Бөйөк Владимир кенәзлеге
Бөйөк Владимир кенәзлеге | |
Герб | |
Нигеҙләү датаһы | 1125 |
---|---|
Рәсми тел | Боронғо рус теле һәм сиркәү-славян теле[d] |
Донъя ҡитғаһы | Европа |
Дәүләт | Бөйөк Владимир кенәзлеге |
Административ үҙәк | Ростов Великий[d], Суздаль[d] һәм Владимир |
Идара итеү формаһы | феодальная монархия[d] һәм монархия |
Ғәмәлдән сыҡҡан дата | 1389 |
Рәсми дине | православие дине |
Бөйөк Владимир кенәзлеге Викимилектә |
Бөйөк Владимир кенәзлеге 1157 йылға тиклем Суздаль кенәзлеге — хәҙерге заманда Рәсәй дәүләтенең үҙәге булған XII—XIV быуаттағы рус кенәзлеге. Тар мәғәнәлә — Владимирҙың бөйөк кенәзе ҡулы аҫтында булған биләмә, киң мәғәнәлә — Владимир кенәзлегенән айырылып сыҡҡан һәм Владимир кенәзенә буйһонған территория.
XIII быуат уртаһынан Владимирҙың (артабан — Мәскәү) бөйөк кенәздәре сюзеренитетын шулай уҡ Новгород[1] һәм, ҙур булмаған тәнәфестән һуң, Псков республикалары ла таный[2]. Барлыҡ рус кенәздәре араһында Владимирҙың бөйөк кенәздәре иң төп кенәздәр тип иҫәпләнгән[3].
Бөйөк Владимир кенәзлегенең дөйөм территорияһын һәм унан бүленеп сыҡҡан кенәзлектәрҙе тарихта дөйөм Төньяҡ-Көнсығыш Русь тип атайҙар[4].
Атамаһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Фәнни әҙәбиәттә кенәзлекте уның барлыҡ этаптарында билдәләү өсөн бер нисә термин ҡулланалар. Осор өсөн IX—XI быуаттар өсөн — «Ростов ере», XI быуатта — XII быуат уртаһында — «Ростов-Суздаль кенәзлеге», XII быуат уртаһынан — «Бөйөк Владимир кенәзлеге». Совет тарихнамәһендә XII быуат уртаһынан — XIII быуат уртаһына тиклем осорҙа «Владимир-Суздаль кенәзлеге» атамаһы киң тарала. Дөйөм төбәктең тарихын билдәләү өсөн Төньяҡ-Көнсығыш Русь термины йыш ҡулланыла.
Йылъяҙмаларҙа кенәзлек Суздаль ерҙәре (атама XIII быуаттан килә) һәм Владимир Бөйөк княжениеһы (артабан өҫтөнлөк ала) тип атала; әҙәби ҡомартҡыларҙа ҡайһы берҙә — Залесье ерҙәре, Залесье (йәғни «урман» артындағы ерҙәр тип Киев ерҙәренә ҡарата әйтелә); Новгород йылъяҙмаһында — Низовский ерҙәре, йәғни түбәнлектәге ерҙәр.
Шулай уҡ уҡығыҙ
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ Горский А. А. Русские земли в XIII—XIV веках: пути политического развития. — СПб.: Наука, 2016. — C. 63—67
- ↑ Горский А. А. Русские земли в XIII—XIV веках: пути политического развития. — СПб.: Наука, 2016. — C. 67—68
- ↑ Горский А. А. Русские земли в XIII—XIV веках: пути политического развития. — СПб.: Наука, 2016. — C. 98—100
- ↑ Территорию средневековой Руси принято делить на «Северо-Западную» (Новгород и Псков), «Северо-Восточную» и «Юго-Западную (Южную)». Первый и последний термины используются реже, тогда как название «Северо-Восточная Русь» является для своего региона основным. В. А. Кучкин объясняет его значение следующим образом:
Әҙәбиәт
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Владимирское великое княжество // Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов. — М. : Большая российская энциклопедия, 2004—2017.
- Владимирское великое княжество // Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге: 86 томда (82 т. һәм 4 өҫтәмә том). — СПб., 1890—1907. (рус.)
- Вернадский Г.В. Золотой век Киевской Руси. — М.: Алгоритм, 2012. — 400 с. — ISBN 878-5-699-55146-0.
- Дубов И.В. Северо-Восточная Русь в эпоху раннего средневековья. — Ленинград: Издательство Ленинградского университета, 1982. — 248 с.
- Ҡалып:Книга:Кучкин В.А.: Формирование государственной территории Северо-Восточной Руси в X — XIV вв.
- Лимонов Ю. А. Владимиро-Суздальская Русь / Рыбаков Б. А.. — Ленинград: Наука, 1987. — 217 с.
- Лимонов Ю. А. Летописание Владимиро-Суздальской Руси. — Ленинград: Наука, 1967. — 204 с.
- Пашуто В. Т., Флоря В. Н., Хорошкевич А. Л. Древнерусское наследие и исторические судьбы восточного славянства. — Москва, 1982.
- Петров Ф.Н., Пантелеева Л.В., Даченков И.Б. Древние города Подмосковья: эпоха домонгольской Руси. — Тверь: Тверская областная типография,, 2012. — 116 с.
- Петрухин В.Я. Древняя Русь, IX в. - 1263 г.. — Москва: АСТ, 2005. — 190 с. — ISBN 5-17-028246-X.
- Рыбаков Б. А. Киевская Русь и русские княжества XII—XIII вв.. — Москва: Наука, 1982. — 589 с.
- Тихомиров М.Н. Древнерусские города. — Москва: Государственное издательство политической литературы, 1956. — 477 с.
- Тихомиров М.Н. Древняя Русь. — М.: Наука, 1975.
- Фроянов И. Я. Древняя Русь IX—XIII веков. Народные движения. Княжеская и вечевая власть: учебное пособие. — М.: Русский издательский центр, 2012. — 1088 с. — ISBN 978-5-4249-0005-1.
- Русь Владимирская . Государственная публичная научно-техническая библиотека СО РАН. www.spsl.nsc.ru.
- Валерий Михайлович Анисимов. История и архитектура древнего суздальского кремлëвского собора: Супплемент Материалы по истории Владимирской губернии (Том 9).
- Герман Юрьевич Филипповский. Столетие дерзаний: Владимирская Русь в литературе XII в.
- Святослав Галанов. Святая Русь. История русской нации
- Воронин Н. Н. Владимир, Боголюбово, Суздаль, Юрьев-Польской. Книга-спутник по древним городам Владимирской земли. М., «Искусство», 1967.
Һылтанмалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Бөйөк Владимир кенәзлеге Викимилектә |
- Раздел Княжества на сайте Генеалогия русской знати
- Киевская Русь и русские княжества на Проекте ХРОНОС
- Соловьев С. М. История России с древнейших времён. Том III 1054—1462 г. глава V.
- Горский А. А. Москва и Орда
- Русь Владимирская. Государственная публичная научно-техническая библиотека СО РАН.