Йоһанн Крюгер
| Йоһанн Крюгер нем. Johann Crüger, т.-луж. Jan Krygaŕ | |
 | |
| Төп мәғлүмәт | |
|---|---|
| Исеме |
т.-луж. Jan Krygaŕ |
| Тыуған | |
| Тыуған урыны | |
| Үлгән |
23 февраль 1662 (63 йәш) |
| Үлгән урыны | |
| Һөнәрҙәре | |
| Инструменттар |
орган |
 Аудио, фото, видео Викимилектә | |
Йоһанн Крюгер, серболужи варианты — Ян Кригарь (нем. Johann Crüger, т.-луж. Jan Krygaŕ; 9 апрель 1598, Гросс Брезен — 23 февраль 1662, Берлин) — немец композиторы һәм музыка теоретигы, лютеран көндәлек тормошонда ҡулланылған бик күп көйҙәр һәм уларҙың хорлы аранжировкалар авторы.
Биографияһы һәм ижады[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
1622 йылда Берлиндағы Изге Николай сиркәүе канторы була. Өс гимн йыйынтығы сығара, уларҙың һәр береһендә «Herzliebster Jesu, was hast du verbrochen?» мелодияһы бар, уны И. С. Бах«Матфей буйынса ғазаптар» һәм «Яхъя буйынса ғазаптар». «Berliner Gesangbuch» йыйынтығы 1640 йылда, «Kirchenmelodien» йыйынтығы 1649 йылда сыға («Herzliebster Jesu» 4 тауыш һәм инструменталь оҙатыу өсөн тәҡдим ителә). Өсөнсө һәм иң популяр «Praxis pietatis melica» коллекцияһы, моғайын, 1635 йылда сыҡҡандыр. 1733 йылға был йыйынтыҡтың 43 баҫмаһы сыға. XX быуат башына Крюгерҙың 20-гә яҡын көйө, бигерәк тә «Nun danket alle Gott»популяр була.
Музыка теорияһы буйынса хеҙмәттәре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Praecepta musicae practicae figuralis (Berlin, 1625)
- Kurtzer und verstendtlicher Unterricht, recht und leichtlich singen zu lernen (Berlin, 1625)
- Synopsis musica (Berlin, 1630; 2-се киңәйтелгән баҫмаһы 1654)
- Quaestiones musicae practicae <...> (Berlin, 1650)
- Musicae practicae praecepta brevia et exercitia pro tyronibus varia (Berlin, 1660)
Әҙәбиәт[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Fischer-Krückeberg E. Johann Crüger als Musiktheoretiker // Zeitschrift für Musikwissenschaft 12 (1929–30), S. 609–629.
- Fischer-Krückeberg E. Johann Crügers Choralbearbeitungen // Zeitschrift für Musikwissenschaft 14 (1931–32), S. 248–271.
- Brodde O. Johann Crüger: sein Weg und sein Werk. Leipzig, 1936.
- Rivera B.V. German music theory in the early 17th century: the treatises of Johannes Lippius. Diss. Ann Arbor, 1980.
- Bunners Chr. Johann Crüger (1598–1662) – Berliner Musiker und Kantor, lutherischer Lied- und Gesangbuchschöpfer. Berlin: Frank & Timme, 2012. ISBN 978-3-86596-371-0.
Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Соловьёв Н. Ф. Крюгер, Иоганн // Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге: 86 томда (82 т. һәм 4 өҫтәмә том). — СПб., 1890—1907. (рус.)