Смирнов Сергей Сергеевич (геолог)
Смирнов Сергей Сергеевич (геолог) | |
Зат | ир-ат |
---|---|
Гражданлыҡ |
Рәсәй империяһы СССР |
Тыуған көнө | 2 (14) сентябрь 1895[1] |
Тыуған урыны | Иваново, Шуйский уезд[d], Владимир губернаһы[d], Рәсәй империяһы |
Вафат булған көнө | 20 август 1947[2] (51 йәш) |
Вафат булған урыны | Санкт-Петербург, РСФСР, СССР[2] |
Ерләнгән урыны | Литераторские мостки Волковского кладбища[d] |
Һөнәр төрө | ғалим |
Эшмәкәрлек төрө | геология һәм Минералогия |
Эш урыны |
Санкт-Петербург дәүләт тау университеты Всероссийский научно-исследовательский геологический институт им. А. П. Карпинского[d] Рәсәй Фәндәр академияһының Геология институты[d] |
Уҡыу йорто | Санкт-Петербург дәүләт тау университеты |
Ғилми дәрәжә | геология-минералогия фәндәре докторы[d] һәм список действительных членов АН СССР[d] |
Ойошма ағзаһы | СССР Фәндәр академияһы[d] |
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре |
Смирнов Сергей Сергеевич (1895—1947) — СССР геологы, мәғдән ятҡылыҡтарының минералогияһы өлкәһендә белгес. СССР Фәндәр академияһы академигы (1943).
Биографияһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Сергей Сергеевич Смирнов 1895 йылдың 2 (14) сентябрендә[3] Владимир губернаһының Иваново-Вознесенск ҡалаһында туҡыу фабрикаһының эшсе -гравер ғаиләһендә тыуған.
1913—1919 йылдарҙа Петроградта Тау институтында уҡый. Уҡыуҙы тамамлағандан һуң минералогия кафедраһында ассистент булып ҡалдырыла, , унда минералдарҙың металлооптикаһы тураһында курстар алып бара. 1930 йылда профессор булып һайлана, минералогия кафедраһы мөдире була.
1923 йылда Геология комитетының инженер-геологы итеп һайлана. Минералогия өлкәһендә тикшеренеүҙәр һәм мәғдән ятҡылыҡтары тураһында күнегеүҙәр алып бара
СССР Фәндәр академияһының математика һәм тәбиғи фәндәр бүлеге буйынса ағза-корреспонденты (1939). СССР Фәндәр академияһының геология-география фәндәре бүлеге буйынса академигы (27.09.1943).
1945 йылдан —СССР Фәндәр академияһы Геология фәндәре институтының мәғдән бүлеге етәксеһе.
1945 йылдан — Бөтә Союз минералогия йәмғиәте рәйесе.
Сергей Сергеевич Смирнов 1947 йылдың 20 авгусында вафат була[4]. Ленинградта Волково зыяратында ерләнгән.
Ғаиләһе
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Ҡатыны — Ольга Платоновна. Улы һәм ҡыҙы бар.
Награда һәм премиялары
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]1945 — Ленин ордены (шул иҫәптән 10.06.1945; 22.09.1945)
дүрт Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены[5].
1946 — беренсе дәрәжә Сталин премияһы — ауыл хужалығы өсөн ҙур әһәмиәткә эйә булған СССР-ҙың Көнсығышында һәм Көньяҡ-Көнсығышында аҡ ҡурғаш мәғдәне ятҡылыҡтарын асыуы һәм тикшереүе өсөн.
«1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында күрһәткән фиҙакәр хеҙмәт өсөн» миҙалы[6]
Ойошмаларҙа ағзалығы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- 1924 — Рәсәй минералогия йәмғиәте
- 1939 — СССР Фәндәр академияһы ағза-корреспонденты
- 1943 — СССР Фәндәр академияһы мөхбир ағзаһы (академигы).
- 1947 — Француз минералогия йәмғиәтенең почетлы ағзаһы[5].
Хәтер
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]С.С. Смирнов хөрмәтенә минерал аталған — смирновскит[7].
С.С. Смирнов хөрмәтенә РФА 1994 йылда премия булдыра — «С.С.Смирнов исемендәге премия»[8]
Төп библиография
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Бетехтин А. Г., Болдырев А. К., Годлевский М. Н., Смирнов С. С. и др. Рабочая книга по минералогии: В 2 т. / Под ред. А. К. Болдырева. — Л.; М.; Новосибирск. Гос. науч.-тех. горн. изд-во, 1932: Ч. 1. — 312 с.; Ч. 2. — 248 с.
