Кинйә Арыҫланов: өлгөләр араһындағы айырма

	Кинйә Арыҫланов
Тыуған көнө	1723
Тыуған урыны	Өфө провицияһының Нуғай юлы (даруғаһы) Бошман Ҡыпсаҡ олоҫо Танып ауылы (хәҙер Башҡортостан Республикаһының Мәләүез районы)
Вафат булған көнө	1774-?
Ил	Рәсәй империяһы
Атаһы	Арыҫлан Аҡҡолов (Арыҫлан батыр)
	Шаблон: просмотр • обсуждение • править

Интерактивная навигация по истории

← Алдағы үҙгәртеү Киләһе үҙгәртеү →

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән

ВизуальВикитекст

Һыҙылған

10:40, 4 март 2015 өлгөһө

Википедияла Арыҫланов фамилиялы башҡа кешеләр тураһында мәҡәләләр бар.

Кинйә Арыҫланов (1723, Танып ауылы Бошман-Ҡыпсаҡ волосы Нуғай даруғаһы, Кинйәабыҙ ауылы Көйөргәҙе районы Башҡортостан республикаһы — ?) — башҡорт старшинаһы, абыҙ,^[1], 1773—1775 йылғы Крәҫтиәндәр һуғышы|1773—1775 йылғы Крәҫтиәндәр һуғышы полководецы башҡорттарға башҡортса манифестар яҙыусы, Пугачевтың идеологы.

Туғай Кинйәһе (Беренсе Кинйәабыҙ) ауылы тарихи-мәҙәни ҡурсаулығы

Ул бик ихтирамлы кеше булған, урыҫ, ғәрәп, фарсы, немец телдәрен белгән. 1760-сы йылдарҙа Бошман Ҡыпсаҡ ырыуының старшинаһы булған. Ул беренсмеләрҙән булып, Пугачев яуына ҡушылыусы старшина. Емельян Пугачёв уға бригада генералы титулы бирә. Ул урыҫ булмаған барлыҡ формированиелар менән командалыҡ итә}. Урыҫ булмаған халыҡтар менән аралашҡанда Емельян Пугачёвтың советнигы(кәңәшсеһе) була.^[1].Күтәрелештә башҡорттарҙың, татарҙарҙың, ҡалмыҡтарҙың һәм башҡа халыҡтарҙың күпләп ҡатнашауы -Кинйә Арыҫлановтың һөҙөмтәле эшмәкәре.^[1].Төрки телендә указдар, манифестар һәм башҡа мөрәжәғәтнамәләр яҙа. Пугачев менән берлектә Башҡортостанда барған халыҡ күтәрелештәренә етәкселек итә. 1774 йылда хәбәрһеҙ юғала.

Иҫкәртмәләр

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 Кинзя Арсланов (Арасланов)

Һылтанмалар

Әҙәбиәт

Усманов А. Н. Кинзя Арсланов — выдающийся сподвижник Пугачева, в сборнике: Исторические записки, т. 71, М., 1962.
Кинзя Арсланов — статья из Большой советской энциклопедии
Гали Ибрагимов «Кинзя» Уфа, башкирское книжное издательство, 1988 ISBN 5-295-00183-0
Ғәли Ибраһимов Киниә Тарихи роман ӨФӨ 2009 ISBN 978-5-295-04951-4

[hrono-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 Кинзя Арсланов (Арасланов)

[1]

