Немеш Надь Агнеш
| Немеш Надь Агнеш | |
| мадьярса Nemes Nagy Ágnes | |
 | |
| Заты | ҡатын-ҡыҙ[1][2][3] |
|---|---|
| Гражданлығы |
.svg){kind=small} Венгрия |
| Тыуған көнө | 3 ғинуар 1922[2][4] |
| Тыуған урыны | Будапешт, Венгрия короллеге[1] |
| Вафат булған көнө | 23 август 1991[2][3] (69 йәш) |
| Вафат булған урыны | Будапешт, Венгрия[1] |
| Ерләнгән урыны | Фаркашрети[d] |
 | |
| Хәләл ефете | Balázs Lengyel[d] |
| Һөнәр төрө | шағир, тәржемәсе, яҙыусы, уҡытыусы |
| Эшмәкәрлек төрө | шиғриәт |
| Ойошма ағзаһы | Академия литературы и искусств имени Сеченьи[d] |
| Уҡыу йорто |
Международная писательская программа[d] Будапешт университеты[d] |
| Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре | |
 | |
 Немеш Надь Агнеш Викимилектә | |
Немеш Надь Агнеш (мадьярса Nemes Nagy Ágnes; 3 ғинуар 1922 йыл, Будапешт — 23 август 1991 йыл, Будапешт) — Венгрия шағиры.
Биографияһы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
А́гнеш Не́меш Надь кальвинистар ғаиләһендә тыуған. 1944 йылда Будапешт университетын тамамлай, венгр һәм латин телдәрен, сәнғәт тарихын өйрәнә. Һуғыштан һуң «Яңы тыуған ай» «Новолунье» (Магда Сабо, Геза Отлик һ. б.) әҙәби журнал төркөмөнә ҡарай, Янош Пилинский менән дуҫлаша. 1948 йылда властар журналды япҡандан һуң (бары тик 1986 йылда ғына яңыртыла), ун йыл дауамында Немеш Надь фәҡәт тәржемәләрен генә баҫтырыра алған, педагогик журналда эшләй, мәктәптә әҙәбиәт уҡыта. 1944—1958 йылдарҙа Донъя халыҡтары илсеһе әҙәби тәнҡитсе Балаж Ленделдә кейәүҙә булған.
Ижады[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Немеш Надь «объектив шиғриәт»тең элиот һыҙатын үҫтерә һәм, динилекте туранан-тура белдермәгән кеүек, тойғоларҙың туранан-тура сайпылып түгелеүенән ситләшә. Ул Гораций, Шелли, Уитмен, Малларме, Рильке, Пессоа, Элиот, Сен-Жон Перс шиғырҙарын, Корнель, Расин, Мольер, Кокто, Брехт, Дюрренматт драмаларын тәржемә итә.
Танылыуы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Әҙиптең мираҫы ҙур булмаһа ла, тос йөкмәткеле, әһәмиәтле. Ул бик ҙур милли премияларға — Ференц Баумгартен (1946), Аттила Йожеф (1969), Лайош Кошут (1983) премияларына лайыҡ булды. Уның эсселары һәм шиғырҙары инглиз, немец, француз, испан, итальян һәм башҡа телдәргә тәржемә ителгән.
Әҫәрҙәре[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Kettős világban/ В раздвоенном мире (1946)
- Szárazvillám/ Зарница (1957)
- Vándorévek/ Годы странствий (1964, переводы)
- Napforduló/ Солнцестояние (1967)
- A lovak és az angyalok/ Кони и ангелы (1969)
- Éjszakai tölgyfa/ Ночной дуб (1979, эссе о поэзии)
- Egy pályaudvar átalakítása/ Перестройка железнодорожной станции (1980, стихотворения в прозе)
- Között/ В промежутке (1981)
- A Föld emlékei/ Земля не забывает (1986)
Йыйылма баҫмалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Összegyűjtött versei. Budapest: Osiris-Századvég, 1995 (шиғыр йыйынтығы, переизда. 1997, 2003)
- Ágnes Nemes poetry Nagy on: a perspective Hungarian. Lewiston: Press Mellen Edwin, 1998
- Szótlanság Szó és. Budapest: Magvető, 1989 (һайланды эссе)
Рус теленә тәржемә ителгән баҫмалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Стихи// Венгерская поэзия. XX век. М.: Художественная литература, 1982, с.422-429
Әҙәбиәт[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Erkölcs és rémület között: in memoriam Nemes Nagy Ágnes. Budapest: Nap, 1996.
Һылтанмалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- (англ.) 2007 йылдың 8 октябрь көнөндә архивланған.
- Библиография публикаций и переводов (англ.)
- (венг., англ.)
- (англ.)
- Немеш Надь, Агнеш (англ.), Яд ва-Шем
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Deutsche Nationalbibliothek, Staatsbibliothek zu Berlin, Bayerische Staatsbibliothek, Österreichische Nationalbibliothek Record #119434113 // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): платформа открытых данных — 2011.
- ↑ 3,0 3,1 Nemes Ágnes (1922 - 1991 ) // The Righteous Among the Nations Database (ингл.)
- ↑ Архив изобразительного искусства — 2003.