- Курс минералогии: учебное пособие для университетов / Бетехтин А. Г., Болдырев А. К., Годлевский М. Н., Григорьев Д. П., Киселев А. И., Левицкий О. Д., Разумовский Н. К., Смирнов А. А., Смирнов С. С., Соболев В. С., Соловьев С. П., Успенский Н. М., Черных В. В., Шаталов Е. Т., Шафрановский И. И.; Болдырев А. К., Разумовский Н. К., Черных В. В. (ред.). — Л.; М.: ОНТИ, Глав. ред. геол.-развед. и геодез. лит., 1936. —1052 с.)
- Смирнов С. С. Зона окисления сульфидных месторождений.— Л.; М.: ОНТИ, Гл. ред. геол.-развед. и геодез. лит., 1936. 292 с.;( 2-е изд., доп. М.: Изд-во АН СССР, 1951. — 336 с.; 3-е изд. М.; Л.: Изд-во АН СССР, 1955. 332 с.
- Смирнов С. С. Очерк металлогении Восточного Забайкалья. — М.; Л.: Госгеолиздат, 1944. — 91 с.
- Смирнов С. С., Левицкий О. Д., Радкевич Е. А. и др. Геология олова. — М.; Л.: Изд-во АН СССР, 1947. — 519 с. (Тр. ИГН АН СССР. Сер. рудн. месторождений; Вып. 82. — № 8).
- Смирнов С. С. Минерально-сырьевая база. О некоторых тенденциях современного её развития // Природа, 1947. — № 11. — С. 30—40.
- Зона окисления сульфидных месторождений / С. С. Смирнов; АН СССР. — 2-е изд. — Москва Ленинград: Издательство Академии наук СССР, 1955. — 332 с.
- Полиметаллические месторождения и металлогения Восточного Забайкалья / С. С. Смирнов; ред.: А. Г. Бетехтин, Ф. И. Вольфсон. — Москва; Ленинград: Издательство Академии наук СССР, 1961. — 507 с.
- Рудные месторождения и металлогения восточных районов СССР / С. С. Смирнов; АН СССР. — Москва: Издательство Академии наук СССР, 1962. — 359 с. + 3 л. схем и карт.
Әҙәбиәт
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- [ Смирнов Сергей Сергеевич (геолог)] — Ҙур совет энциклопедияһында мәҡәлә (3-е издание)
- Андреев Б. А., Ициксон М. И., Красный Л. И. и др. Идеи С. С. Смирнова о Тихоокеанском рудном поясе в свете современных данных // Вопросы генезиса и закономерности размещения эндогенных месторождений. М.: Наука, 1966. С. 24-33.
- Бетехтин А. Г. Сергей Сергеевич Смирнов // Люди русской науки: Очерки о выдающихся деятелях естествознания и техники. Геология и география. М.: Физматгиз., 1962. С. 243—252.
- Билибин Ю. А. Работы С. С. Смирнова в области металлогении // Зап. ВМО. 1948. Ч. 77. № 1. С. 15-22.
- Вольфсон Ф. И., Фаворская М. А. Памяти академика Сергея Сергеевича Смирнова. (1895—1947) // Изв. АН СССР. Сер. геол. 1965. № 10. С. 3-14 : порт.
- Григорьев Д. П. С. С. Смирнов как минералог // Записки ВМО. 1948. Ч. 77. № 1. С. 9-14.
- Денисенко В. К., Иванова А. А. Итоги сессии ученого совета ВСЕГЕИ, посвященной памяти академика С. С. Смирнова // Сов. геология. 1966. № 9. С. 164—167.
- Дубинина В. Н. Роль С. С. Смирнова в изучении зоны окисления с современных позиций // Тр. ВСЕГЕИ. Т. 155. 1968. С. 67-80.
- Ерофеев Б. H., Лугов С. Ф. Сергей Сергеевич Смирнов // Выдающиеся ученые Геологического комитета — ВСЕГЕИ. Л.: Наука, 1982. С. 212—234.
- Кормилицын В. С. Роль С. С. Смирнова в изучении металлогении Восточного Забайкалья // Зап. ВМО. 1966. Ч. 95. № 4. С. 381—386.
