Эстәлеккә күсергә

Гунарс Биркертс

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Гунарс Биркертс
Зат ир-ат[1]
Гражданлыҡ  Латвия
 Америка Ҡушма Штаттары
Тыуған көнө 17 ғинуар 1925({{padleft:1925|4|0}}-{{padleft:1|2|0}}-{{padleft:17|2|0}})[2][3][4][…]
Тыуған урыны Рига, Латвийская Республика[d][5][6]
Вафат булған көнө 15 август 2017({{padleft:2017|4|0}}-{{padleft:8|2|0}}-{{padleft:15|2|0}})[7][8] (92 йәш)
Вафат булған урыны Нидем[d], Массачусетс, Америка Ҡушма Штаттары
Атаһы Pēteris Birkerts[d]
Балалары Sven Birkerts[d]
Һөнәр төрө архитектор, университет уҡытыусыһы
Эшмәкәрлек төрө архитектура[9]
Эш урыны Мичиган университеты[d]
Уҡыу йорто Беренсе дәүләт гимназияһы[d]
Ойошма ағзаһы Латвия Фәндәр академияһы[d]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Рәсми сайт gunnarbirkerts.com
Тасуирлау биттәре arch-pavouk.cz/index.php…
Авторлыҡ хоҡуҡтары статусы эштәре авторлыҡ хоҡуҡтары менән яҡланған[d]
 Гунарс Биркертс Викимилектә
Кемперҙағы Хәҙерге заман сәнғәте музейы, Канзас-Сити, Миссури штаты, Биркертс проекты, 1992—1994 йылдар
Миннеаполиста Федераль резерв банкыһы, 1973 йыл, (хәҙерге ваҡытта Marquette Plaza).

Гунарс Биркертс (латыш. Gunārs Birkerts; 17 ғинуар 1925 йыл — 15 август 2017 йыл) — АҠШ архитекторы, сығышы менән Латвиянан; үҙ карьераһының бөтә дауамында Мичиган штатындағы Детройт ҡалаһы метрополитен проекты өҫтөндә эшләй. Латвия Фәндәр академияһының сит ил ағзаһы. Өс йондоҙ ордены офицеры[10].

Янғын һүндереү станцияһы бинаһының фасады һәм планы. Корнинг[11]

Гунарс Биркертс Латвияла тыуған, Икенсе донъя һуғышы аҙағында эмиграцияға китә. Штутгарт (Германия) университетының юғары техник мәктәбен тамамлай. 1949 йылда Биркертс Ҡушма Штаттарына бара һәм башта and will perkins фирмаһында эшләй, һуңынан — Ээро Саариненда, һәм, ниһайәт, Минор Ямасакиҙа Детройт биҫтәһендә үҙенең шәхси офисын аса.

Биркертс Birkerts Straub and компанияһының милектәше була, үҙгәртеп ҡорғандан һуң компания Gunnar Birkerts and Associatesтип тип исемләнә башлай. Компания үҙҙәренең проекттары өсөн Америка архитекторҙары институтынан 1962, 1970 һәм 1973 йылдарҙа — почетлы наградалар, шулай уҡ Мичиган архитекторҙар йәмғиәтенән күп һанлы бүләктәр ала.

1959 йылда Биркертс Мичиган университетының архитектура һәм ҡала төҙөлөшө факультетында уҡыта башлай һәм 1990 йылға тиклем уҡытыуын дауам итә. Архитектура университеты мәктәптәре ассоциацияһы (ACSA) Биркертсты 1989—1990 йылдарҙа почетлы профессоры исеме менән бүләкләй. Шулай уҡ Гунарс Биркертс Иллинойс университетының почетлы профессоры, Римдағы американ академияһының профессор-резиденты, Латвия архитекторҙары союзы ағзаһы, Латвия Фәндәр академияһының почетлы ағзаһы һәм Рига техник университетының сит ил ағзаһы булып тора.

Биркертс Ҡушма Штаттарҙағы бер нисә билдәле бина авторы, шул иҫәптән Миннеаполиста Федераль резерв банкыһы, Корнинг Быяла музейы, Хьюстон Заманса сәнғәт музейы, Айовала университеттың юридик колледжы, Дулут ҡалаһында (Миннесота) китапхана бинаһы[12], шулай уҡ Венесуэлала АҠШ илселеге бинаһы. Уның аҙаҡҡы проекты — Ригала 2014 йылда төҙөлгән Латвия Милли китапханаһы бинаһы[13].

