Йокмокк (коммуна)
| Йокмокк | |
| Герб | |
 | |
 | |
| Нигеҙләү датаһы | 1 ғинуар 1971 |
|---|---|
| Рәсми тел | швед теле һәм саамские языки[d] |
| Дәүләт |
 Швеция |
| Административ үҙәк | Йокмокк[d] |
| Административ-территориаль берәмек | Норрботтен[d] |
| Халыҡ һаны | 4851 кеше (31 декабрь 2020)[1] |
| Туғандаш ҡала | Ловозеро[d] |
| Хеҙмәткәрҙәр | ▼525 ± 25 кеше (ноябрь 2019)[2] |
| Сиктәш | Фёуске[d], Сёрфолл[d], Хамарёй[d], Тюсфьорд[d], Елливаре[d], Буден[d], Эльвсбюн[d], Арвидсъяур[d] һәм Арьеплуг[d] |
| Алыштырған | Q18291043? |
| Майҙан |
19 477,24 км², 19 334,08 км² (1 ғинуар 2019)[3], 17 600,86 км² (1 ғинуар 2019)[3], 1733,22 км² (1 ғинуар 2019)[3] |
| Рәсми сайт | jokkmokk.se |
 | |
 | |
 Йокмокк Викимилектә | |
Йокмокк (швед. Jokkmokks kommun) Швецияның төньяғында Норрботтен ленындағы (муниципалитет) коммуна. Коммунаның атамаһы саам сығышына эйә һәм бер үк исемле Йокмокк ҡалаһының, коммуна үҙәгенең географик урынын сағылдыра; лула-саам һүҙенән jåhkåmåhkke «йылға бөгөлөшө», «йылға боролошо» тип тәржемә итеп була
Коммуна саам мәҙәниәте үҙәктәренең береһе булып тора[4]
Йокмокк коммунаһы бөтә Швеция коммуналары араһында майҙаны буйынса икенсе урынды биләй (19 477 км²), был Словения кеүек илдәрҙең майҙанынан саҡ ҡына бәләкәй. коммунаның халҡы 5 меңдән ашыу кеше тәшкил итә, өҫтәүенә, һуңғы 60 йыл эсендә ул ике тапҡырға кәмегән. Халыҡ тығыҙлығы — бик түбән, ни бары 0,3 кеше/км²
Географияһы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Коммуна Скандинавия тауҙары битләүендә, швед Лапландияһында урынлашҡан. Коммунаның күп өлөшө — борондан саам болан үрсетеүселәре төпләнгән төбәк, ул Сарек, Муддус, Падьеланта һәм Стура-Шёфалетт милли парктарын үҙ эсенә алған Лапония исеме аҫтында ЮНЕСКО-ның мираҫ объекты булараҡ һаҡлау аҫтына алынған.
Коммунаның төньяҡта ятыуы арҡаһында бында бөтә ҡыш дауамында төньяҡ балҡышын күҙәтергә мөмкин, ә июнь һәм июль айҙарында поляр көндәр күҙәтелә.
Иҫтәлекле урындары һәм ваҡиғалары[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Йокмокк саам баҙары арҡаһында билдәле, бында ул 400 йыл дауамында февралдең тәүге ял көндәрендә үткәрелә. Был ваҡиға күптән инде сауҙагәҙәр йыйылышы булыуҙан туҡтаған, хәҙер был ваҡиға музыка концерттары, лекциялар һәм башҡа нәмәләр менән бер аҙна буйына һуҙылған мәҙәни саралар.
Туристарҙы шулай уҡ йыл әйләнәһенә асыҡ милли парктар йәлеп итә.
2012 йылдың 18—19 июнендә Йокмоккта швед саамдарының Милли конгресы үтте[5].
Халҡы һаны үҙгәреүе[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- 1950 й. — 10 744
- 1960 й. — 11 533
- 1970 й. — 7993
- 1980 й. — 7087
- 1990 й. — 6726
- 2000 й. — 6019
- 2008 й. — 5305
Туғандаш ҡалалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Ловозеро[6]
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- ↑ Folkmängd i riket, län och kommuner 31 december 2020 och befolkningsförändringar 1 oktober–31 december 2020 — Центральное статистическое бюро Швеции, 2021.
- ↑ https://www.ekonomifakta.se/Fakta/Regional-statistik/Din-kommun-i-siffror/Nyckeltal-for-regioner/?var=17259 — (untranslated).
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Land- och vattenareal per den 1 januari efter region och arealtyp. År 2012 - 2019 — Центральное статистическое бюро Швеции, 2019.
- ↑ В Швеции обсудят пути возрождения луле-саамского языка. Сайт Информационного центра Finugor (2012-02-15). Тәүге сығанаҡтан архивланған 16 октябрь 2012. 16 октябрь 2012 тикшерелгән.
- ↑ SSRs landsmöte (швед.) (PDF) (2012). Тәүге сығанаҡтан архивланған 19 июнь 2012. 19 июнь 2012 тикшерелгән.
- ↑ Туғанлашҡан ҡалалары мурманск өлкәһе //башҡорт энциклопедияһы Кола. 5 т. т. 1. Ә — Д / Гл. а. Киселевтың ре. — СПб. : ИС ; Апатиты : КНЦ ӨФӨ, 2008. — С. 502.