Че Гевара

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Перейти к навигации Перейти к поиску
Че Гевара
исп. Ernesto Guevara
Рәсем
Заты ир-ат[1][2]
Гражданлығы Flag of Cuba.svg Куба
Flag of Argentina (alternative).svg Аргентина[3]
Хеҙмәт итеүе Куба
Тыуған ваҡыттағы исеме исп. Ernesto Guevara
Псевдоним Che, Pelado, Teté, Furibundo Serna, Fuser, Chancho, Chang-Cho, Luís Hernández Gálvez, Tatu, Adolfo Mena González, Ramón һәм Fernando Sacamuelas
Тыуған көнө 14 июнь 1928({{padleft:1928|4|0}}-{{padleft:6|2|0}}-{{padleft:14|2|0}})[4][5][…] или 14 май 1928({{padleft:1928|4|0}}-{{padleft:5|2|0}}-{{padleft:14|2|0}})[7]
Тыуған урыны Росарио[d], Санта-Фе[d], Аргентина[7]
Вафат булған көнө 9 октябрь 1967({{padleft:1967|4|0}}-{{padleft:10|2|0}}-{{padleft:9|2|0}})[5][4][…] (39 йәш)
Вафат булған урыны Ла Игера[d], Валлегранде[d], Санта-Крус[d], Боливия[7]
Үлем төрө һомицид[d]
Үлем сәбәбе пуля (снаряд ярсығы) яраһы[d] һәм внесудебное убийство[d][8]
Ерләнгән урыны Мавзолей Че Гевары[d]
Атаһы Эрнесто Гевара Линч[d]
Әсәһе Celia de la Serna[d]
Хәләл ефете Ильда Гадеа[d][9] һәм Марч, Алейда[d]
Сожитель María del Carmen Chichina Ferreyra[d][10]
Балалары Алейда Гевара[d]
Һөнәр төрө сәйәсмән, табип, шағир, дипломат, эссеист, революционер, боец Сопротивления, хәрби хеҙмәткәр, яҙыусы, публицист
Биләгән вазифаһы министр промышленности Кубы[d]
Ҡушамат Che Guevara
Ҡыҫҡаса атамаһы Che
Ойошма йәки клуб ағзаһы Движение 26 июля[d]
Уҡыу йорто Буэнос-Айрес университеты
Сәйәси фирҡә ағзаһы Коммунистическая партия Кубы[d]
Ҡултамға
Цвет волос коричневые волосы[d][11]
Сәләмәтлек торошо Ҡурылдай астмаһы
Спорт төрө регби-футбол
Хәрби звание командир[d] һәм полковник[d]
Һуғыш/алыш Кубинская революция[d], Армия национального освобождения (Боливия)[d] һәм Конголезский кризис[d]
Испытал влияние от Ильда Гадеа[d]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Бейеклеге/буйы 176 сантиметр[11]
Область интересов Шахмат, регби-15[d], шиғриәт һәм чтение[d]
Автор булараҡ авторлыҡ хоҡуҡтары статусы эштәре авторлыҡ хоҡуҡтары менән яҡланған[d]
Commons-logo.svg Че Гевара Викимилектә
Кубинская революция
Хронология
События
Нападение на казармы Монкада
Речь «История меня оправдает»
Высадка с яхты «Гранма»
Операция «Verano»
Бой при Ла-Плате
Битва за Лас-Мерседес
Битва за Ягуахай
Битва за Санта-Клару
Различные статьи
Движение 26 июля
Radio Rebelde
Люди
Фульхенсио Батиста
Фидель Кастро — Че Гевара
Рауль Кастро — Камило Сьенфуэгос
Франк Паис — Убер Матос
Селия Санчес — Уильям Морган
Карлос Франки — Вильма Эспин
Норберто Кольядо

Мануэль Уррутия

Эрне́сто Че Гева́ра (исп. Ernesto Che Guevara [ˈtʃe ɣeˈβaɾa], тулы исеме — Эрнесто Гевара, исп. Ernesto Guevara; 14 июнь 1928 йыл, Росарио, Аргентина — 9 октябрь 1967 йыл, Ла-Игера, Боливия)[12][13] — Латин Америкаһы революционеры, 1959 йылғы Куба революцияһының команданте һәм Кубаның дәүләте эшмәкәре.

