Башня

Башня — башҡаларҙан үҙенең бейеклеге һәм нигеҙенең ҙурлығы буйынса айырылыусы архитектор ҡоролмаһы.[1] Бейеклектәре горизонталь үлсәмдәренән (фундаментының диамаметры, нигеҙенең яҡтарынан) күпкә ҙурыраҡ булған инженер ҡоролмалары.
Тәғәйенләнеше[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Этимологияһы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Фасмер һүҙлегенең этимологияһына ярашлы, «башня» һүҙе урыҫ теленә итальян теленән (итал. bastia — «бастион, нығытма») көнбайыш славян телдәре менән яраштырып (пол. baszta, чех bašta), славян суффикссы [-nja]ны ҡушыуҙан барлыҡҡа килгән. Тәүҙә Нестор Искәндәр XVI быуатта «башта» һүҙен ҡулланған.[2] Ласковский буйынса[3] слово «башня» һүҙе беренсе тапҡыр XVI быуатта Курбский кенәзенең әйтеүҙәрендә осрай; уға тиклем башня һүҙенең мәғәнәһендә — «вежа», «столп», «костерь» һәм «стрельница» һүҙҙәрен ҡулланғандар. Башнәлар күпселектә һаҡ аҫтына алыныусыларҙы тотоу урыны булып хеҙмәт иткәндәр, ошонан сығып, ҡайһы бер күҙаллауҙар буйынса урыҫ телендә «төрмә» һүҙе килеп сыҡҡан (нем. Turm — «башня»).[4]
Тарихы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- ↑ Башня // Ҙур совет энциклопедияһы (второе издание), Т. 4 (1950 год), С. 362—364.
- ↑ Башня // Фасмер Макс: Этимологический словарь русского языка (онлайн версия)
- ↑ «Материалы для истории инженерного искусства в России», часть 1, стр. 96
- ↑ Башня (Н. Брунов) // Ҙур совет энциклопедияһы (первое издание), Т. 5 (1927 год), С. 142—143.