Минх Алексей Алексеевич

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Минх Алексей Алексеевич
Зат ир-ат
Тыуған көнө 5 август 1904({{padleft:1904|4|0}}-{{padleft:8|2|0}}-{{padleft:5|2|0}})
Тыуған урыны Һарытау губернаһы[d], Рәсәй империяһы
Вафат булған көнө 23 ноябрь 1984({{padleft:1984|4|0}}-{{padleft:11|2|0}}-{{padleft:23|2|0}}) (80 йәш)
Вафат булған урыны Мәскәү, СССР
Ерләнгән урыны Ваганьков зыяраты[d]
Һөнәр төрө уҡытыусы
Эш урыны Мәскәү дәүләт медик-стоматология университеты[d]
Уҡыу йорто Һарытау дәүләт медицина университеты
Ғилми дәрәжә медицина фәндәре докторы[d]
Ғилми етәксе Арнольдов, Владимир Андреевич[d]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены

Минх Алексей Алексеевич (5 август 1904 йыл — 23 ноябрь 1984 йыл) — ғалим-гигиенист, СССР Медицина фәндәре академияһы академигы (1969), РСФСР-ҙың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1963).

Биографияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Алексей Алексеевич Минх 1904 йылдың 5 авгусында Һарытау губернаһында табип, ғалим, педагог, һаулыҡ һаҡлауҙы ойошторған Алексей Петрович Минх ғаиләһендә тыуған[1].

1927 йылда Һарытау университетының медицина факультетын тамамлай, унда уҡыған ваҡытында уҡ гигиенаға ҡыҙыҡһыныу күрһәтә.

Юғары уҡыу йортон тамамлағандан һуң уҡыуын эксперименталь кафедраһының аспирантураһында дауам итә, шулай уҡ Һарытау районының санитар табибы һәм эпидемия отрядының мөдире була.

1930 йылда — аспирантураны тамамлай һәм доцент булып эшләй һәм В. А. Арнольдов отставкаға киткәс, дөйөм гигиена кафедраһының мөдире вазифаһын башҡара.

1932 йылда Ленинградҡа күсә, унда 1 -се Ленинград медицина институтында дөйөм гигиена кафедраһында ассистент булып эшләй башлай, шулай уҡ Ленинград юғары уҡыу йорттарының гигиена лабораторияһы етәксеһе була.

1937 йылда — «Ионизационное состояние комнатного воздуха и его гигиеническое значение» темаһына докторлылыҡ диссертацияһын яҡлай, ә 1938 йылда — медицина фәндәре докторы ғилми дәрәжәһе бирелә.

1939 йылда — профессор дәрәжәһе бирелә.

Бөйөк Ватан һуғышы йылдарында — 2-се Ленинград медицина университетының туҡланыу гигиенаһы кафедраһы мөдире, һуғыштан һуң Мәскәү медицина-стоматология институтының (1946—1984), Үҙәк физкультураның институтының (1947—1974) дөйөм гигиена кафедраһы мөдире

1953 йылда — СССР Медицина фәндәре академияһының мөхбир ағзаһы, ә 1969 йылдан — СССР Медицина фәндәре академияһының академигы.

1984 йылдың 23 ноябрендә вафат булған, Мәскәүҙә Ваганьков зыяратында ерләнгән[2].

Фәнни эшмәкәрлеге[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Гигиена өлкәһендә белгес.

230-ҙан ашыу хеҙмәттең, шул иҫәптән һауаның ионлашыуы һәм тирә-яҡ мөхиттең башҡа физик, шулай уҡ экстремаль факторҙарҙың кеше һаулығына йоғонтоһона арналған 15 монография һәм 4 дәреслек авторы; эштәре шулай уҡ спорт гигиенаһы өлкәһендә тикшеренеүҙәргә, һәм стоматологтарҙың һәм теш техниктарының физиология һәм хеҙмәт гигиенаһы проблемаларына арналған.

«Гигиена» 2-се баҫмаһы мөхәррире һәм Ҙур медицина энциклопедияһының 3-сө баҫмаһында «Общая и коммунальная гигиена» бүлегенең яуаплы мөхәррире, «Вестник АМН СССР» журналының мөхәррирәт ағзаһымөхәррире, баҫманың яуаплы һәм «коммуналь гигиена һәм дөйөм» 3-баҫма Ҙур медицина энциклопедияһы, журналдың редколлегия ағзаһы, «СССР-ҘЫҢ АМНА Вестник».

Уның етәкселеге аҫтында 17 доктор һәм 25 медицина кандидаты әҙерләнә

Әҫәрҙәре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Методы гигиенических исследований, М., 1954, 1971;
  • Спортивная медицина, М., 1957, 1961 (совм, с др.);
  • Ионизация воздуха и её гигиеническое значение, М., 1958, 1963;
  • Гигиена, М., 1966 (совм, с др.);
  • Основы общей и спортивной гигиены, М., 1972 (совм, с Малышевой И. Н.);
  • Справочник по санитарно-гигиеническим исследованиям, М., 1973;
  • Атмосферное электричество и медицина, Актовая речь, М., 1974;
  • Очерки по гигиене физических упражнений и спорта, М., 1976;
  • Гигиенические проблемы фторирования питьевой воды, М., 1979 (совм, с Габович Р. Д.).

Наградалары[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. Завьялов А. И., Еругина М. В., Пархоменко А. А. Алексей Петрович Минх: врач, ученый, педагог и организатор здравоохранения (к 150-летию со дня рождения). (pfd). ssmj.ru. Дата обращения 7 сентября 2019.
  2. Минх Алексей Алексеевич (1904 - 1984) - гигиенист, академик АМН СССР, г. Москва. mednecropol.ru. Дата обращения: 2019-9-7.