Ҡамыш-Һаҙаҡ (йылға)
Ҡамыш-Һаҙаҡ | |
---|---|
Характеристика | |
Оҙонлоғо | 27 км |
Һыу ағымы | |
· Координаталар | 53°35′36″ с. ш. 53°42′31″ в. д.HGЯO |
Тамағы | Һаҙаҡ |
· Урынлашыуы | һул ярына тамағынан 31 км өҫтәрәк |
· Координаталар | 53°35′36″ с. ш. 53°42′31″ в. д.HGЯO |
· Координаталар | 53°23′45″ с. ш. 53°52′22″ в. д.HGЯO |
Урынлашыуы | |
Һыу бассейны | |
Ил | Рәсәй Федерацияһы |
Регион | Ырымбур өлкәһе |
РДҺР | 10010201312111100024359 |
Ҡамыш-Һаҙаҡ — Рәсәйҙәге йылға. Ырымбур өлкәһе[1] биләмәләрендә аға. Йылға Һаҙаҡ йылғаһының һул ярына тамағынан 31 км өҫтәрәк ҡушыла. Йылға оҙонлоғо 27 км.
Һыу реестры мәғлүмәттәре
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Рәсәй дәүләт һыу реестры мәғлүмәте буйынса йылға Кама һыу бассейны округында урынлашҡан, һыу хужалығы участкаһы — Дим йылғаһы башынан Бочкарёвка ауылы янындағы һыу үлсәү посына тиклем. Бәләкәй йылға бассейны (йылға эске бассейны) — Ағиҙел, йылға бассейны — Кама[2].
Һыу ресурстарының федераль агентлығы тарафынан әҙерләнгән Рәсәй Федерацияһы территорияһын һыу хужалығы буйынса районлау геоинформация системаһы мәғлүмәттәре буйынса[2]:
- Дәүләт һыу реестрында һыу объектының коды — 10010201312111100024359
- Гидрологик өйрәнеү (ГӨ) буйынса коды — 111102435
- Бассейн коды — 10.01.02.013
- ГӨ буйынса томы — 11
- ГӨ буйынса сығарылыш — 1
Этимологияһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Гидроним ике өлөштән - "ҡамыш" һәм "һаҙаҡ" һүҙҙәренән төҙөлгән. Атаманың килеп сығышы тураһында Ырымбур өлкәһе топонимдарының ҡыҫҡа һүҙлегендә ошондай аңлатма бирелә:
Садак, река, впадает в реку Седяк, левый приток реки Демы (басс. р. Белой). Форма садак (саадак) восходит как к широко распространенной тюркской форме садак, так и к монгольской. Слово известно и в старорусской литературе, и в говорах в значениях "лук с налучьем и колчан со стрелами", "чехол для лука и стрел, либо только для лука" (отмечены в памятниках с XV в.). Однако непосредственно гидронимы не могли образоваться от диалектного слова, т. к. в XVIII в., когда происходила колонизация края, слово было устаревшим. Скорее всего, это татаро-башкирские образные наименования, в значении "извилистая река, похожая на лук".[3] |
Гидроним тарихи башҡорт ерҙәрендә барлыҡҡа килгән, шуға күрә башҡорт теленән ингән тип фараз итергә була. Башҡорт телендә был һүҙ бер нисә мәғәнәлә ҡулланыла. Йәйә, уҡ һауыты булараҡ, һаҙаҡ тә йәйә рәүешендә эшләнә. Моғайын, был ысынлап та, һүҙлектә аңлатылғанса, йылғаның бөгөллө булыуынан сығып бирелгән атамалыр Башҡорт теленең һүҙлеге. 2 томлыҡ. - Мәскәү, 1993. - 2-се том, 562-се бит[4]
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ «Рәсәй гидротехник ҡоролмалар регистры һәм дәүләт һыу кадастры үҙәге».
- ↑ 2,0 2,1 РФ һыу реестры: Ҡамыш -Һаҙаҡ .
- ↑ Географические названия Оренбургской области: Краткий топонимический словарь Садак
- ↑ .
Һылтанмалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Рәсәй Федерацияһы тәбиғәт ресурстары һәм экология министрлығы 2015 йыл 26 май архивланған.