Гунарс Биркертс 2017 йылдың 15 авгусында йөрәк сиренән Нидемалағы үҙ йортонда вафат була (Массачусетс штаты[14][15].

Гунарс Биркерттың улы — билдәле әҙәби тәнҡитсе Свен Биркертс.

Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Биркертс 1970 йылда американ архитекторҙар институтының стипендияһын ала. 1971 йылда Латвия архитекторҙар ассоциацияһы ағзаһы булып китә. Күп һанлы наградалар эйәһе була, шул иҫәптән 1971 йылда — Грэхем фонды премияһы, 1980 йылда — Мичиган архитекторҙар йәмғиәте алтын миҙалы, Арнольд Бруннерҙың архитектурала мемориаль премияһы, 1981 йылда- американ академияһының һәм сәнғәт һәм әҙәбиәт институты премияһы. 1993 йылда «Мичиган штатының йыл рәссамы» наградаһын ала. 1990 йылда Рига техник университетынан Биркертс почетлы доктор дәрәжәһен ала. Латвия Республиканың Өс йондоҙ ордены (1995) һәм Латвия Фәндәр академияһының Ҙур миҙалы (2000) кавалеры.

  • Birkerts, Gunnar, Gunnar Birkerts — Metaphoric Modernist, Axel Menges, Stuttgart, Germany 2009; ISBN 978-3-936681-26-0
  • Birkerts, Gunnar, Process and Expression in Architectural Form, University of Oklahoma Press, Norman OK 1994; ISBN 0-8061-2642-6
  • Birkerts, Gunnar, Subterranean Urban Systems, Industrial Development Division-Institute of Science and Technology, University of Michigan 1974
  • Kaiser, Kay, The Architecture of Gunnar Birkerts, American Institute of Architects Press, Washington DC 1989; ISBN 1-55835-051-9
  • Martin, William, Gunnar Birkerts and Associates (Yukio Futagawa, editor and photographer), A. D. A. Edita (GA Architect), Tokyo 1982
  • Gunnar Birkerts & Associates, IBM Information Systems Center, Sterling Forest, N. Y., 1972; Federal Reserve Bank of Minneapolis, Minnesota, 1973 (Yukio Futagawa, editor and photographer), A. D. A. EDITA (GA Architecture), Токио, 1974
  1. Record #15575579 // VIAF (билдәһеҙ)[Dublin, Ohio]: OCLC, 2003.
  2. https://skaties.lv/zinas/latvija/miris-legendarais-latviesu-arhitekts-un-gaismas-pils-autors-gunars-birkerts/
  3. Gunnar Birkerts // SNAC (ингл.) — 2010.
  4. Gunnar Birkerts // Энциклопедия Брокгауз (нем.)
  5. Deutsche Nationalbibliothek Record #119235862 // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.
  6. http://arch-pavouk.cz/index.php/architekti/1343-birkerts-gunnar
  7. Латвийские общественные СМИ
  8. Bibliothèque nationale de France Gunars Birkerts // идентификатор BNF (фр.): платформа открытых данных — 2011.
  9. Чешская национальная авторитетная база данных
  10. Latvijas rekordu grāmata. — Petits, 1997. — 240 с.
  11. CHALMERS BIBLIOTEK /All Locations. chans.lib.chalmers.se. Дата обращения: 24 ғинуар 2014. 2019 йыл 12 апрель архивланған.
  12. A Field Trip to America's Public Libraries - The Atlantic
  13. Аграфенин Анатолий Александрович. 10 путешествий по Латвии. — БХВ-Петербург, 2016. — 295 с. — ISBN 9785977536332.
  14. DELFI. Умер автор проекта "Замка Света" архитектор Гунарс Биркертс  (рус.), DELFI (15 август 2017). 15 май 2018 тикшерелгән.
  15. Kamin, Blair. Gunnar Birkerts, acclaimed Midwestern architect, dies at 92 (en-US), chicagotribune.com. 15 май 2018 тикшерелгән.