Төньяҡ (Арктик) федераль университет

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Төньяҡ федераль университет
Нигеҙләү датаһы 2010[1]
Рәсем
Кем хөрмәтенә аталған Ломоносов Михаил Васильевич
Дәүләт  Рәсәй[2]
Административ-территориаль берәмек Архангельск
Ойошма ағзаһы Рәсәйҙең һәм Ҡытайҙың техник университеттары Ассоциацияһы[d]
Баш компания (ойошма, предприятие) Рәсәй Федерацияһының Фән һәм юғары белем биреү министрлығы[d][3]
Штаб-фатирҙың урынлашыуы Архангельск, Рәсәй
Алдағы Архангельск дәүләт техник университеты[d] һәм Поморье дәүләт университеты[d]
Диапазон IPv4 78.37.98.0/24[4]
Рәсми сайт narfu.ru[5]
Ойошма хеҙмәткәрҙәре категорияһы Категория:Төньяҡ (Арктика) федераль университеты уҡытыусылары
 Төньяҡ Викимилектә

М.В. Ломоносов исемендәге Төньяҡ (Арктика) федераль университетАрхангельскиҙа юғары уҡыу йорто, Рәсәйҙең федераль университеттарының береһе. 2010 йылда Архангельск техник дәүләт университеты, М.В. Ломоносов исемендәге Диңгеҙ буйы дәүләт университетын, Архангельск дәүләт техник дәүләт университетын, Император Петр I Архангельск урман техник колледжын һәм Северодвинск техник колледжын берләштереү юлы менән төҙөлә.

Тарихы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Архангельск дәүләт техник университеты базаһында РФ Президенты Дмитрий Медведев указы буйынса ойошторолған федераль университет [6] Рәсми теркәлеү датаһы — 2010 йылдың 8 июне. Университет Рәсәйҙең төньяҡ-көнбайышында иң ҙур ғилми-белем биреү үҙәге булып тора, Евразия университеттары ассоциацияһына һәм Рәсәйҙең алдынғы юғары уҡыу йорттары ассоциацияһына инә. Федераль университет булараҡ Урал федераль университетының бурысы туранан-тура Рәсәй Федерацияһының Арктик стратегияһын тормошҡа ашырыуға һәм Төньяҡ һәм Арктиканы үҫтереү өсөн инновацион һәм кадрҙар базаһын булдырыуға бәйле.

Университет Архангельск дәүләт техник университеты нигеҙендә ойошторолған

Университет ректоры - профессор, философия фәндәре докторы Елена Владимировна Кудряшова.

2011 йылдың 12 июленән университет составына дәүләт юғары һәм урта махсус уҡыу йорттары:[7] М.В. Ломоносов исемендәге Диңгеҙ буйы дәүләт университеты, Архангельск дәүләт техник университеты, Петр Беренсенең Архангельск урман техник колледжы һәм Северодвинск техник колледжы инә. Шулай уҡ Төньяҡ (Арктика) федераль университеты Ломоносов исемендәге Төньяҡ (Арктика) федераль университетҡа үҙгәртелә.

2012 йылдың 31 октябрендә Рәсәй Федерацияһы Хөкүмәте ҡарамағындағы Финанс университетының Архангельск филиалы (Бөтә Рәсәй ситтән тороп уҡыу финанс-иҡтисад институтының элекке Архангельск филиалы) РФ премьер-министры Дмитрий Медведев бойороғо менән бөтөрөлә һәм Төньяҡ (Арктик) федераль университет составына индерелә. Филиал нигеҙендә САФУ-ның айырым структура бүлеге - ситтән тороп уҡыу финанс-иҡтисад институты булдырыла[8]

Кампус[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Архангельскиҙа университет кампусының төрлө ҙурлыҡтағы һәм төрлө ҡатлы 30-ҙан ашыу бинаһы иҫәпләнә. Юғары мәктәптәр үҙ биналарына эйә, ҡайһы бер уҡыу подразделениелары төп корпуста урынлаша, бынан тыш, кампусҡа урман техник колледжы, "Буревестник" оҫтаханаһы, спорт комплексы, "Арктика" коллектив файҙаланыу үҙәге, балалар баҡсаһы һәм студенттар өсөн профилакторий инә. Университеттың 13 күп ҡатлы ятағы бар

Структураһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Университет структураһында 2 институт һәм 7 юғары мәктәп бар:

  • Юғары мәғлүмәт технологиялары һәм автоматлаштырылған системалар мәктәбе
  • Юғары инженер мәктәбе
  • Энергетика, нефть һәм газ юғары мәктәбе
  • Юғары тәбиғи фәндәр һәм технологиялар мәктәбе
  • Юғары психология, педагогика һәм физик культура мәктәбе
  • Социаль-гуманитар фәндәр һәм халыҡ-ара коммуникациялар юғары мәктәбе
  • Юғары иҡтисад, идара итеү һәм хоҡуҡ мәктәбе
  • Гуманитар институт (Северодвинскта урынлашҡан)
  • Караптар һәм диңгеҙ арктик техника төҙөү институты (Северодвинскта урынлашҡан)

Колледждары[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Университетта "Северодвинск ҡалаһында Төньяҡ  (Арктик) федераль  университеты филиалының техник колледжы", "император Петр I технологик колледжы", "Северодвинск техник колледжы", шулай уҡ университет лицейы урынлаша.

