Лысенина Августа Васильевна
| Лысенина Августа Васильевна | |
| Зат | ҡатын-ҡыҙ |
|---|---|
| Гражданлыҡ |
 СССР Рәсәй |
| Тыуған көнө | 22 ноябрь 1924[1] |
| Тыуған урыны |
Сыуашстан, Рәсәй СССР Цивильск[d], Чувашская автономная область[d], РСФСР, СССР |
| Вафат булған көнө | 28 ноябрь 2012[1] (88 йәш) |
| Вафат булған урыны |
Сыуашстан, Рәсәй Шумерля[d], Сыуашстан, Рәсәй |
| Һөнәр төрө | мәктәп уҡытыусыһы |
| Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре |
   |
Лысенина Августа Васильевна (22 ноябрь 1924 йыл — 28 ноябрь 2012 йыл) — СССР һәм Рәсәй педагогы.
Биографияһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Августа Васильевна Лысенина 1924 йылдың 22 ноябрендә Сыуаш автономиялы өлкәһенең Цивильск ҡалаһында тыуған.
Ҡазан дәүләт химия-технология институтын (хәҙер Ҡазан милли тикшеренеү технология университеты)химик-технолог һөнәре буйынса тамамлай. Ләкин лабораториялағы бәхетһеҙ осраҡ күҙе ауырыуға сәбәп була, артабан химик булып эшләү мөмкин булмай. Лысенина һөнәрен алмаштырырға ҡарар итә һәм 1947 йылда Сыуаш педагогия институтының тәбиғи факултетын (хәҙерИ. ЯЯковлев исемендәге Сыуаш дәүләт педагогия университеты) тамамлай, тәбиғәт һәм химия уҡытыусыһы була.[2] Шулай итеп ике фәнде, химия һәм педагогиканы берләштерә.
1947 йылдан 1954 йылға тиклем Августа Васильевна И. Н. Ульянов исемендәге педагогия училищеһында биология һәм химия уҡытыусыһы булып эшләй. 1954—1955 йылдарҙа — Цивильск педагогия училищеһы уҡытыусыһы. 1955 йылдан 1981 йылға тиклем 1-се Шумерлин мәктәбендә химиянан уҡыта.[3] 1959 йылда уның ҡатнашлығында мәктәптә химия түңәрәге ойошторола, ул бер нисә йылдан һуң Менделеев йәмғиәтенә әүерелә. Ун йыл дауамында мәктәп Союз кимәлендә химия буйынса олимпиадаларҙа лидерлыҡты ышаныслы тота.[4] Уның талантлы уҡыусыларының береһе — Валерий[5] һәм Юрий[6] Штырлиндар химия фәне кандидаттары булып китә, Ҡазан дәүләт университетында химия факультетының ғилми хеҙмәткәрҙәре булып эшләй .[7]
Сыуашстан Республикаһының Шумерля ҡалаһында 2012 йылдың 28 ноябрендә вафат булып ҡала.
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Ленин ордены һәм миҙалдар менән бүләкләнгән.
- Сыуаш АССР-ы мәктәбенең атҡаҙанған уҡытыусыһы (1964), РСФСР мәктәбенең атҡаҙанған уҡытыусыһы (1969).
- Шумерля ҡалаһының почётлы гражданы (2012).[8][9]
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ 1,0 1,1 Исаев Ю. Н. Чувашская энциклопедия (урыҫ) — Чувашское книжное издательство, 2006. — 2567 с. — ISBN 978-5-7670-1471-2
- ↑ ЛЫСЕНИНА Августа Васильевна
- ↑ История школы
- ↑ Собрать бы всех учеников…
- ↑ Штырлин Валерий Григорьевич(недоступная ссылка)
- ↑ Штырлин Юрий Григорьевич 2020 йыл 23 ноябрь архивланған.
- ↑ Химия их связала
- ↑ В Шумерле открыли Год человека труда в Чувашии(недоступная ссылка)
- ↑ Августа Васильевна Лысенина (Почетное звание присвоено в 2012 году)