Илһамов Марат Әҡсән улы

Илһамов Марат Әҡсән улы
Тыуған көнө	8 апрель 1934({{padleft:1934|4|0}}-{{padleft:4|2|0}}-{{padleft:8|2|0}}) (90 йәш)
Тыуған урыны	Башҡорт АССР-ы Әбйәлил районы Ярлыҡап ауылы
Ил	СССР Рәсәй Федерацияһы
Альма-матер	Өфө авиация институты
Ғилми дәрәжәһе	физика-математика фәндәре докторы, 1970
Ғилми исеме	профессор, 1972
Награда һәм премиялары

Илһамов Марат Әҡсән улы (8 апрель 1934 йыл) — ғалим-инженер-механик, юғары мәктәп уҡытыусыһы. Рәсәй Фәндәр Академияһының мөхбир ағзаһы (1991), Башҡортостан Республикаһы Фәндәр Академияһы академигы (1998), физика-математика фәндәре докторы (1970), профессор (1972). Башҡортостандың (2003) һәм Татарстандың (2012) Фән һәм техника өлкәһендәге дәүләт премиялары лауреаты. «Почёт Билдәһе» (1976), Дуҫлыҡ (1995), Салауат Юлаев ордендары (2004) кавалеры.

Биографияһы

Марат Әҡсән улы Илһамов 1934 йылдың 8 апрелендә Башҡорт АССР-ының Әбйәлил районы Ярлыҡап ауылында тыуған.

1957 йылда Өфө авиация институтын тамамлай.

1998 йылдан «Башҡорт энциклопедияһы» ғилми-нәшриәт комплексы баш мөхәррире.

Фәнни эшмәкәрлеге

Фәнни эшмәкәрлеге деформациялана торған ҡаты есемдең механикаһына, көплөктәрҙең аэрогидроһығылмалылығына арналған.

Илһамов һөҙөмтәләре аэройыһан һәм атом техникаһында, суднолар төҙөүҙә, нефтехимия, энергетикала динамик күренештәрҙе һәм эш башҡарыу процестарын проектлауҙа һәм анализлауҙа ҡулланыла.

Аэро һәм гидроһығылмалылыҡ фәнен өйрәнеү буйыса фәнни мәктәп ойошторған.

Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре

• «Почёт Билдәһе» ордены (1976);
• Дуҫлыҡ ордены (1995);
• Салауат Юлаев ордены (2004);
• Башҡортостан Республикаһының Фән һәм техника өлкәһендәге дәүләт премияһы (2003);
• ТР-ҙың Фән һәм техника өлкәһендәге дәүләт премияһы (2012).

Һылтанмалар

• Илһамов Марат Әҡсән улы // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.
• Ильгамов Марат Аксанович  (билдәһеҙ). АН РБ. Дата обращения: 3 май 2015.
• Ильгамов Марат Аксанович  (билдәһеҙ). УНЦ РАН. Дата обращения: 3 май 2015. 2017 йыл 12 сентябрь архивланған.
• Марсель Кутлугаллямов. Очарованный наукой: Марат Ильгамов всегда оставался самим собой, не поддаваясь ни конъюнктуре, ни славе, ни горю // Республика Башкортостан : гәзит. — 08.04.2009.