Маковский Владимир Егорович
Маковский Владимир Егорович (26 ғинуар (7 февраль) 1846 йыл, Мәскәү — 21 февраль 1920 йыл, Петроград) — Рәсәй империяһының күсмә рәссамы, график, уҡытыусы, жанр сәхнәһе оҫтаһы; академик (1873), Санкт-Петербург сәнғәт академияһының тулы ағзаһы (1893).
Биографияһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Владимир Егорович Маковский 1846 йылдың 26 ғинуарында (яңыса 7 февралдә) Мсәкәүҙә тыуған. Күренекле сәнғәт эшмәкәре, Мәскәү рәсем сәнғәте, һәйкәл ҡойоу һәм төҙөү сәнғәте училищеһына нигеҙ һалыусыларҙың береһе Е. И. Маковскийҙың улы. Владимирҙың әсәһе Любовь Корнилиевна, ҡыҙыҡта Моленгауер. Рәссам Константин Егорович Маковскийҙың ағаһы.
Маковский фатиры Кремлгә ҡараған Мәскәү йылғаһы ярында урынлашҡан. Баласаҡтан Владимир сәнғәт атмосфераһы менән уратып алына. Танылған кешеләр — Глинка, Гоголь, Шепкин, Брюллов, Тропинин уның атаһының йортона йыйылғандар. Әҙәби, рәсем һәм музыкаль кистәр ойошторолған. Ғаиләнең биш балаһы — оло ҡыҙы Александра, улдары Константин, Николай, Владимир һәм кесе ҡыҙы Мария була. Улар билдәле рәссам, Мария йырсы була. Владимир әсәһенән матур тауыш мираҫ итеп ала, гитарала һәм скрипкала уйнарға өйрәнә һәм бик иртә рәсем яһай башлай. Маковский һынлы сәнғәт буйынса беренсе дәрестәрен В. А. Тропининдан ала. Ун биш йәшендә ул «Квасс малай һатыусы» жанр картинаһын эшләй (1861).
1861 йылдан 1866 йылға тиклем Мәскәү рәсем һәм һынлы сәнғәт училищеһында Венеция мәктәбен дауам итеүсе С. Т. Зарянко һәм Е. С. Сорокинда белем ала. Владимир училищены "Литературное училище « эше өсөн көмөш миҙал һәм III дәрәжәләге рәссам исеме менән тамамлай»[10] .
1869 йылда, «Крестьянские мальчики серегут лошадей» картинаһы өсөн, Маковский беренсе дәрәжәләге рәссам исемен ала һәм Иге-Леброн алтын миҙалын яулай. 1869 йылда беренсе балаһы, улы Александр тыуғас, Маковский балалар темаһы менән ҡыҙыҡһына («Крестьянские мальчики», «Пастушки», «Ночь», «Возвращение с ночного»). Маяковскийҙың беренсе «Игра в бабки» картинаһын П. М. Третьяков үҙенең галереяһы өсөн һатып ала, был уның рәссам булараҡ танылыуын аңлата.
1872 йылда ул Сәнғәт күргәҙмәләре ассоциацияһы ағзаһы булды. Башта уҡ ул Ассоциацияның иң актив ағзаларының береһе була, барлыҡ күргәҙмәләрҙә тиерлек ҡатнаша, һәм 1874 йылдан ул идара ағзаһы итеп һайлана.
1873 йылда, «Любители соловьев» картинаһы өсөн Маковский Сәнғәт академияһы академигы дәрәжәһенә күтәрелә. Картина Веналағы бөтә Донъя күргәҙмәһендә күрһәтелә, унда ул киң иғтибар йәлеп итә. Федор Достоевский уның тураһында былай тип яҙа: "… Әгәр беҙҙә лә ғорурланырлыҡ, бер нәмә күрһәтергә кәрәк булһа, һис шикһеҙ, беҙҙең жанрҙан … был ҙур булмаған рәсемдәрҙә, минеңсә, хатта кешелеккә һөйөү бар, урыҫтар өсөн генә түгел үҙенсәлектәре, ләкин ғөмүмән алғанда. "
Шул уҡ ваҡытта ул 1854—1855 йылдарҙа Севастополь тормышы эпизодтары альбомы өсөн 21 жанр картинаһы яҙған.
1882—1894 йылдарҙа Маковский Мәскәү рәсем, скульптура һәм архитектура мәктәбендә уҡыта. Был ваҡытта ул Боркилағы сиркәү һәм часовня өсөн иконалар яһай. 1892 йылда уға профессор исеме бирелә. 1894 йылға тиклем ул Мәскәүҙә Ҡотҡарыусы Христос соборы янындағы Таш Күперҙәге Һарай департаменты йортонда йәшәй һәм эшләй, бының өсөн: бының ул бер нисә эскиз яһай.
1894—1918 йылдарҙа Маковский Санкт-Петербургта, Император сәнғәт академияһында уҡыта, уны жанр оҫтаханаһы мөдире итеп саҡыралар. 1895 йылда ул академия ректоры итеп билдәләнә. Маковский студенттары А. А. Архипов, В. Н. Бакшеев, Е. М. Слепцов, В. А. Кузнецов, Зенков Семён Николаевич. 1905 йылдан ул дәүләт советы ағзаһы.
Владимир Егорович Маковский 1920 йылдың 21 февралендә вафат була һәм Петроградта Смоленск православие зыяратында ерләнә.
Галерея
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Эштәре исемлеге
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #17424231X // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.
- ↑ Архив изобразительного искусства — 2003.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Сомов А. И. Маковский (урыҫ) // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1896. — Т. XVIII. — С. 428—430.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Маковский Владимир Егорович // Большая советская энциклопедия (урыҫ): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ Vladimir Egorovich Makowski // RKDartists (нидерл.)
- ↑ Wladimir Jegorowitsch Makowski // Энциклопедия Брокгауз (нем.)
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 Маковский (урыҫ) // Большая советская энциклопедия / под ред. О. Ю. Шмидт — 1 — М.: Акционерное общество «Советская энциклопедия», 1920.
- ↑ 8,0 8,1 RKDartists (нидерл.)
- ↑ Метрополитен-музей — 1870.
- ↑ Сомо Андрей Иванович. Маковский // Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге: 86 томда (82 т. һәм 4 өҫтәмә том). — СПб., 1890—1907. (рус.)
Әҙәбиәт
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Дружковка Г. А. Владимир Маковский / Художник-оформитель А. Ф. Серебряков. — М.: Изд-во Академии художеств СССР, 1962. — 136 б. — 42 000 экз. (обл., супер.)
- Журавлева Е. В. Владимир Маковский. — М.: Искусство, 1971. — 160 с. — 25 000 экз. (в пер., супер.)
- Назарович В., Гусарова А., Плотникова Евг. ГТ: Рисунок. Акварель. М., 1966.
- С. Н. Кондаков. Юбилейный справочник Императорский Академии художеств. 1764—1914. — Спб.: Товарищество Р.Готик и А.Вилор, 1915. — Т. 2. — С. 120. — 454 с.
Һылтанмалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- «На бульваре»
- Маковский, Владимир Егорович в библиотеке «Старатель»
- В. Е. Маковский: картины и биография 2020 йыл 27 февраль архивланған.
- artcyclopedia 2020 йыл 21 сентябрь архивланған..