Эбрах монастыры
| Эбрах монастыры | |
| нем. Kloster Ebrach | |
| Нигеҙләү датаһы | 1127 |
|---|---|
 | |
| Монашеский орден | Цистерцианцы[d] |
| Дәүләт | Германия[1] |
| Административ-территориаль берәмек | Эбрах[d][1] |
| Баш компания (ойошма, предприятие) | Моримон[d] |
| Бойһонған ойошма (филиал) | Nepomuk Monastery[d] |
| Архитектура стиле | готик архитектура[d] |
| Ғәмәлдән сыҡҡан дата | 1803 |
| Мираҫ статусы | Баварияла архитектура ҡомартҡыһы[d] |
| Головной монастырь | Моримон[d] |
| Страница учреждения на Викискладе | Kloster Ebrach |
| Бында ерләнгән кешеләр категорияһы | Категория:Похороненные в Эбрахском монастыре[d] |
| Категория для внешности элемента | Category:Exterior of Kloster Ebrach[d] |
 | |
 Эбрах монастыры Викимилектә | |
Эбрах монастыры[2] (шулай уҡ Эбрах монастыры[3]; нем. Kloster Ebrach) — элекке ирҙәр цистерциан монастыры. Бавария община йәрминкәһе Эбрахта (Үрге Франкония) урынлашҡан һәм Бамберг архиепархияһына ҡараған; 1127 йылда король Конрад III ярҙамында — Моримон аббатлығы янындағы ярҙамсы монастырға нигеҙ һалына; 1803 йылғы секуляризация барышында тарҡалған, ә 1851 йылдан бирле урындағы төрмә хакимиәте монастырь төҙөлмәләрендә урынлашҡан.
Тарихы һәм тасуирламаһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Эбрах монастырына Моримон аббатлығының ярҙамсы монастыры булараҡ 1127 йылда нигеҙ һалынған. Ул Германияла Рейн йылғаһының уң ярында урынлашҡан тәүге цистерциан монастыры булған; франкон аристократтары, ағалы-энеле Берно һәм Ричвин, монастырға нигеҙ һалған. Беренсе община өлкән рухани Адам етәкселегендәге ун ике монахтан торған. Монастырға нигеҙ һалыуҙа король Конрад III Гогенштауфен да ярҙам күрһәткән. Уның ҡатыны Гертруда фон Ротенбург һәм улы Фридрих 1134 йылда тәүге монастырь сиркәүендә ерләнгән булған — бөгөн уларҙың ҡәберлектәрен көньяҡ ҡырҙағы нефтә табырға мөмкин.
Төбәктең сиркәү һәм донъяуи даирәләрендә абруйлы шәхес монастырҙың тәүге башлығы — шулай уҡ мистик Бернард Клервоскийҙың ышаныслы кешеһе — дәүерендә монастырҙың тәүге үҫеше башланған. Монастырь бер юлы алты урында бүлендек монастырға, шул иҫәптән, Һайльсброн (1132), Лангхайм (1133), Альдерсбах (1146) һәм Бильдһаузен (1158) монастырҙарына нигеҙ һалған. Монастырҙың урта быуаттар үҫешендә 1200 йылда нигеҙ һалынған хәҙерге (икенсе) сиркәү төҙөлөшө мөһим баҫҡыс булып торған; уны Вюрцбург епископбы Бертольд II фон Штернберг 1285 йылда изгеләндергән.
Франкон юғары ҡатламынан бирелгән йомарт ярҙам цистерциан монастырының артабан да сәскә атыуын тәьмин иткән: ярҙам итеүселәрҙең күпселеге уның диуарҙарында үҙҙәренә һыйыныр урын тапҡан. Ярҙам итеүселәр араһында Нюрнберг бургграфы Фридрих III һәм уның улы Иоһанн I булған; Людвиг фон Виндһейм монастырға Бургвиндһаймдағы биләмәләрен инселәгән. Билдәле бер осорҙа Эбрахта йөҙҙән артыҡ монах йәшәгән; монастырҙың 37 монахы башҡа монастырҙарға башлыҡ итеп тәғәйенләнгән, ә икеһе — епископ булған. XIV быуат башында Эбрахтың цистерцианлылары Нюрнбергта «Эбрахер Һоф» (Эбрах һарайы) тип аталған ҡарттар йорто төҙөгән; 1480 йылда йорт Изге Михаил сиркәүе менән тулыландырылған. Башҡа монастырь ихаталары Швайнфуртта, Редельзала, Бамберг һәм Майнстокһаймда урынлашҡан булған.
