Аралбаева Ләйлә Ҡәҙим ҡыҙы

Аралбаева Ләйлә Ҡәҙим ҡыҙы
Зат	ҡатын-ҡыҙ
Гражданлыҡ	Рәсәй
Тыуған көнө	14 март 1977({{padleft:1977|4|0}}-{{padleft:3|2|0}}-{{padleft:14|2|0}}) (47 йәш)
Тыуған урыны	Өфө, Башҡорт АССР-ы, РСФСР, СССР
Һөнәр төрө	музыка белгесе, журналист
Уҡыу йорто	Заһир Исмәғилев исемендәге Өфө дәүләт сәнғәт институты
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре	Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре[d]

Аралбаева Ләйлә Ҡәҙим ҡыҙы (14 март 1977 йыл) — журналист, музыка белгесе. «Башинформ» мәғлүмәт агентлығының мәҙәниәт буйынса күҙәтеүсеһе. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (2019). Журналистика өлкәһендә республика һәм халыҡ-ара ТӨРКСОЙ конкурстары премияһы лауреаты.

Биографияһы

Ләйлә Ҡәҙим ҡыҙы Аралбаева (Ишморатова) 1977 йылдың 14 мартында Өфөлә Башҡортостандың халыҡ шағиры Ҡәҙим Аралбай ғәиләһендә тыуған. Өфө сәнғәт училищеһын (1996) һәм Заһир Исмәғилев исемендәге Өфө дәүләт сәнғәт институтын (2002) тамамлаған. Диплом эше — «Заһир Исмәғилев операларында халыҡ музыкаль драма йолалары». 2004—2007 йылдарҙа ул саҡтағы Өфө дәүләт сәнғәт академияһында аспирантурала уҡый.

Музыкаль терминдар һүҙлеген башҡорт теленә тәржемә итә (Өфө, 1997).

2000—2002 йылдарҙа Хөсәйен Әхмәтов исемендәге Башҡорт дәүләт филармонияһының музыкаль-әҙәби лекторийында лектор-музыка белгесе булып эшләй. «Башҡортостан ҡыҙы» журналында «Бер йырҙың тарихы» рубрикаһын алып бара, 2004 йыл йомғағы буйынса лауреат була. 2007 йылда баҫылған мәғлүмәт нигеҙендә башҡорт телендә «Бер йырҙың тарихы» китап нәшер итә.

2002—2011 йылдарҙа «Башҡортостан» дәүләт телерадиокомпанияһының «Музыка» ижад берекмәһендә мөхәррир булып эшләй. Автор һәм алып барыусы булараҡ төрлө жанрҙарҙа 200-гә яҡын телетапшырыу ойоштора. Ижади портрет жанрында даими эшләй һәм композиторҙар Нур Дауытов, Салауат Низаметдинов, Муфтадин Ғиләзев, пианист Татьяна Погодина, флейтасы Радик Динәхметов, йырсыла Әлфиә Кәримова, Владимир Копытов, Асия Смакова ижады менән таныштыра. рус һәм башҡорт телендә тура эфирҙа «Йоҡо алдынан» исемле киске ток-шоу алып бара. 2003—2004 йылдарҙа Башҡортостан Юлдаш телеканалында Ләйлә Аралбаеваның автор тапшырыуы — «Муз.-ревю» тележурналы сыға, унда республиканың музыка тормошо яҡтыртыла, күренекле сәнғәт эшмәкәрҙәре ҡатнаша. 2005 йылдан — башҡортостан республикала популяр булған «мәҙәниәт паркы» исемле аҙналыҡ күҙәтеүҙең башҡор телендәге бүлегендә алып барыусыһы, рус теле бүлеге хәбәрсеһе булып эшләй һәм ваҡииғалары, концерттар, конкурстар, фестивальдәр, театрҙарҙың сағыу ваҡиғаларын яҡтырта. Мәғлүмәт туплау өсөн республика һәм Рәсәй буйынса ижади эш сәфәрҙәренә сыға — Мәскәү, Ҡазан, Һарытау, Сочи ҡалаларында була. 2007 йылда Фәйзи Ғәскәров исемендәге дәүләт академия халыҡ бейеүҙәре ансамбленең Италия ҡалалары буйынса гастролдәрен яҡтырта. Ижади төркөм етәксеһе булараҡ Братислава (2007, Словакия) була.

«Муз-баҙар», «Афарин», «Донъя йондоҙҙар күҙлегенән», «Йыр бүләк итәм» музыкаль-күңел асыу программаларының, юмористик концерттарҙың сценарий авторы һәм мөхәррире булараҡ абруй яулай. 2005 йылда билдәле башҡорт композиторҙарының популяр йырҙар тарихына арналған «Моңяҙма» тапшырыуы донъя күрә, уны билдәле артист Рәсүл Ҡарабулатов алып бара.