Латин Америкаһы континетынан башҡа ул шулай уҡ Конго һәм донъяның башҡа илдәрендә эшләй. «ЧЕ» ҡушаматы уға сығышы менән Аргентинанан булғаны өсөн тағылған.[14]

Биографияһы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Бала сағы һәм йәшлеге[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Эрнесто Гевара Аргентина ҡалаһы Росариола 1928 йылдың 14 июнендә архитектор ғаиләһендә тыуған.

Эрнестоны бала сағында Тэтэ тип йөрөтәләр. Ул Эрнесто исеменең нескәртеп, иркәләп әйтелеше. Унан башҡа ғаиләлә тағы ла дүрт бала була. : Селия (архитектор булып китә), Роберто (адвокат), Анна-Мария (архитектор), Хуан-Мартин (проектирлаусы). Бөтә балалар ҙа юғары белем алалар[14].1930 йылдың 7 майында ике йәшлек сағында[15], Тэтэ астма ауырыуыеың беренсе өйәнәге менән ауырый. Был тын юлы ауырыуы уның бөтә ғүмере буйына һуҙыла. Баланың сәләмәтлеге нығыеһые өсөн ғаилә таулы ер — Кордова провинцияһына күсенә. Ул диңгеҙ кимәленән ике мең метр юғары урында урынлашҡан. Атаһы төҙөлөш подрядчигы булып эшләй башлай. Әсәһе ауырыу Тэтэҙы ҡарай. Тәүге ике йылда Тэтэ мәктәпкә йөрөй алмай. Өйөндә белем ала. Аҙаҡ ул өҙлөгөүҙәр менән булһа ла, күп ваҡыттар уҡырға килә алмаһа ла, Альта-Грасияла мәктәп тамамлай. Ун өс йәшендә Эрнесто Деан-Фунес исемендәге дәүләт колледжында белем ала[16]. Ул уны 1945 йылда тамамлай. Аҙаҡ Буэнос-Айрес университетының медицина факультетына уҡырға керә[14].

Уның атаһыны һөйләгәндәрҙән:

« Мин балаларымды һәр яҡлап тәрбиәләргә тырыштым. Беҙҙең өй уларҙың иптәштәре өсөн һәр саҡ асыҡ булды. Улар араһында Кордобаның бай ғаиләләренең балалары, коммунистар балалары ла булды. Тэтэ Кордоба шағиры Каэтаноның ҡыҙы Итурбуру менән дуҫ булды. Ул коммунистар идеялары менән уртаҡлаша ине[14]. »

  • Семья Че Геварҙың ғаиләһе. Һулдан уңға Эрнесто Гевара, әсәһе Селия, апаһы Селия, ағаһы Роберто, атаһы Эрнесто, улы Хуан Марти (ҡулында) һәм апаһы Анна Мария

  • Че Гевара бер йәшлек сағында, 1929 йыл

  • Эрнесто Мар-дель-Платала (Аргентина), 1943 йыл

  • Че Гевара (уңдан беренсе) регби буйынса дуҙтары менән, 1947 йыл

Эрнесто тураһында фильмдар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

  • «Че!» (ингл. Che!) (1969) — режиссёры Ричард Фляйшнер, Эрнесто Гевар ролендә — Омар Шариф
  • «Че» (исп. Che) (2005) — режиссёры Джош Эванс, Эрнесто Гевар ролендә — Эдуардо Норьега
  • «Руки Че Гевары» (ингл. The Hands of Che Guevara) (исп. Las manos de Che Guevara) (2006) — режиссёры Питер де-Кок, документаль фильм.
  • «Че» (исп. Che) (2008) — режиссёры Стивен Содерберг, Эрнесто Гевары ролендә — Бенисио дель Торо
  • «Я жив и жажду крови. Che.» (2005) — режиссёры Александр Черных, и проекттың идеяһы Константин Эрнстыҡы. Документаль фильм 2 серия. Беренсе канал

