Олбани (Нью-Йорк)

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Олбани
ингл. Albany
ФлагГерб
Flag of Albany, New York.svgCoat of arms of Albany, New York.svg
Рәсем
Нигеҙләү датаһы 1686
Рәсми атамаһы Albany
Хөрмәтенә аталған Яков II[d]
Дәүләт Flag of the United States.svg Америка Ҡушма Штаттары[1]
Административ үҙәге Нью-Йорк һәм Олбани[d]
Административ-территориаль берәмек Олбани[d]
Һыу ятҡылығы буйында урынлашҡан Гудзон[d]
Хөкүмәт башлығы вазифаһы Mayor of Albany, New York[d]
Хөкүмәт башлығы Kathy Sheehan[d]
Халыҡ һаны 99 224 кеше (1 апрель 2020)[2]
Процент водной поверхности 2,4971 процент[3]
Диңгеҙ кимәленән бейеклек 115 ± 1 метр
Сәғәт бүлкәте EDT[d], UTC−5[d], UTC−4[d] һәм America/New_York[d]
Туғандаш ҡала Нассау[d][4][5], Неймеген[4][5], Квебек[d][4], Тула[4][5][6], Верона[d][4][5][7], Витербо[d] һәм Гент[d]
Майҙаны 56,813795 км²[8],
21,39 миль² (2010)[9],
56,813927 км² (1 апрель 2010)[3]
Почта индексы 12201–12212, 12214, 12220, 12222–12232, 12201, 12203, 12206, 12208, 12212, 12224, 12228 һәм 12232
Рәсми сайт albanyny.gov
Хештег Albany
Урынлашыу картаһы
Мисәттең/эмблеманың һүрәтләнеше
Коллаж
Статистическая область Capital District[d]
Число домохозяйств 41 614 ± 833[10]
Доход на душу населения 29 664 $[11]
Урындағы телефон коды 518
Категория для видов элемента Category:Views of Albany, New York[d]
Карта
Commons-logo.svg Олбани Викимилектә


Олбани[12][13] (ингл.  Albany) — АҠШ-тың Нью-Йорк штатының баш ҡалаһы һәм Олбани округының баш ҡалаһы. 97,9 мең ҡала халҡы һаны, ҡала агломерацияһында халыҡ һаны 870,7 кеше (2010 й.).

Күрше Трой, Скенектади һәм Саратога-Спрингс ҡалалары менән тығыҙ бәйле, улар менән бергә баш ҡала округын барлыҡҡа килтергән һәм АҠШ тарихи төбәктәренең береһе булып тора. Был округтың төп өлөшөн Олбани — Скенектади — Трой ҡала агломерацияһы тәшкил итә, Нью-Йорк штатында ҡала халҡы иҫәбе буйынса дүртенсе урында һәм АҠШ-та 56 урында тора.

XIX һәм ХХ быуаттың беренсе яртыһында ҡала тарихы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Олбаниҙан пароход юллана, 1900 йыл

Олбани үҙ тарихы дауамында мөһим транспорт үҙәге булып тора. XVIII быуат аҙағында һәм ХIХ быуат башында Нью-Йорк штатында түләүле юлдар әүҙем төҙөлә һәм 1815 йылда Олбани шул юл селтәренең үҙәгендә була. Янындағы канал менән берлектә эшләүсе тимер юлдар төҙөү ҡаланы мөһим транзит үҙәгенә әйләндерә, Нью-Йорк штатына Буффало һәм шулай уҡ Мичиган биләмәһенән кешеләр ағыла башлай.

1807 йылда Роберт Фултон пароход линияһын эшләтә башлай, Нью-Йорктан Олбаниға беренсе пароходтар йөрөй башлай. 1810 йылда ҡалала 10 763 кеше йәшәй һәм Олбан иҙурлығы буйынса илдә 10-сы урынға сыға..

1908 йылда АҠШ-тың Олбани муниципаль аэропорты асыла.

Нью-Йорктың Капитолийы ҡыйығынан ҡарағанда ҡала күренеше, 1906 йыл.
Нью-Йорктың Капитолийы ҡыйығынан ҡарағанда ҡала күренеше, 1906 йыл.

Географияһы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Олбани ҡалаһы Нью-Йорктан төньяҡҡа табан 240 км алыҫлыҡта , Мохок йылғаһының Гудзон күленә ҡушылған ерҙән аҙ ғына көньяҡтараҡ ята. Ҡала Гудзон күленең көнбайыш ярында урынлашҡан (уға бик яҡын ғына тора). Ҡала территорияһы убалы, бейек нөктәһе (төньяҡ-көнбайышта) — диңгеҙ кимәленән 99 метр түбән тора.

Климат[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Олбани территорияһының климаты уртаса континенталь, ҡышы һалҡын, ҡарлы, йәйе дымлы.

  • Йыллыҡ уртаса температура — +9,0;°
  • Йыллыҡ уртаса ел тиҙлеге — 3,4 м/с.
  • Йыллыҡ уртаса һауа дымлылығы — 71 %

Халыҡ[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

2010 йылдың халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса Олбаниҙа 97 856 кеше йәшәгән.

Олбаниҙа медицина үҙәге

Туғанлашҡан ҡалалары[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Ҡала-партнерҙар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

  1. archINFORM (нем.) — 1994.
  2. Перепись населения США 2020 года / под ред. Бюро переписи населения США
  3. 3,0 3,1 United States. Bureau of the Census 2010 U.S. Gazetteer Files (ингл.)Washington, D.C.: U.S. Census Bureau, 2010.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 https://albanykid.com/sister-cities-albanys-caribbean-twin/
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 http://en.sistercity.info/sister-cities/Albany%2C%20New%20York.html
  6. http://www.tula.ru/city/pobratimi/olbani/index.php
  7. https://www.comune.verona.it/nqcontent.cfm?a_id=5485
  8. United States. Bureau of the Census 2016 U.S. Gazetteer Files (ингл.)Washington, D.C.: U.S. Census Bureau, 2016.
  9. uickFacts, Albany city, New YorkБюро переписи населения США.
  10. https://data.census.gov/cedsci/table?d=ACS%205-Year%20Estimates%20Detailed%20Tables / под ред. Бюро переписи населения США — 2022.
  11. https://data.census.gov/cedsci/table?t=Income%20and%20Poverty&g=0100000US,%241600000&tid=ACSST5Y2020.S1902 / под ред. Бюро переписи населения США — 2022.
  12. Соединенные Штаты Америки // Атлас мира / сост. и подгот. к изд. ПКО «Картография» в 2009 г. ; гл. ред. Г. В. Поздняк. — М. : ПКО «Картография» : Оникс, 2010. — С. 168—169. — ISBN 978-5-85120-295-7 (Картография). — ISBN 978-5-488-02609-4 (Оникс).
  13. Словарь географических названий зарубежных стран / отв. ред. А. М. Комков. — 3-е изд., перераб. и доп. — М. : Недра, 1986. — С. 264.
  14. 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 SCI: Sister City Directory 2007 йылдың 29 июнь көнөндә архивланған. (инг.)

Һылтанмалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

  • albanyny.org — Олбани рәсми сайты (инг.)