литература», 2013. — Т. 4. — С. 40—41. — ISBN 978-5-02-036543-8.
- ↑ 7,0 7,1 аш-Шахрастани. Джабариты // Книга о религиях и сектах.
Әҙәбиәт
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Thomas, David. Abū ʿAmr Ḍirār ibn ʿAmr al-Ghaṭafānī l-Kūfī // Christian-Muslim Relations. A Bibliographical History / General Editor David Thomas. — Brill Online, 2014.
- Ḍirār b. ʿAmr / van Ess, J. // Encyclopaedia of Islam. 2 ed. — Leiden : E. J. Brill, 1960—2005. (түләүле)
Был ислам тураһында тамамланмаған мәҡәлә. Һеҙ мәҡәләне төҙәтеп һәм тулыландырып проектҡа ярҙам итә алаһығыҙ. |