Музыка мәҙәниәтендә[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Хеҙмәттәре[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

  1. ↑ OCLC. Record #31991306, Record #95107796 // VIAF (билдәһеҙ) — [Dublin, Ohio]: OCLC, 2003.
  2. ↑ Немецкая национальная библиотека, Берлинская государственная библиотека, Баварская государственная библиотека, Австрийская национальная библиотека Record #118543369 // Общий нормативный контроль (GND) — 2012—2016.
  3. ↑ Te odio (исп.) — 2018. — P. 11. — ISBN 978-950-556-730-0
  4. ↑ 4,0 4,1 Немецкая национальная библиотека, Берлинская государственная библиотека, Баварская государственная библиотека, Австрийская национальная библиотека Record #118543369 // Che Guevara — 2012—2016.
  5. ↑ 5,0 5,1 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): платформа открытых данных — 2011.
  6. ↑ 6,0 6,1 Ernesto Che Guevara
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 https://www.digitalarchivioricordi.com/it/people/display/12797 — 1808.
  8. ↑ https://nsarchive2.gwu.edu//NSAEBB/NSAEBB5/che15_1.htm
  9. ↑ Гадеа И. My Life with Che: The Making of a Revolutionary — St. Martin's Press, 2008. — ISBN 978-0230606012
  10. ↑ http://www.lanacion.com.ar/1890863-una-vida-como-la-novia-del-che
  11. ↑ 11,0 11,1 http://agenciacta.org/spip.php?article23907
  12. ↑ Биография Эрнесто Че Гевары  (рус.). РИА Новости. Тәүге сығанаҡтан архивланған 16 июнь 2013.
  13. ↑ "Новый человек" Эрнесто Че Гевара  (рус.). РИА Новости. Тәүге сығанаҡтан архивланған 16 июнь 2013.
  14. ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 Лаврецкий И. Р. Эрнесто Че Гевара 2009 йылдың 2 ғинуар көнөндә архивланған.. — М., 1972.
  15. ↑ Че Гевара и его жизнь
  16. ↑ Священник, участник политического движения за независимость Аргентины.
  17. ↑ BuenoLatina. Куба: рукописи Че Гевары вышли в книге «Дневник бойца»

Әҙәбиәт[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

  • Джон Ли Андерсон. «Че Гевара. Важна только Революция», Серия «Главные герои», Амфора, 2009 г. ISBN 978-5-367-01010-7
  • Гавриков Ю. М. Последний романтик революции. М., 2004.
  • Гросс Х.-Э., Вольф К.-П. Че: «Мои мечты не знают границ». М.: Прогресс, 1984.
  • Кормье Ж., Гевара Гадеа И., Гранадо Хименес А. Че Гевара. Ростов н/Д.: Феникс, 1997.
  • Кормье Ж., Лапер Ж. Че Гевара. Спутник революции. М.: Астрель, АСТ, 2001. ISBN 5-17-008457-9
  • Лаврецкий И. Р. Эрнесто Че Гевара. М.: Издательство ЦК ВЛКСМ «Молодая гвардия», 1972. («Жизнь замечательных людей»). Переиздания: 1973, 1978.
  • Лаврецкий И. Р. Эрнесто Че Гевара. М.: Издательство «ТЕРРА», 2002.
  • Устарис-Арсе Р. Че Гевара: Жизнь, смерть и воскрешение из мифа / Пер. с исп.— М.: Центрполиграф, 2012. — 511 с., 3000 экз., ISBN 978-5-227-03469-4

Һылтанмалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

https://ba.wikipedia.org/w/index.php?title=Че_Гевара&oldid=1069952 ҡабул ителгән