Левинсон-Лессинг Владимир Францевич
| Левинсон-Лессинг Владимир Францевич | |
| Зат | ир-ат[1] |
|---|---|
| Гражданлыҡ |
 Рәсәй империяһы СССР |
| Патронимы йәки матронимы | Францевич[d] |
| Тыуған көнө | 17 февраль 1893 |
| Тыуған урыны | Тарту, Лифлянд губернаһы, Рәсәй империяһы[2] |
| Вафат булған көнө | 27 июнь 1972[3] (79 йәш) |
| Вафат булған урыны | Санкт-Петербург, РСФСР, СССР[2] |
| Һөнәр төрө | ғалим |
| Эшмәкәрлек төрө | искусствовед[d], университет уҡытыусыһы[d] һәм куратор[d] |
| Уҡыу йорто | Санкт-Петербург дәүләт университеты |
Владимир Францевич Левинсон-Лессинг (17 февраль [1 март] 1893 йыл, Юрьев — 27 июнь1972 йыл, Ленинград) — Рәсәй сәнғәт тарихсыһы, уҡытыусы, музей хеҙмәткәре. Левинсон-Лессинг Франц Юльевич улы. Рәсәй фәне белемселегенең төп вәкилдәренең береһе; Көнбайыш Европа сәнғәте буйынса белгес[4][5].
Биографияһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Владимир Францевич Левинсон-Лессинг Лифлянд губернаһының Юрьев ҡалаһында (хәҙерге Тарту, Эстония)[6] 1893 йылдың 1 мартында тыуған (башҡа сығанаҡтар буйынса — 2 март[5][7]. 1902 йылда ғаилә Петербургҡа күсенә. Владимир унда Урман һәм Тенишевский училищеһында уҡый[8]. 1903—1913 йылдарҙа атаһы менән Европа илдәрендә була, музей һәм һынлы сәнғәт әҫәрҙәре менән таныша[9]. 1916 йылда Петербург университетының тарих-филология факультетын тамамлай һәм дөйөм тарих кафедраһында профессураға әҙерләү өсөн ҡалдырыла[10]. Һуңынан И.М.Гревс етәкселегендә кафедрала эшләй.
1918 йылдың Левинсон-Лессинг һәм сәнғәт һәм боронғо ҡомартҡыларҙы һаҡлау буйынса комиссияла эшләй (буласаҡ Дәүләт музей фонды); 1919 йылдан 1923 йылға тиклем — Дәүләт рус музейы[5][4]. 1921 йылдан Эрмитажда картиналар галереяһының ғилми хеҙмәткәре була[10]. 1936 йылдан Көнбайыш Европа сәнғәте бүлеге мөдире, 1956 йылдан алып 1967 йылға тиклем фәнни эштәр буйынса директор урынбаҫары, ә 1967 йылдан ғүмеренең аҙағына тиклем — Эрмитаж дирекцияһы ҡарамағындағы ғилми консультант. Бының менән бер рәттән Левинсон-Лессинг 1924 йылдан алып 1926 йылға тиклем, Ораниенбаумской һарай-музейы һаҡсыһы, 1928 йылдан алып 1933 йылға тиклем «Антиквариат» берекмәһе янында эксперт-һатып алыу комиссияһы ағзаһы, ә 1936 йылдан 1938 йылға тиклем — Ғилми-тикшеренеү институтында Рәсем сәнғәте, графика һәм скульптура сәнғәт академияһының ғилми хеҙмәткәре[9].
Бөйөк Ватан һуғышы осоронда 1941 йылдан алып 1945 йылға тиклем, Левинсон-Лессинг Свердловск ҡалаһында Эрмитаж директоры була; эрмитаж коллекцияларын эвакуациялау һәм реэвакуациялау менән етәкселек итә. Ленинградҡа ҡайтҡас, Ленинград дәүләт университетының Репин исемендәге институтында һәм сәнғәт академияһында уҡыта.
В. Ф. Левинсон-Лессинг — Нидерланд, Голландия, Германия, Франция сәнғәте буйынса байтаҡ эштәр авторы[10]. Уның мөхәррирлеге аҫтында Көнбайыш Европа һынлы сәнғәтенең эрмитаж йыйылмаһы каталогы баҫтырылып сыға[4][9]. Уның төп хеҙмәте — «История картинной галереи Эрмитажа», 1977 йылда сыға[8]. Эштәре буйынса фән кандидаты ғилми дәрәжәһен ала. РСФСР-ҙың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре исеменә эйә[5]. В.Ф. Левинсон-Лессинг ЮНЕСКО янындағы Халыҡ-ара музейҙар советы ағзаһы һәм мәҙәни ҡиммәттәҙе реставрациялау һәм консервациялау буйынса комиссияһы ағзаһы булып һайлана[9].
В. Ф. Левинсон-Лессинг 1972 йылда Ленинградта вафат була һәм Әҙәби күпер зыяратында ерләнә. 1993 йылдан Эрмитажда йыл һайын уның иҫтәлегенә арналған фәнни конференциялар үтә.
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): платформа открытых данных — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 Union List of Artist Names (ингл.) — 2011.
- ↑ Library of Congress Authorities (ингл.) — Library of Congress.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Грачёва С. М. Левинсон-Лессинг Владимир Францевич. 2019 йыл 5 ноябрь архивланған.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Андреева В. В., Ростовцев Е. А. Левинсон-Лессинг Владимир Францевич.
- ↑ Грачёва С. М.Левинсон-Лессинг Владимир Францевич.Большая российская энциклопедия.
- ↑ Кружнов Ю. Н.Левинсон-Лессинг В.Ф..Санкт-Петербург. Энциклопедия.
- ↑ 8,0 8,1 Кружнов Ю. Н. Левинсон-Лессинг В.Ф.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 Никулин, 2012
- ↑ 10,0 10,1 10,2 Эрмитажники. В. Ф. Левинсон-Лессинг. Государственный Эрмитаж.
Әҙәбиәт
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Никулин Николай Николаевич. Владимир Францевич Левинсон-Лессинг. — К юбилею факультета теории и истории искусств Института имени И. Е. Репина. — СПб, 2012. — С. 77—81.
Һылтанмалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Наталья Казакевич. Семь лет в Эрмитаже.
- 17 февралдә тыуғандар
- 1893 йылда тыуғандар
- Рәсәй империяһында тыуғандар
- 27 июндә вафат булғандар
- 1972 йылда вафат булғандар
- Санкт-Петербургта вафат булғандар
- Санкт-Петербург дәүләт университетын тамамлаусылар
- Санкт-Петербург дәүләт университеты уҡытыусылары
- РСФСР-ҙың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәрҙәре
- СССР сәнғәт ғилеме белгестәре
- Алфавит буйынса шәхестәр
- 1 мартта тыуғандар