Ява
| Ява | |
|---|---|
| индон. Jawa, яв. Jawa | |
| Характеристики | |
| Майҙаны | 132 000 км² |
| Иң бейек нөктәһе | 3676 м |
| Халҡы | 140 000 000 чел. (2010) |
| Урынлашыуы | |
| 7°30′10″ ю. ш. 111°15′47″ в. д.HGЯO | |
| Йыуыусы акваторилар | Һинд океаны, Тымыҡ океан |
Я́ва (индон. һәм яв. Jawa) — Индонезия составындағы утрау (Индонезияның баш ҡалаһы Джакарта ошо утрауҙа урынлашҡан). Майҙаны — 132 мең км². Донъялағы халыҡ иң тығыҙ йәшәгән утрау булып тора.
География
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Көнбайыштан көнсығышҡа 1000 км һуҙылған. Ява утрауының 30%-ын джунгли биләй.
Утрауҙа 120 вулкан бар, шуларҙың 30-ы һүнмәгән (мәҫәлән, Мерапи вулканы)[1].
Тарихы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Яваның бай тарихы бар. Мәҫәлән, Явала Матарам, Маджапахит, Демак дәүләттәре барлыҡҡа килгән.
-
Боробудур храмы
Административ бүленеш
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]| № | Провинция | Административ үҙәк | Майҙан, км² |
Халҡы, мең кеше (2010) |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Бантен | Серанг | 9019 | 10 632 |
| 2 | Көнбайыш Ява | Бандунг | 36 925 | 43 054 |
| 3 | Үҙәк Ява | Семаранг | 32 800 | 32 383 |
| 4 | Көнсығыш Ява | Сурабая | 46 690 | 37 477 |
| 5 | Джакарта округы | Джакарта | 740 | 9 608 |
| 6 | Джокьякарта округы | Джокьякарта | 3133 | 3 458 |

Халҡы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Донъяла кеше иң күп йәшәгән утрау (140 млн кеше, (2010); халыҡ тығыҙлығы — 1061 кеше/км²). Иң таралған телдәр — ява һәм индонез.
Иҡтисады
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Бында кофеның иң билдәле сорттарының береһе Копи Лювак етештерелә.
Иҫтәлекле урындары
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Утрауҙа Индонезияның иң иҫтәлекле урыны — Боробудур ғибәҙәтханаһы урынлашҡан. Буддизм диненең изге ғибәҙәтханаһы Будда космологияһының моделе булып тора. Ғибәҙәтхана ЮНЕСКО-ның архитектура-тарихи ҡомартҡылар исемлегенә инә һәм бөтә донъя мираҫы һанала.
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ ASIAT.RU / Индонезия / Туризм һәм ял / Ява утрауы вулкандары— asiat.ru 2021 йыл 20 ғинуар архивланған.
Әҙәбиәт
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Ява // Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге: 86 томда (82 т. һәм 4 өҫтәмә том). — СПб., 1890—1907. (рус.)
Һылтанмалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Вулкан на острове Ява 2015 йыл 27 сентябрь архивланған.
- Фоторепортаж с острова Ява (Боробудур, Прамбанан, вулканы)