Ҡарағайлы (күл)
| Озеро | |
| Ҡарағайлы | |
|---|---|
| Морфометрия | |
| Абсолют бейеклеге | 518 м |
| Үлсәме | 2,4 × 1,5 км |
| Майҙаны | 3,84 км² |
| Уртаса тәрәнләк | 3,2 м |
| Урынлашыуы | |
| 54°19′54″ с. ш. 59°28′36″ в. д.HGЯO | |
| Ил | |
| РФ субъекты | Башҡортостан |
| Идентификаторы | |
| Код в ГВР: 12010000111112200000331 | |
Ҡарағайлы — Башҡортостанда Яйыҡ йылғаһы басейнына ҡараған ҙур булмаған күл[1].
Атамаһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Тирә-яғында ҡарағай ылыҫлы ағасы күп үҫкәнлектән, күлде Ҡарағайлы тип атағандар.
Тасуирламаһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Күл диңгеҙ кимәленән 518 м бейеклектә. Һыу өҫтө майҙаны — 3,84 км²[2]. Һыу ағымы аша күрше Оло Учалы күле менән тоташҡан[3].
Император энәғарағы Скандинавиянан Африкағаса һәм Атлантик океандан Үҙәк Азия тауҙарынаса йәйелгән киңлектәрҙә таралған. Башҡортостаныбыҙҙа иһә был гүзәл бөжәкте Учалы районының Ҡарағайлы күле тирәһендәге мөхиттә генә осратырға мөмкин. Рәсәйҙә лә ул кәмегәндән-кәмей бара[4].
Географияһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Күлдең тирә-яғында ҡарағай-ҡайын урмандары үҫә, һыу ятҡылығы ярында һирәк осрай торған күл ҡамышы, күрән, мамыҡбаш күрән, көньяҡ ҡамышы, тар япраҡлы екән үҫемлектәрен осратырға мөмкин[1].
Сығышы буйынса — тектоник күл, аҫҡы һəм урта девондың ирəндек свитаһы тоҡомдарында (базальттар, андезибазальттар, туфлы ҡомташтар, туффиттар) барлыҡҡа килгəн, соҡоро табаҡ һымаҡ. Төбө һөҙəк, мəтеле. Төньяҡ һəм көньяҡ- көнбайышта ҡалҡыулыҡҡа күсə. Күлдә табан балыҡ, суртан һәм башҡа балыҡтар тереклек итә[1].
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ 1,0 1,1 1,2 А. М. Гареев. тәржемәсе И.М. Япаров. Карагайлы // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.
- ↑ «Карагайлы» — информация об объекте в Государственном водном реестре
- ↑ Карта бите N-40-59-D-D.
- ↑ Император энағарағы 2017 йыл 18 сентябрь архивланған.