Янович Сергей Александрович
| Янович Сергей Александрович | |
 | |
| Зат | ир-ат |
|---|---|
| Тыуған көнө | 1877 |
| Тыуған урыны | Асҡын, Бөрө өйәҙе, Өфө губернаһы, Рәсәй империяһы |
| Вафат булған көнө | 1935 |
| Вафат булған урыны | Санкт-Петербург, РСФСР, СССР |
| Уҡыу йорто | Диңгеҙ кадет корпусы[d] |
| Һуғыш/алыш | Рус-япон һуғышы |
Янович Сергей Александрович (1877, Асҡын, Өфө губернаһы — 1935, Ленинград) — урыҫ диңгеҙ офицеры.
Биография
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Өфө губернаһы Бөрө өйәҙе Асҡын ауылында тыуған.
Диңгеҙ кадет корпусын тамамлаған (1897). «Камчадал» транспорты һәм «Гайдамактар» (1898—1899) мина крейсеры Вахтенный начальнигы.
Ҡытай походы ҡатнашыусыһы (1900—1901), шунан һуң уҡыу-артиллерия отряды офицерҙар класы уҡытыусыһы була.
1902 й. төпкә батыу судноһы проекты эшләй башланы («күрәһең, бәләкәй катер»), Кәмә төҙөү проекты 1904 йылдың февралендә ҡарала. С. А. Янович кәмә проекты Санкт-Петербургтың Лесснер заводында төҙөлә.1904 йылдың июнендә һынау үтә һәм 1905 йылдың мартында «Кет» исемле флот составына индерелә. Уның командиры итеп 24 мартта лейтенант С. А. Янович тәғәйенләнгән. Кәмә Амурҙағы Николаевск яр батареялары менән бәйләнеште һаҡлау өсөн тәғәйенләнгән. 1905 йылдың 1 июлендә «Кет» командаһы Невельск боғаҙы аҫтында япондарҙың ике миноносецын табалар һәм уларға атакаға сығалар. Кәмә 10 кабельт маҡсаттан картала билдәләнмәгән һайға ултыра, әммә япон миноносецтары, уны күреп, кирегә курстарын юнәтә һәм бүтән Невельск боғаҙын үтергә тырышмай. 1905 йылдың 3 июненән 20 сентябренә тиклем «Кет» диңгеҙгә 170 ҡабат сыға. С. А. Янович «Кет» менән 1906 йылдың көҙөнә тиклем етәкселек итә, шунан һуң яр буйы оборона ойошмаһы Айырым комиссияһына хеҙмәт итергә күсерелә, Амур флотилияһы төҙөү буйынса эштәр идарасыһы була. 1908 йылдың декабрендә яр составына алына..
2-се ранг капитаны (1913).
1916 йылдың ғинуарынан диңгеҙ министры ярҙамсыһы ҡарамағында тора.
1917 йылдың 25 октябрендә 2-се ранг капитаны чинында кала.
Совет осоронда Волхов ГЭС-ы төҙөлөшендә техник булып эшләй, ә һуңынан,1934 йылда пенсияға сыҡҡанға тиклем, — Ленинградта Киров заводының механика бүлегендә баш инженер.
Наградалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Иҫкәрмә
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Санкт-Петербург дәүләт бюджет мәҙәниәт учреждениеһы «Рәсәйҙең А. И. Маринеско исемендәге һыу аҫты көстәре тарихы музейында» Яновичтар ғаилә төркөме портреты бар: моғайын Асҡын ауылы Өфө губернаһы Бөрө өйәҙелер (С. А. Янович тыуған урыны). Паспартында. (сығанағы https://goskatalog.ru/portal/#/collections?id=8023686 2019 йыл 22 июнь архивланған.).
Һылтанмалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Шохин В. «Одиссея» командир миноносец «КЭТ» Янович Сергей Александрович 2 // Диңгеҙ гәзите. — 2008. — 15 сентябрь.