Старик Иосиф Евсеевич

Старик Иосиф Евсеевич
Заты	ир-ат
Гражданлығы	СССР
Тыуған көнө	10 (23) март 1902
Тыуған урыны	Һарытау, Рәсәй империяһы
Вафат булған көнө	27 март 1964({{padleft:1964|4|0}}-{{padleft:3|2|0}}-{{padleft:27|2|0}}) (62 йәш)
Вафат булған урыны	Санкт-Петербург, РСФСР, СССР
Ерләнгән урыны	Серафимовка зыяраты[d]
Һөнәр төрө	химик
Эшмәкәрлек төрө	химия
Эш урыны	Санкт-Петербург дәүләт университеты
Уҡыу йорто	М. В. Ломоносов исемендәге Мәскәү дәүләт университеты
Ғилми дәрәжә	химия фәндәре докторы[d]
Ойошма ағзаһы	СССР Фәндәр академияһы[d]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре

Ста́рик Иосиф Евсеевич (10 [23] март 1902, Һарытау — 27 март 1964 йыл, Ленинград) — совет радиохимигы, Рәсәй радиохимия мәктәбе вәкиле, В. Г. Хлопиндың яҡын дуҫы һәм фекерҙәше, ультрашыйығайтылған иретмәләрҙә ион һәм коллоид формаһындағы хәлдә булған радионуклидтарҙы беренсе тапҡыр системалы өйрәнә башлай. СССР Фәндәр академияһының ағза-корреспонденты (1946), өс тапҡыр Сталин премияһы лауреаты 1949, 1951, 1953).

Биографияһы

1924 йылда Мәскәү университетының физика-математика факультетының химия бүлеген тамамлай. Ленинградта Радий институтында эшләй, Ленинград дәүләт университетында уҡыта. Семипалатинск полигонында ядро ҡоралын һынауҙа ҡатнаша.

Физика, сорбцион процестарҙың физика-химияһы, иретмәләрҙә, газдарҙа һәм ҡаты есемдәрҙә ныҡ шыйыҡланған хәлдәге радионуклид торошо формаларын билдәләү ысулдары тураһында хәҙерге заман күҙаллауҙарын дөйөмләштергән «Радиохимия нигеҙҙәре» тип исемләнгән (Radiochemistry of Fundamentals) беренсе фундаменталь хеҙмәт авторы. Тау тоҡомдарының йәшен билдәләүҙең радиоаналитик ысулы, ядро реакторы химияһы, плутоний химияһы буйынса хеҙмәттәр авторы.

X Менделеев уҡыуҙарында ҡатнашыусы.

Серафимовка зыяратында ерләнгән (14 уч.).

Ғилми хеҙмәттәре

• Старик И. Е. К вопросу о коллоидных свойствах полония// Труды Государственного Радиевого института. Лененград. НХТИ, 1930, т.1, с.29-75; 1933, т.2, с.91-103;
• Старик И. Е. Радиоактивные методы определения геологического времени. Ленинград — Москва. Гл. ред. химич. лит. 1938. 176 с.
• Старик И. Е. Основы радиохимии. Москва — Ленинград. АН СССР.1959. 460 с.; 2-е изд. Москва — Ленинград. Наука. 1969. 647 с.; переводы на англ., немец. и япон. языки, издана в США под неточным названием: Starik I.E. Principles of readiochemistry. LLNL.1985. Monthly Catalog of United States Government Publications, entry No.8050).
• Старик И. Е. Ядерная геохронология. Москва — Ленинград, АН СССР, 1961. 630с.

Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре

• Өс Ленин ордены (29.10.1949; 1951; 1953)
• Ике Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены (10.06.1945; 21.03.1947)
• «Почёт Билдәһе» ордены (1962)
• миҙалдар
• икенсе дәрәжә Сталин премияһы (1949) — 817-се комбинатта плутонийҙы химик айырып алыу технологик процесын эшләү менән етәкселек иткәне өсөн; 1951, 1953)
• В. Г. Хлопин исемендәге премия, «Основы радиохимии» монографияһы өсөн (1959).

Шулай уҡ ҡарағыҙ

• Химики МГУ

Һылтанмалар

• Краткая биография на сайте «Летопись Московского университета»
• 100-лет со дня рождения учёного.
• Профиль Иосифа Евсеевича Старика РФА рәсми сайтында
• Е. А. Шашуков. Жизненный и творческий путь И. Е. Старика. Труды Радиевого института им. В. Г. Хлопина. т.12. 2007.с 207—209.