Рейтингтары[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Төп мәҡәлә en:university rankings and College

2010 йылдан алдағы рейтингтар Архангельск дәүләт техник университетына ҡарай.

2017 2016 2014 2013 2012 2011 2010 2009
World of Universities webometrics ranking (en)[9] N/A N/A N/A N/A 4255[10] 6387[11] N/A N/A
Университеттарҙың милли рейтингына[12] 89 64 65 65 56-60 69-70 53-56 41-45

Халыҡ-ара партнёрҙары[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Университет сит ил вуздары һәм ойошмалары менән хеҙмәттәшлек итә, халыҡ-ара мәғариф программаларында һәм ғилми тикшеренеүҙәрҙә ҡатнаша, студенттар менән алмашыуҙы һәм стажировканы ойоштора[13][14]

Халыҡ-ара хеҙмәттәшлек[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Америка Ҡушма Штаттары АҠШ: Мэн штаты һәм Фарфилд университеты
  • Германия Германия: Ғәмәли фәндәр университеты, Киль һәм Ной-Бранденбург юғары мәктәптәре, ғәмәли фәндәр университеты (Шмалькалден)
  • Норвегия Норвегия: Норвегия фән һәм технологиялар университеты (Тронхейм), Ставангер, Тромсё, Будё, Гиовика, Лиллехаммер, Нарвика, Норд-Тронделаг, Тромсё, Хедмарк университеттары колледждары һәм NORUT Төньяҡ тикшеренеү институты (Тромсё)
  • Финляндия Финляндия: Лапландия университеты, Хельсинки, Оулу һәм Йоенсуу университеттары; Рованиеми, Кеми, Торнио, Оулу һәм Тампере ғәмәли фәндәр университеттары, Каухавтың бәләкәй һәм урта эшҡыуарлыҡ мәктәбе;
  • Швеция Швеция: Урта Швеция Умео университеты, Швеция ауыл хужалығы фәндәре университеты, Лулео техник университеты, Упсала Фольксуниверситеты
  • Бөйөк Британия Бөйөк Британия: Данди һәм Абердин университеттары
  • Польша Польша: Ягеллон университеты һәм Познань университеты
  • Франция Франция: Үрге Эльзас университеты
  • Нидерланд Нидерланд: Гронинген һәм Твенте университеттары
  • Корея республикаһы Корея Республикаһы: Сангюнкваньск университеты
  • Ҡытай Ҡытай: Пекин урман техник университеты

Халыҡ-ара проекттар һәм программалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • ASTUIS
  • BCBU плюс
  • CETIA
  • ColdTech
  • E-URAL
  • KITENPI:IT KOLARCTIC
  • NAREC
  • NorthPOP
  • Себерҙә бизнес һәм тотороҡло идара итеү
  • Тирә-яҡ мөхит менән идара итеү өлкәһендә уҡытыу компоненты булараҡ "Йәшел" эшҡыуарлыҡ һәм инновациялар
  • Мәҙәни-ара контекста интеграцияланған тел ғилеме (Визбю программаһы, Швеция институты)
  • Төньяҡ төбәктә логистика һәм транспорт үҫтереү

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. ROR Data — v1.19 — 2023. — doi:10.5281/ZENODO.7644942
  2. Directory of Open Access Journals — 2003.
  3. Единый Государственный Реестр Юридических Лиц, ЕГРЮЛ
  4. https://apps.db.ripe.net/search/lookup.html?source=ripe&key=78.37.98.0%20-%2078.37.98.255&type=inetnum
  5. Google Knowledge Graph — 2012.
  6. В Архангельской области будет создан Северный (Арктический) федеральный университет. REGIONS.RU (22 октября 2009). Дата обращения: 23 октября 2018.
  7. Приказ Минобранауки РФ «О реорганизации федерального государственного автономного образовательного учреждения высшего профессионального образования „Северный (Арктический) федеральный университет“»
  8. Архангельский филиал Финансового университета присоединят к САФУ, Российская газета (2 ноябрь 2012). 23 октябрь 2018 тикшерелгән.
  9. Webometrics Ranking of World Universities — Rank of Universities of Russian Federation. Дата обращения: 9 сентябрь 2011. Архивировано 2 сентябрь 2011 года. 2011 йыл 2 сентябрь архивланған.
  10. Январь 2012
  11. Июль 2011
  12. Северный (Арктический) федеральный университет имени М.В.Ломоносова. Дата обращения: 23 октябрь 2018. Архивировано 23 октябрь 2018 года. 2018 йыл 23 октябрь архивланған.
  13. Кудряшов Ю. В., Директор Программы развития С(А)ФУ — «Программа развития Северного (Арктического) федерального университета: интеграция в международное образовательное пространство» — Санкт-Петербург, 2010(недоступная ссылка)
  14. Партнеры. Дата обращения: 23 октябрь 2018. Архивировано 6 май 2007 года. 2007 йыл 6 май архивланған.

Әҙәбиәт[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Северный (Арктический) федеральный университет // Румыния — Сен-Жан-де-Люз. — М. : Большая российская энциклопедия, 2015. — С. 633. — (Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов ; 2004—2017, т. 29). — ISBN 978-5-85270-366-8.

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]