Кәримов Әхим Кәрим улы
Кәримов Әхим Кәрим улы | |
Тыуған көнө | |
---|---|
Тыуған урыны |
Өфө губернаһы Өфө өйәҙе Аҡтаныш аулы [1] |
Вафат булған көнө | |
Вафат булған урыны | |
Гражданлығы | |
Эшмәкәрлеге |
геология, минерология |
Наградалары һәм премиялары | |
Кәримов Әхим Кәрим улы (5 декабрь 1917 йыл — 28 август 2015 йыл) — геохимик, геология-минерология фәндәре докторы (1969), профессор (1973). Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы.
Биографияһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Әхим Кәрим улы Кәримов 1917 йылдың 5 декабрендә Өфө өйәҙе Аҡтаныш ауылында (хеҙерге Татарстандың Аҡтаныш ауылы) күп бабалы крәҫтиән ғаиләһендә тыуған. 1930 йылда уның ғаиләһе йәшәргә Үзбәкстанға күсеп китә.
1939 йылда Сәмәрҡанд университетының химия факультынын тамамлай. Ошо уҡ йылдың октябрендә Ҡыҙыл армияға алына. Бөйөк Ватан һуғышын Сталинград фронтында танк частарында башлай. Еңеүҙе Берлинда өлкән лейтенант званиеһында ҡаршылай. 1947 йылда демобилизациялана[2].
Хеҙмәт юлын Өфө нефть сәнәғәте ғилми-тикшеренеү институтында эшләй башлай[3].
1947 йылдан өлкән инженер, 1955 йылда өлкән ғилми хеҙмәткәр булып эшләй.
1951—54 йылдарҙа Ленинградта Бөтә Союз геология‑разведка ғилми-тикшеренеү институтында эшләй.
1959 йылдан башлап Ташкент Нефть һәм газ ятҡылыҡтары геологияһы һәм эшкәртеү интитутының бүлек мөдире вазифыһында була.
1959 йылдан алып 17 Ташкентта йәшәй, һуңынан Өфөгә ҡайта.
1975 йылдан алып Өфө нефть институтында уҡыта, 1978 йылдан Салауат киске факультетының химия кафедраһы мөдире.
1980—88 йылдарҙа Башҡорт дәүләт педагогия институтында эшләй.
Кәримов Әхим Кәрим улы 2015 йылдың 28 авгусында Өфөлә вафат була.
Фәнни эшмәкәрлеге
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Фәнни‑производство эшмәкәрлеге нефть һәм тәбиғи газдар геологияһы менән бәйле. Кәримов Ә.К. тарафынан Башҡортостандың, Үзбәкстандың нефть һәм газ перспективалары, нефть составы үҙенсәлектәре, нефттә көкөрт барлығын билдәләү методикаһы асыҡлана.
100‑ҙән ашыу фәнни хеҙмәт авторы.
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- «Ҡыҙыл Йондоҙ», «Ҡыҙыл Байраҡ» ордендары,
- «Батырлыҡ өсөн», «Сталинград оборонаһы өсөн», «Варшаваны азат иткән өсөн», «Германияны еңгән өсөн» миҙалдары
Һылтанмалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Кәримов Әхим Кәрим улы // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9. (Тикшерелеү көнө: 4 декабрь 2022)
- Татарский энциклопедический словарь. — Казань: Институт Татарской энциклопедии АН РТ, 1998—703 с., илл
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ хәҙерге Татарстандың Аҡтаныш районы
- ↑ Новости Уфы
- ↑ Библиотека БГПУ
- 5 декабрҙә тыуғандар
- 1917 йылда тыуғандар
- 28 августа вафат булғандар
- 2015 йылда вафат булғандар
- 2-се дәрәжә Ватан һуғышы ордены кавалерҙары
- Ҡыҙыл Йондоҙ ордены кавалерҙары
- Ҡыҙыл Байраҡ ордены кавалерҙары
- Алфавит буйынса шәхестәр
- Өфө дәүләт нефть техник университеты уҡытыусылары
- Башҡорт дәүләт педагогия университеты уҡытыусылары
- Аҡтаныш районында тыуғандар
- Өфөлә вафат булғандар