Ульяновск юғары хәрби инженер элемтә училищеһы

Ульяновск юғары хәрби инженер элемтә училищеһы
	Ульяновск юғары хәрби инженер элемтә училищеһы
Дәүләт	СССР; Рәсәй
Урын	Ульяновск
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
	Ульяновск юғары хәрби инженер элемтә училищеһы Викимилектә

Г. К. Орджоникидзе исемендәге Ульяновск Ҡыҙыл Йондоҙ ордены юғары хәрби элемтә училищеһы — Ульяновск ҡалаһында урынлашҡан иң боронғо хәрби-уҡыу йорттарының береһе. Училище тамамлаусылар СССР Ҡораллы Көстәренә һәм Рәсәй Ҡораллы Көстәрендә, Хәрби-диңгеҙ флотында, Һауа-десант ғәскәрҙәрендә, сик буйы ғәскәрҙәрендә һәм Федераль именлек хеҙмәтендә, шулай уҡ Рәсәй Ғәҙәттән тыш хәлдәр министрлығының һәм Рәсәй Эске эштәр министрлығының Ҡотҡарыу хәрби формированиеларында хеҙмәт иткән.

Тарихы ^[1][үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

— 1936 йылда РККА-ның Генераль штабының 1935 йылдың 26 декабрендәге 412 / 120446-сы Директиваһы буйынса Ульяновск махсус техника мәктәбе булдырыла. Мәктәп Ленкоран-Нашебурск 163-сө пехота полкы казармаларында Слобода урамында (хәҙерге Тухачевский урамы) урынлаша.

— 1937 йылдың мартында Ульяновск хәрби-техник училищеһына, телемеханика буйынса командир-белгестәр әҙерләү буйынса, бер үк ваҡытта, Г. К. Орджоникидзе үлеме менән бәйле, училищеға Г. К. Орджоникидзе исеме бирелә.

— 1938 йылдың июлендә Ульяновск хәрби-техник училищеһы итеп үҙгәртелә, уның алда радиобәйләнеш белгестәрен — подразделениелар командирҙарын (лейтенанттар) һәм техник составты (хәрби техниктар) әҙерләү бурысы ҡуйыла^[1].

— 1969 йылда училище Ульяновск юғары хәрби элемтә команда училищеһы итеп үҙгәртеп ҡорола, 1971 йылдан «Север» системаһы өсөн офицерҙарҙы планлы әҙерләүгә тотона (1972 йылдың йәйенә тиклем аныҡлыҡ булмай).

— 1991 йылдың 5 сентябрендәге СССР Оборона министрының бойороғона ярашлы, училище Юғары хәрби хәрби элемтә инженер училищеһына үҙгәртеп ҡорола.

— 1998 йылдың ноябрендә Рәсәй Федерацияһы Хөкүмәтенең 1009-сы ҡарары менән Санкт-Петербург хәрби элемтә университеты филиалы итеп үҙгәртелә.

— Г. К. Орджоникидзеның исеме2004 йылдың 9 авгусындағы Рәсәй Федерацияһы Хөкүмәтенең 937-се ҡарарына һәм Оборона министрының 235-се бойороғона ярашлы филиал ҡабаттан училище итеп үҙгәртелә һәм Г. К. Орджоникидзе исемендәге Ульяновск Ҡыҙыл Йондоҙ ордены юғары хәрби элемтә училищеһы тип исемләнә башлай. Училищела 3 төп факультет һәм сит ил хәрби хеҙмәткәрҙәрҙе әҙерләү өсөн махсус факультет була. Беренсе факультет радиобәйләнеш һәм спутник элемтәһе белгестәрен әҙерләй. Икенсе факультет күп каналлы элемтә, электр үткәргес элемтә һәм ЗАС белгестәрен әҙерләй. Өсөнсө факультет автоматлаштырылған идара итеү системалары белгестәре әҙерләй^[1].

— 2008 йылда Түбәнге Тагилдан училище базаһына Төбәк-ара уҡыу үҙәге итеп үҙгәртелә, ул 2010 йылда Элемтә ғәскәрҙәренең 623-сө төбәк-ара уҡыу үҙәге итеп үҙгәртелә (ҡыҫҡартылған варианты МРУЦ), шулай уҡ 42731-се хәрби часть..

