Иҫәнғолов Фәрит Әхмәҙулла улы
Фәрит Иҫәнғолов | |
Исеме: |
Фәрит Әхмәҙулла улы Иҫәнғолов |
---|---|
Тыуған көнө: | |
Тыуған урыны: | |
Вафат булған көнө: | |
Вафат булған урыны: |
Өфө ҡалаһы |
Гражданлығы: | |
Эшмәкәрлеге: |
яҙыусы-прозаик |
Ижад йылдары: |
1950 — 1983 |
Жанр: | |
Дебют: | |
Наградалары: | |
Иҫәнғолов Фәрит Әхмәҙулла улы (6 март 1928 йыл — 20 май 1983 йыл) — башҡорт совет яҙыусыһы, Салауат Юлаев исемендәге премия лауреаты (1970), 1954 йылдан — КПСС, 1956 йылдан — СССР Яҙыусылар союзы ағзаһы.
Биографияһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Фәрит Әхмәҙулла улы Иҫәнғолов 1928 йылдың 6 мартында Башҡорт АССР-ының Өфө кантоны[1] Ҡарлыманбаш ауылында ярлы крәҫтиән ғаиләһендә тыуған.
1935—1945 йылдарҙа урта мәктәптә, 1945—1949 йылдарҙа К. А. Тимирязев исемендәге Башҡорт дәүләт педагогия институтында (1957 йылдан Башҡорт дәүләт университеты) уҡый. Ике йыл Ҡырмыҫҡалы районының Бишауыл-Уңғар урта мәктәбендә уҡытыусы һәм завуч булып эшләй. Артабанғы хеҙмәт эшмәкәрлеген Башҡортостан китап нәшриәтендә дауам итә: 1951 йылдан мөхәррир, 1957 йылға тиклем өлкән мөхәррир вазифаһын башҡара. 1958—1960 йылдарҙа Мәскәүҙә Юғары әҙәби курстарҙа уҡый.
1965 йылға тиклем «Ағиҙел» журналының баш мөхәррир урынбаҫары, Башҡортостан Яҙыусылар союзының әҙәби консультанты була.
Фәрит Иҫәнғоловтоң тәүге шиғырҙары урта мәктәптә уҡыған мәлдә үк «Йәш төҙөүсе» газетаһында баҫыла башлай. Ләкин ул башҡорт әҙәбиәтендә прозаик булып таныла. 1950 йылда «Ҡотлоәхмәт ҡарт» тигән тәүге хикәйәһе баҫыла. Артабан бер-бер артлы «Тәүге һынау», «Баҫҡыс», «Хәмит күпере», «Сабирҙың дуҫтары», «Нәҙекәйбил», «Быйыл йәй» һәм башҡа хикәйә, повестары донъя күрә. Әҙип шулай уҡ балалар әҙәбиәте өлкәһендә лә эшләне.
1970 йылда «Арыш башағы» романы өсөн Фәрит Иҫәнғоловҡа республикабыҙҙың Салауат Юлаев исемендәге премияһы бирелә.
Китаптары
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Тәүге һынау Балалар өсөн хикәйәләр. Өфө, 1953, 86 бит.
- Баҫҡыс. Балалар өсөн хикәйәләр. Өфө, 1954, 24 бит.
- Хәмит күпере
- Быйыл йәй
- Батырҙар утрауы. Повесть һәм хикәйәләр. Өфө, 1967, 144 бит.
- Кисеү. Повесть. Өфө, 1969, 54 бит.
- Арыш башағы. Роман. Өфө, 1970, 280 бит.
Уның тураһында
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- С. Сафуанов. Кескәйҙәргә ҡыҙыҡлы китап. «Ағиҙел», 1962, № 10.
- Р. Байымов. Тарихи темаға заман талабы. «Ағиҙел», 1973, № 1.
Сығанаҡтар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Гайнуллин М. Ф., Хусаинов Г. Б. Писатели Советской Башкирии. Биобиблиографический справочник / Оформление А. Королевского. — Уфа: Башкирское книжное издательство, 1977. — 416 стр. (рус.)
- Ғәйнуллин М. Ф., Хөсәйенов Ғ.Б. Совет Башҡортостаны яҙыусылары. Биобиблиографик белешмә. Тулыландырылған, төҙәтелгән икенсе баҫма. — Өфө: Башҡортостан китап нәшриәте, 1988. — 400 бит.
- Писатели земли башкирской. Справочник / Сост.: Р. Н. Баимов, Г. Н. Гареева, Р. Х. Тимергалина. — Уфа: Китап, 2006. — 496 с. (рус.)
- Фәрит Иҫәнғолов = Фарит Исангулов: биобиблиогр. күрһ. : биобиблиогр. указ. / төҙ. Г. С. Әхмәҙиева, Л. Р. Иҫәнғолова; яуаплы мөх. А. Д. Әхмәҙиева. — Өфө: Башҡортостан Республикаһының Ә. Вәлиди исемендәге Милли к-һы, 2013.— 80 б.: фото 80 б. — (Башҡортостан яҙыусылары). — Текст на тат., башк., рус. яз. — Именной указ. с. : 76-80. — ISBN.
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ 1,0 1,1 Хәҙер Башҡортостан Республикаһы Ҡырмыҫҡалы районы
Һылтанмалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- башҡа сығанаҡтар
- Иҫәнғолов Фәрит Әхмәҙулла улы // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9. (Тикшерелеү көнө: 4 март 2023)
- Национальная электронная библиотека Республики Башкортостан. Фарит Исангулов: Биобиблиографический указатель
- Алфавит буйынса шәхестәр
- Ҡырмыҫҡалы районында тыуғандар
- Алфавит буйынса яҙыусылар
- 6 мартта тыуғандар
- 1928 йылда тыуғандар
- 20 майҙа вафат булғандар
- 1983 йылда вафат булғандар
- Өфөлә вафат булғандар
- Салауат Юлаев исемендәге премия лауреаттары
- Башҡорт дәүләт университетын тамамлаусылар
- Башҡорт яҙыусылары
- СССР Яҙыусылар союзы ағзалары
- «Китап» нәшриәте хеҙмәткәрҙәре
- «Ағиҙел» журналы хеҙмәткәрҙәре
- КПСС ағзалары