- Крейтер В. М. Работы С. С. Смирнова по рудным месторождениям Восточного Забайкалья // Зап. ВМО. 1968. Ч. 77. № 1. С. 23-31
- Левицкий О. Д. Работа академика С. С. Смирнова в области минералогии, геологии рудных месторождений и металлогении // Вопросы генезиса и закономерности размещения эндогенных месторождений. М.: Наука, 1966. С. 7-10.
- Матвеенко В. Т. С. С. Смирнов — открыватель и пионер освоения недр Северо-Востока // Материалы по геологии и полезным ископаемым Северо-Востока СССР. Вып. 11. Магадан: Сов. Колыма, 1957. С. 16-26.
- Рундквист Д. В. Пульсационная гипотеза С. С. Смирнова в свете новых данных о процессах рудообразования // Проблемы региональной металлогении и эндогенного рудообразования. Л.: Изд-во АН СССР, 1968. С. 46-66. (Тр. ВСЕГЕИ; Т. 155).
- Рутштейн И. Г., Старченко В. В. Значение научных трудов академика С. С. Смирнова для развития отечественной геологии // Забайкальское отд. Геогр. об-ва СССР. 1965. Т. 1. Вып. 3. С. 3-15.
- Смирнов В. И. Основоположник советской металлогении: (К пятнадцатилетию со дня смерти академика С. С. Смирнова // Закономерности размещения полезных ископаемых. Т. 5. М.: Изд-во АН СССР, 1962. С. 5-16.
- Фаворская М. А. Плодотворные идеи неутомимого исследователя: (К 70-летию со дня рождения академика С. С. Смирнова, открывшего Тихоокеанский рудный пояс) // Природа. 1966. № 5. С. 93-98.
- Щеглов А. Д. Представления С. С. Смирнова о рудных формациях и их значение для классификации эндогенных месторождений // Там же. С. 35-41.
- Щербаков Д. И. С. С. Смирнов и его прогнозная оценка оловоносности территории СССР // Вопросы генезиса и закономерности размещения эндогенных месторождений. М.: Наука, 1966. С. 11-14.
- Kurylenko С. Professeur S. S. Smirnov. (1895—1947) // Bull. Soc. mineral. France. 1949. T. 72. N. 7/9. S. 449—450.
- Шаталов Н.Н. Основоположник металлогенической науки. К 125-летию академика С.С. Смирнова // Мінеральні ресурси України. 2020. № 4. С. 45-46.
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ http://web.archive.org/web/20180926205900/http://scirus.benran.ru/higeo/view-record.php?tbl=pub&id=723
- ↑ 2,0 2,1 Смирнов Сергей Сергеевич (геолог) // Большая советская энциклопедия (урыҫ): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ Смирнова О. П. Письмо В. В. Тихомирову о дате рождения С. С. Смирнова. 1957.
- ↑ Бетехтин А. Г. Памяти академика С. С. Смирнова // Вестник АН СССР. 1948. № 10. С. 65-69.
- ↑ 5,0 5,1 Памяти академика Сергея Сергеевича Смирнова (1895—1947) . Цветные камни Трансбайкальского региона.
- ↑ Памяти академика Сергея Сергеевича Смирнова (1895—1947).Цветные камни Трансбайкальского региона.
- ↑ Григорьев И. Ф., Доломанова Е. И. Смирновскит — новый минерал из группы водных фторо-силикато-фосфатов тория // Зап. ВМО. 1957. Ч. 86. № 5. С. 607—621.
- ↑ Вавилов С. И., Бруевич Н. Г. Положение о премии им. С. С. Смирнова // Изв. АН СССР. 1948. № 2. С. 144.
Һылтанмалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Профиль Сергея Сергеевича Смирнова РФА рәсми сайтында
- Библиография в Информационной системе «История геологии и горного дела» РАН.
- 14 сентябрҙә тыуғандар
- 1895 йылда тыуғандар
- Ивановола тыуғандар
- 20 августа вафат булғандар
- 1947 йылда вафат булғандар
- Санкт-Петербургта вафат булғандар
- Санкт-Петербург тау университетын тамамлаусылар
- Сталин премияһы лауреаттары
- Ленин ордены кавалерҙары
- Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены кавалерҙары
- СССР геологтары
- XX быуат геологтары
- Рәсәй геологтары
- Алфавит буйынса геологтар
- Алфавит буйынса ғалимдар
- Алфавит буйынса шәхестәр
- Санкт-Петербург дәүләт тау университетын тамамлаусылар