Башҡортостандың композиторҙары һәм музыканттары Кәримовтар, Фоменколар, Хәмиҙуллиндар, Сөләймәновтар, Касимовалар, Нәбиевтар, Сәлмәновтар ғаиләләре тураһында «Династия» автор проектын алып барҙы, унда эҙләнеүсе-тарихсы һәм биограф-музыка белгесе булараҡ сығыш яһаны. 2011 йылда «Замандаштар» рубрикаһында бер нисә телеочерк төҙөнө.

2003 йылда Түбәнге Камала, 2005 йылда Ҡазанда үткәрелгән «Мәҙәниәт эфиры» телефестивалендә, 2004—2007 йылдарҙа Һарытау ҡалаһында үткәрелгән халыҡ-ара Собиновский фестивале эргәһендә эшләгән музыкаль театр тәнҡитселәре мәктәп-семинарында ҡатнаша. 2006 йылда төрки телле театрҙарҙың халыҡ-ара «Туғанлыҡ» фестивалендә тәнҡитселәр коллегияһы күҙәтеүсеһе була.

2006 йылдан Башҡортостан Республикаһы Композиторҙар союзы ағзаһы.

2011 йылда Башҡорт дәүләт филармонияһының йәмәғәтселек менән бәйләнеш бүлеге етәксеһе, 2011—2013 йылдарҙа Башҡортостан Республикаһы хөкүмәтеендә гуманитар өлкә үҫеше, йәштәр сәйәсәте һәм спорт бүлеге баш кәңәшсеһе онсультанты булып эшләй. Унда мәҙәниәт һәм сәнғәт өлкәһе, йәмәғәт ойошмалары, халыҡ-ара саралар үткәреү өсөн яуаплы була. 2013—2014 йылдарҙа Мәҙәниәт министрлығында тармаҡтың программалы үҫеше бүлеге мөдире урынбаҫары һәм матбуғат сәркәтибе булып эшләй. Заһир Исмәғилев исемендәге Өфө дәүләт сәнғәт институтында «Ойошма менеджменты» кафедраһында уҡыта.

2014 йылдың апрель айынан «Башинформ» мәғлүмәт агентлығында мәҙәниәт буйынса күҙәтеүсе булып эшләй. Мәғлүмәт, репортаж, интервью, рецензиялар жанрында ижад итә. АҠШ-та йәшәгән композитор Роберт Ғәзизов, Астана-опера солисы Әлфиә Кәримова, драматург Шәүрә Шәкүрова, композитор Айрат Кәримов, музыкант Артур Нәҙиуллин, дирижер, Башҡортостан гимны авторы фәрит Иҙрисов, Татарстан режиссёр Фәрит Фәрисов әңгәмәләр баҫтыра.

Ҡырғыҙстанда, Төркиәлә, Кипрҙа Бөтә донъя төрки телле илдәр һәм ойошмаларҙың форумында, Әзербайжанда башҡорт һәм татар дуҫлыҡ кисәһендә ҡатнаша. «Ҡояшлы Баҡы ҡалаһына сәйәхәт» мәҡәләһе өсөн «Башҡортостан ҡыҙы» журналының 2016 йыл лауреаты итеп һайлана.

2016 йылдың мартында «Ладья. Арт. Һөнәрҙәр. Бүләктәр» фестивале сиктәрендә үткән мосолман кейеме күргәҙмәһендә модел сифатында ҡатнаша.

2016 йылдан Рәсәй Федерацияһы һәм Башҡортостан Республикаһы Журналистар союзы ағзаһы.

2019 йылдың июнендә Ләйлә Аралбаеваға «Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре» тигән маҡтаулы исем бирелде.