@@ 18 юл: / 18 юл: @@
  |дети             =
 }}
+{{фамилиялаш|Арыҫланов}}
-'''Кинйә Арыҫланов'''  (1723,  Танып ауылы Бошман-Ҡыпсаҡ волосы Нуғай даруғаһы,  [[Кинйәабыҙ (Көйөргәҙе районы)|Кинйәабыҙ]] ауылы [[Көйөргәҙе районы|Көйөргәҙе районы]] [[Башҡортостан|Башҡортостан республикаһы]] — ?) —  [[башҡорт]] старшинаһы, абыҙ,<ref name=hrono>[http://www.hrono.ru/biograf/bio_k/kinzya.php Кинзя Арсланов (Арасланов)]</ref>,  [[Крәҫтиәндәр Һуғышы (1773—1775)| 1773—1775 йылғы Крәҫтиәндәр һуғышы|1773—1775 йылғы Крәҫтиәндәр һуғышы]] полководецы  [[Башҡорттар|башҡорттарға]] башҡортса манифестар яҙыусы, Пугачевтың идеологы.
+'''Кинйә Арыҫланов''' (1723, Танып ауылы Бошман-Ҡыпсаҡ волосы Нуғай даруғаһы, [[Кинйәабыҙ (Көйөргәҙе районы)|Кинйәабыҙ]] ауылы [[Көйөргәҙе районы]] [[Башҡортостан|Башҡортостан республикаһы]] — ?) — [[башҡорт]] старшинаһы, абыҙ,<ref name=hrono>[http://www.hrono.ru/biograf/bio_k/kinzya.php Кинзя Арсланов (Арасланов)]</ref>, [[Крәҫтиәндәр Һуғышы (1773—1775)| 1773—1775 йылғы Крәҫтиәндәр һуғышы|1773—1775 йылғы Крәҫтиәндәр һуғышы]] полководецы [[Башҡорттар|башҡорттарға]] башҡортса манифестар яҙыусы, Пугачевтың идеологы.
 [[Файл:Кинйәабыҙ-ҡурсаулығы.jpg|thumb|left|[[Туғай Кинйәһе (Беренсе Кинйәабыҙ) ауылы тарихи-мәҙәни ҡурсаулығы]]]]
-Ул бик ихтирамлы кеше булған, урыҫ, ғәрәп, фарсы, немец телдәрен белгән. 1760-сы йылдарҙа Бошман Ҡыпсаҡ ырыуының старшинаһы булған. Ул беренсмеләрҙән булып, Пугачев яуына ҡушылыусы старшина.  [[Пугачёв, Емельян Иванович|Емельян Пугачёв]] уға бригада генералы титулы бирә. Ул урыҫ булмаған барлыҡ формированиелар менән командалыҡ итә}. Урыҫ булмаған халыҡтар менән аралашҡанда [[Пугачёв, Емельян Иванович|Емельян Пугачёв]]тың советнигы(кәңәшсеһе) була.<ref name=hrono/>.Күтәрелештә башҡорттарҙың, татарҙарҙың, ҡалмыҡтарҙың һәм башҡа халыҡтарҙың күпләп ҡатнашауы -Кинйә Арыҫлановтың һөҙөмтәле эшмәкәре.<ref name=hrono/>.Төрки телендә указдар, манифестар һәм башҡа мөрәжәғәтнамәләр яҙа. Пугачев менән берлектә Башҡортостанда барған  халыҡ күтәрелештәренә етәкселек итә.   [[1774 йыл]]да хәбәрһеҙ юғала.
+Ул бик ихтирамлы кеше булған, урыҫ, ғәрәп, фарсы, немец телдәрен белгән. 1760-сы йылдарҙа Бошман Ҡыпсаҡ ырыуының старшинаһы булған. Ул беренсмеләрҙән булып, Пугачев яуына ҡушылыусы старшина. [[Пугачёв, Емельян Иванович|Емельян Пугачёв]] уға бригада генералы титулы бирә. Ул урыҫ булмаған барлыҡ формированиелар менән командалыҡ итә}. Урыҫ булмаған халыҡтар менән аралашҡанда [[Пугачёв, Емельян Иванович|Емельян Пугачёвты]]ң советнигы(кәңәшсеһе) була.<ref name=hrono/>.Күтәрелештә башҡорттарҙың, татарҙарҙың, ҡалмыҡтарҙың һәм башҡа халыҡтарҙың күпләп ҡатнашауы -Кинйә Арыҫлановтың һөҙөмтәле эшмәкәре.<ref name=hrono/>.Төрки телендә указдар, манифестар һәм башҡа мөрәжәғәтнамәләр яҙа. Пугачев менән берлектә Башҡортостанда барған халыҡ күтәрелештәренә етәкселек итә. [[1774 йыл]]да хәбәрһеҙ юғала.
 == Иҫкәртмәләр ==
+{{примечания}}
-{{reflist}}
 == Һылтанмалар ==
 * Кинзя Арсланов и его потомки {{YouTube|P5G80a5UqOU}}
-* [http://www.vostlit.info/Texts/Dokumenty/Russ/XVIII/1760-1780/Pugachev/Dokumenty_stavki/101-200/139.htm 8 февраля 1774 г.— Отпускное письмо атамана Кинзи Арсланова об отправке Азамата Тумтаева за лошадьми. Перевод с татарского]
+* [http://www.vostlit.info/Texts/Dokumenty/Russ/XVIII/1760-1780/Pugachev/Dokumenty_stavki/101-200/139.htm 8 февраля 1774 г.— Отпускное письмо атамана Кинзи Арсланова об отправке Азамата Тумтаева за лошадьми. Перевод с татарского]