Монастырь күп тапҡыр бөлгөнлөккә дусар ителгән. Крәҫтиән һуғышы осоронда, 1525 йылда монастырь яндырылған, ә монастырь башлығына һәм общинаға ҡасып китергә тура килгән. Икенсе маркграф һуғышы аҙағында, 1554 йылда, күптән түгел тергеҙелә башлаған монастырь яңынан талауға дусар ителгән. 1583 йылда монастырь китапханаһы янған — артабанғы биш йылда ул яңынан тергеҙелгән. Утыҙ йыллыҡ һуғыш осоронда монастырь емерелгән, һәм уның Вюрцбургта йәшертелгән хазинаһы швед ғәскәрҙәре ҡулына эләккән дә Стокгольмға оҙатылған. Секуляризация барышында, 1803 йылда, Эбрах аббатлығы бөтөрөлгән: был ваҡытта монастырҙа 51 монах һәм ағаһы 10 ябай донъяуи ағай-эне йәшәгән, ә Ойген Монтаг (1741—1811) өлкән рухани булған. 1851 йылдан башлап монастырҙың башҡа төҙөлмәләрендә Эбрах төрмәһенең хакимиәте урынлашҡан.
Шулай уҡ ҡарағыҙ[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- ↑ 1,0 1,1 archINFORM (нем.) — 1994.
- ↑ Казус / Российский государственный гуманитарный университет. — 2005. — С. 27. — 812 с.
- ↑ Вёрман К. История искусств всех времен и народов. — СПб.: Полигон, 2000. — С. 389. — 627 с. — ISBN 5-89173-061-8.
Әҙәбиәт[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Goez, Elke: Pragmatische Schriftlichkeit und Archivpflege der Zisterzienser. Ordenszentralismus und regionale Vielfalt, namentlich in Franken und Altbayern (1098—1525) (= Vita regularis 17), Münster 2003;
- Hotz, Joachim: Zisterzienserklöster in Oberfranken (Große Kunstführer 98), München 1982, S. 4—36;
- Keyser, Erich/Stoob, Heinz (Hg): Bayerisches Städtebuch Bd. 1 (= Deutsches Städtebuch Bd. 5.1), Stuttgart/Berlin/Köln/Mainz 1971, S. 165—167;
- Krausen, Edgar: Die Klöster des Zisterzienserordens in Bayern (= Bayerische Heimatforschung Heft 7), München 1953, S. 34—37;
- Link, Georg: Klosterbuch der Diöcese Würzburg Bd. 2, Würzburg 1873, S. 268—277;
- Schneider, Erich: Klöster und Stifte in Mainfranken, Würzburg 1993, S. 158—168;
- Wiemer, Wolfgang/Zimmermann, Gerd (Hg.): Festschrift 700 Jahre Abteikirche Ebrach (1285—1985), Ebrach 1985;
- Wiemer, Wolfgang: Zur Entstehungsgeschichte des neuen Baus der Abtei Ebrach (= Quellen und Forschungen zur Geschichte des Bistums und Hochstifts Würzburg Bd. 40), Würzburg 1989;
- Wollenberg, Klaus: Die Zisterzienser in Altbayern, Franken und Schwaben (= Hefte zur Bayerischen Geschichte und Kultur Bd. 7), München 1988;
- Zimmermann, Gerd: Ebrach, in: Wolfgang Brückner/Jürgen Lenssen (Hg.): Zisterzienser in Franken. Das alte Bistum Würzburg und seine einstigen Zisterzen (= Kirche, Kunst und Kultur in Franken Bd. 2), Würzburg 1991, S. 77—82.
Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Markus Schütz. Ebrach — Vom Garten der Zisterzienser zur Justizvollzugsanstalt (нем.). hdbg.eu. Haus der Bayerischen Geschichte. Дата обращения: 22 апрель 2019.