«Бельские просторы» журналының «Мәҙәниәт» номинацияһында 2021 йыл лауреаты

Мәҡәләләре

Ғилми йыйынтыҡтарҙа

• Баянсы Минниәхмәт (Минниәхмәт Ғәйнетдиновтың ижади портреты) // Барһын да шаҡ ҡатырған! — Уфа, 1999;
• Народный артист РБ М. И. Гайнетдинов // Фольклор народов Башкортостана и Татарстана: проблемы и задачи. — Уфа, 1999;
• Характерные черты народной музыкальной драмы (на примере «Хованщины» М. П. Мусоргского) // Музыка, живопись, театр: проблемы истории, теории и педагогики. — Уфа, 2000;
• Традиции народной музыкальной драмы в опере З. Г. Исмагилова «Салават Юлаев» // Идея свободы в жизни и творчестве Салавата Юлаева. — Уфа, 2004;
• Башкирская опера во взаимодействии с национальной литературой (на примере оперы «Рабочий» Г. Альмухаметова, С. Габяши, В. Виноградова) // Национальная политика и культура в современных условиях. — Уфа, 2006. — Ч. 2;
• Опера «Рабочий» Г. Альмухаметова, С. Габяши, В. Виноградова (к вопросу о связях башкирской оперы с национальной литературой) // Художественный текст: его автор и исполнитель. — Уфа, 2007;
• История одной песни. — Уфа, 2007;
• Оперы башкирских композиторов 1940—1950-х гг. по драмам Баязита Бикбая // Художник и эпоха. — Уфа, 2008;
• Башкирская опера 1940-х — начала 1950-х гг.. в связях с национальной литературой (на примере произведений по драме С.Мифтахова «Хакмар») // Творчество композиторов Якутии в контексте развития национальных композиторских школ: Материалы всероссийской научной конференции. — Якутск, 2009;
• Стихи Акмуллы в одноимённой опере З. Исмагилова // IV Международные Акмуллинские чтения. — Уфа, 2009.

Матбуғатта һәм интернетта

• Наследие Ядкара // Рампа. — 2001. — № 3;
• Ода батырам (творческий портрет фольклорно-эстрадной группы «Караван-сарай») // Рампа. — 2001. — № 7-8;
• Достойная награда (лауреат премии «Филантроп» башкирский композитор С. Низаметдинов) // Ватандаш. — 2006. — № 10; 2017 йыл 16 август архивланған.
• Остров мечты Айгуль (творческий портрет А. Муратовой) // Ватандаш. — 2007. — № 6; 2017 йыл 16 август архивланған.
• Я и Ты (творческий портрет танцоров Юлии Чигвинцевой и Рафаэля Сагитова) // Тамаша. — 2011. — № 3;
• Джаз в цифрах и фактах // Тамаша. — 2011. — № 4.
• Лейла Аралбаева. Почему Башкирия стала кузницей для татарской эстрады?  (урыҫ) realnoevremya.ru. Интернет-газета «Реальное время» (9 август 2017). Дата обращения: 9 февраль 2018.
• Лейла Аралбаева. Рушанна Бабич: «Очень важно, что искусство стало ценностью в государстве»  (урыҫ). bashinform.ru. АО ИА «Башинформ» (9 февраль 2018). Дата обращения: 9 февраль 2018.

Башҡорт телендә:

• Миңләхмәт Баянсы // Тамаша. — 1998. — № 2;
• Һандуғас (Л. Ишемйәрова ижади портреты) // Башҡортостан ҡыҙы. — 2000. — № 1;
• Донъя киңлектәре (С. Арғынбаева ижади портреты) // Башҡортостан ҡыҙы. — 2000. — № 10;
• Көйҙәр тыңлатырға (юбилей композитор З. Исмәғилев) // Ағиҙел. — 2002. — № 1;
• Башҡорт опера Героиня. (а. кәримова ижади портреттар) // башҡортостан ҡыҙы. — 2005. — № 1;
• Аҡҡош күле // Тамаша. — 2008. — № 2.;
• Потаенной «бер йырҙың тарихы» журнала «башҡортостан кызы» (2003. — № 7-11; 2004. — № 1-7, 9);
• Потаенной «Монъязм» журнала «Шонкар» (2009. — № 6, 8, 10, 2010. — № 2);
• «Ҡояшлы Баҡы ҡалаһына сәйәхәт» // «Башҡортостан кызы». — 2016.

Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре

• Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (2019).
• Мәҙәниәт тураһында иң яҡшы материалдар, Башҡортостан Республикаһы мәҙәниәтен иң яҡшы яҡтыртыу өсөн республика конкурсы лауреаты (2014), матбуғат өлкәһендә ТӨРКСОЙ халыҡ-ара премияһы лауреаты (2015).
• «Бельские просторы» журналы лауреаты (2021)

Һылтанмалар

• Статьи в «Общественной интернет-газете Республики Башкортостан» 2016 йыл 6 апрель архивланған.
• Люди искусства
• Журнал Ватандаш 2017 йыл 16 август архивланған.
• Информационно-публицистический еженедельник «Истоки» 2016 йыл 27 апрель архивланған.
• Кафедра «Менеджмента организации» УГИИ им. З. Исмагилова 2016 йыл 11 октябрь архивланған.
• Список членов Союза композиторов Республики Башкортостан 2016 йыл 9 июнь архивланған.