Ҡаҡ
Ҡаҡ — башҡорт халҡының татлы ризығы. Башҡорттарҙа ҡаҡ ҡойоу киң таралған һәм бөгөнгә тиклем һаҡланып килә.
Этимологияһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Ҡаҡ һүҙе башҡорт телендә бер нисә мәғәнәгә эйә.Башлыса ныҡ кипкән, йәғни ҡаҡланған берәй нәмәне аңлата. Мәҫәлән, ҡаҡ имән, ҡаҡ балыҡ. Иҙеп, йоҡа итеп йәйеп киптерелгән емеш-еләкте иһә ҡаҡ тип кенә атайҙар [1].
Ҡаҡ төрҙәре
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Башҡорттар ҡаҡты алма, ҡайын еләге, ҡарағат, ҡурай еләге, балан һ.б. емештәрҙән ҡоя (баҡса емештәре барлыҡҡа килгәнгә тиклем ҡырағай емеш-еләктән эшләгәндәр).
Ҡаҡ ҡойоу ысулдары
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Емеш-еләкте быҡтырып, һөҙөп, иләк аша үткәреп, майланған таҡтаға йоҡа ғына итеп йәйеп ҡуялар ҙа саф һауала киптерәләр (Башҡортостандың ҡайһы бер райондарында алдан һөттә ҡайнаталар), бер нисә көн яҡшы елләтелгән урында йәки йылы мейестә киптерәләр (йәки ҡаҡлайҙар).
Шулай уҡ еләкте быҡтырмай иҙеп, ҡаҡ ҡойоу ҙа ҡулланыла.
Әҙер ҡаҡты төрәләр һәм сәй табынына ҡуялар. Ҡаҡ шулай уҡ тәм биреү өсөн сәйгә һалалар, туй сәк-сәген биҙәйҙәр. Ураҙа ваҡытында ҡайһы ваҡыт ҡаҡ менән ауыҙ асалар.
Викидәреслектә
Һылтанмалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Башҡорт ашамлыҡтарыҠаҡ // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.
- ХӘЙБУЛЛАЛАР ҠАҠ ҠОЙОУ СЕРҘӘРЕН ЯҠШЫ БЕЛӘ [1](недоступная ссылка)
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ Башҡорт теленең һүҙлеге. 1-се том. - Мәскәү, 1993. - 615-се бит