-* [http://www.vostlit.info/Texts/Dokumenty/Russ/XVIII/1760-1780/Pugachev/Dokumenty_stavki/101-200/149.htm Июнь 1774 г.— Рапорт есаула Абузяра Абулгаирова атаману Кинзе Арсланову о наборе башкир в повстанческие отряды, действиях карателей под Авзяно-Петровскими заводами и у Орской крепости. Перевод с татарского]
+* [http://www.vostlit.info/Texts/Dokumenty/Russ/XVIII/1760-1780/Pugachev/Dokumenty_stavki/101-200/149.htm Июнь 1774 г.— Рапорт есаула Абузяра Абулгаирова атаману Кинзе Арсланову о наборе башкир в повстанческие отряды, действиях карателей под Авзяно-Петровскими заводами и у Орской крепости. Перевод с татарского]
-* [http://www.vostlit.info/Texts/Dokumenty/Russ/XVIII/1760-1780/Pugachev/Dokumenty_stavki/101-200/126.htm 17 октября 1773 г.— Письмо полковника, башкирского старшины Бушмас-Кипчакской волости Ногайской дороги Кинзи Арсланова старшине Ногайской дороги Алибаю Мурзагулову с призывом присоединиться к войску Е. И. Пугачева. Перевод с татарского]
+* [http://www.vostlit.info/Texts/Dokumenty/Russ/XVIII/1760-1780/Pugachev/Dokumenty_stavki/101-200/126.htm 17 октября 1773 г.— Письмо полковника, башкирского старшины Бушмас-Кипчакской волости Ногайской дороги Кинзи Арсланова старшине Ногайской дороги Алибаю Мурзагулову с призывом присоединиться к войску Е. И. Пугачева. Перевод с татарского]
-* [http://www.vostlit.info/Texts/Dokumenty/Russ/XVIII/1760-1780/Pugachev/Dokumenty_stavki/101-200/127.htm 20 октября 1773 г.— Указ главного полковника Кинзи Арсланова башкирским старшинам и полковникам с уверением о милостивом отношении Е. И. Пугачева к нему и другим старшинам. Перевод с татарского]
+* [http://www.vostlit.info/Texts/Dokumenty/Russ/XVIII/1760-1780/Pugachev/Dokumenty_stavki/101-200/127.htm 20 октября 1773 г.— Указ главного полковника Кинзи Арсланова башкирским старшинам и полковникам с уверением о милостивом отношении Е. И. Пугачева к нему и другим старшинам. Перевод с татарского]
-* [http://www.vostlit.info/Texts/Dokumenty/Russ/XVIII/1760-1780/Pugachev/Dokumenty_stavki/101-200/131.htm Ноябрь 1773 г.— Ордер атамана Кинзи Арсланова башкирским старшинам-повстанцам Канбулату Елдашеву и Худенезеру Теливбердину об истреблении неприятельских команд, дворян и конфискации их имущества. Перевод с татарского]
+* [http://www.vostlit.info/Texts/Dokumenty/Russ/XVIII/1760-1780/Pugachev/Dokumenty_stavki/101-200/131.htm Ноябрь 1773 г.— Ордер атамана Кинзи Арсланова башкирским старшинам-повстанцам Канбулату Елдашеву и Худенезеру Теливбердину об истреблении неприятельских команд, дворян и конфискации их имущества. Перевод с татарского]
 * [http://kraeved.opck.org/biblioteka/bashkortostan/kinzya_abiz/kinzya_abiz.php Доктор исторических наук Назир Кулбахтин: Кинзя-абыз и его дети]
 == Әҙәбиәт ==
-* Усманов А. Н. Кинзя Арсланов — выдающийся сподвижник Пугачева, в сборнике: Исторические записки, т. 71, М., 1962.
+* Усманов А. Н. Кинзя Арсланов — выдающийся сподвижник Пугачева, в сборнике: Исторические записки, т. 71, М., 1962.
-* Кинзя Арсланов — статья из [[БСЭ|Большой советской энциклопедии]]
+* Кинзя Арсланов — статья из [[БСЭ|Большой советской энциклопедии]]
 * Гали Ибрагимов «Кинзя» Уфа, башкирское книжное издательство, 1988 ISBN 5-295-00183-0
 * Ғәли Ибраһимов Киниә Тарихи роман ӨФӨ 2009 ISBN 978-5-295-04951-4
-[[Категория: Алфавит буйынса шәхестәр]]
+[[Категория:Алфавит буйынса шәхестәр]]
-[[Категория: Башҡортостан шәхестәре]]
+[[Категория:Башҡортостан шәхестәре]]
 [[Категория:Башҡорт ихтилалдары етәкселәре]]
-[[Категория: Башҡорт батырҙары]]
+[[Категория:Башҡорт батырҙары]]
-[[Категория: Мәләүез районында тыуғандар]]
+[[Категория:Мәләүез районында тыуғандар]]
-[[Категория: Көйөргәҙе районы]]
+[[Категория:Көйөргәҙе районы]]