Училище эшмәкәрлеге[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Училищела 22 меңдән ашыу лейтенант әҙерләнгән, 757 хәрби хеҙмәткәр ҡайтанан әҙерлек үткән, 1269 сит ил хеҙмәткәре сығарыла. Бөйөк Ватан һуғышы йылдарында 4000-дән ашыу элемтә белгесе сығарыла. Юғары уҡыу йортон тамамлаусыларҙың күпселеге дәүләт наградалары менән бүләкләнә, ете тәрбиәләнеүсеһе Советтар Союзы Геройы исеменә лайыҡ була. Яҡынса 60 етәксеһе вазифаһын биләй һәм элемтә ғәскәрҙәре генерал училищеһын тамамлап исеменә лайыҡ була. 60-ҡа яҡын училище тамамлаусы генералдар исеменә лайыҡ булды һәм элемтә ғәскәрҙәрендә етәксе вазифаларҙы биләй.

Училищела 40-тан ашыу дәүләт һөнәри әҙерлек үтә, шуның һөҙөмтәһендә училище байрағында Куба, Вьетнам, Венгрия һәм Чехословакия юғары наградалары һүрәтләнә. СССР тарҡалғандан һуң училищеға Алжир, Әрмәнстан, Ҡаҙағстан, Ҡырғыҙстан, Тажикстан, Үзбәкстан хәрби хеҙмәткәрҙәре уҡый^[1].

Әҙерлек «Электрон техника, радиотехника һәм элемтә» һәм «Мәғлүмәт һәм иҫәпләү техникаһы» йүнәлештәре буйынса алып барылды. Курсанттар түбәндәге һөнәрҙәргә эйә була:

— «Иҫәпләү машиналары, комплекстар, системалар һәм селтәрҙәр»
— «Информатика һәм иҫәпләү техникаһы»
— «Күп каналлы телекоммуникация системалары»
— «Радиосвязь, радиотапшырыуҙар һәм телевидение»
— «Элемтә һәм коммутация си
стемалары»
— «Телекоммуникациялар»

Айырмалы билдәләре һәм бүләктәре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

— 1985 йылда Венгрияның Халыҡ Республикаһының Ҡыҙыл Йондоҙ ордены менән элемтәселәрҙең хәрби милли кадрҙарын әҙерләү эшендә күрһәткән хеҙмәттәре өсөн училище бүләкләнә. — 1986 йылдың майында офицерҙар кадрҙары әҙерләгәндә һәм училищеның ойошторолоуына 50 йыл тулыу уңайынан Ҡыҙыл Йондоҙ ордены менән бүләкләнә. — 1987 йылда училище Вьетнам Социалистик Республикаһының «Хәрби хеҙмәттәре өсөн» ордены менән бүләкләнә.

Билдәле тамамлаусылары[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Училищены тамамлаған Советтар Союзы һәм Рәсәй Федерацияһы Геройҙары^[2]

Евтихий Емельянович Белов, генерал-лейтенант
Иван Михайлович Гусев, полковник
Леонид Яковлевич Одегов, өлкән сержант
Михаил Семенович Ребров, гвардия ҡыҙылармеец
Николай Архипович Турченко, өлкән сержант
Виктор Федорович Шишков, полковник
Евгений Викторович Шкурдалов, полковник
Эдуард Георгиевич Островский, генерал-лейтенант

Училище начальниктары[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

комбриг Т. П. Каргополов (апрель 1936 — январь 1938)
полковник А. Н. Комолов (февраль 1938 — апрель 1941)
полковник Д. Ф. Заборских (апрель — сентябрь 1941)
полковник Г. Р. Моисеенко (ноябрь 1941 — июль 1950)
генерал-майор Т. Н. Горяйнов (июль 1950 — январь 1955)
генерал-майор И. Д. Сулема (февраль 1955 — август 1959)
генерал-майор Р. Ф. Малиновский (август 1959 — март 1968)
генерал-лейтенант Н. Т. Гузенко (май 1968 — ноябрь 1985)
генерал-майор А. А. Костровский (ноябрь 1985 — октябрь 1989)
генерал-майор С. М. Моратханов (октябрь 1989 — август 2001)
генерал-майор Н. В. Лозко (август 2001 — июнь 2002)
генерал-майор В. М. Верхогляд (июнь 2002 — декабрь 2008).