Че Гевара
Эрне́сто Че Гева́ра (исп. Ernesto Che Guevara [ˈtʃe ɣeˈβaɾa], тулы исеме — Эрнесто Гевара, исп. Ernesto Guevara; 14 июнь 1928 йыл, Росарио, Аргентина — 9 октябрь 1967 йыл, Ла-Игера, Боливия)[11][12] — латин америкаһы революционеры, Куба революцияһының 1959 йыл командантеһы һәм куба дәүләте эшмәкәре.
Латин америкаһы континетынан башҡа ул шулай уҡ Конго һәм донъяның башҡа илдәрендә эшмәкәрлек итә. «ЧЕ» ҡушаматы уға Аргентиналағы ше ымлығы арҡаһында тағылған.[13]
Биографияһы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Бала сағы һәм йәшлеге[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Эрнесто Гевара Аргентина ҡалаһы Росариола 1928 йылдың 14 июнендә архитектор ғаиләһендә тыуған.
Эрнестоны бала сағында Тэтэ тип йөрөтәләр. Ул Эрнесто исеменең нескәртеп, иркәләп әйтелеше. Унан башҡа ғаиләлә тағы ла дүрт бала була. : Селия (архитектор булып китә), Роберто (адвокат), Анна-Мария (архитектор), Хуан-Мартин (проектирлаусы). Бөтә балалар ҙа юғары белем алалар[13].1930 йылдың 7 майында ике йәшлек сағында[14], Тэтэ астма ауырыуыеың беренсе өйәнәге менән ауырый. Был тын юлы ауырыуы уның бөтә ғүмере буйына һуҙыла. Баланың сәләмәтлеге нығыеһые өсөн ғаилә таулы ер Кордова провинцияһына күсенә. Ул диңгеҙ кимәленән ике мең метр юғары урында урынлашҡан. Атаһы төҙөлөш подрядчигы булып эшләй башлай. Әсәһе ауырыу Тэтэҙы ҡарай. Тәүге ике йылда Тэтэ мәктәпкә йөрөй алмай. Өйөндә белем ала. Аҙаҡ ул өҙлөгөүҙәр менән булһа ла, күп ваҡыттар уҡырға килә алмаһа ла, Альта-Грасияла мәктәп тамамлай. Ун өс йәшендә Эрнесто Деан-Фунес исемендәге дәүләт колледжында белем ала[15]. Ул уны 1945 йылда тамамлай. АҙаҡБуэнос-Айрес университетының медицина факультетына уҡырға керә[13].
Уның атаһыны һөйләгәндәрҙән:
![]() |
Мин балаларымды һәр яҡлап тәрбиәләргә тырыштым. Беҙҙең өй уларҙың иптәштәре өсөн һәр саҡ асыҡ булды. Улар араһында Кордобаның бай ғаиләләренең балалары, коммунистар балалары ла булды. Тэтэ Кордоба шағиры Каэтаноның ҡыҙы Итурбуру менән дуҫ булды. Ул коммунистар идеялары менән уртаҡлаша ине[13]. | ![]() |
Че Гевара бер йәшлек сағында, 1929 йыл
Эрнесто Мар-дель-Платала (Аргентина), 1943 йыл
Че Гевара (уңдан беренсе) регби буйынса дуҙтары менән, 1947 йыл
Эрнесто тураһында фильмдар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- «Че!» (ингл. Che!) (1969) — режиссёры Ричард Фляйшнер, Эрнесто Гевар ролендә — Омар Шариф
- «Че» (исп. Che) (2005) — режиссёры Джош Эванс, Эрнесто Гевар ролендә — Эдуардо Норьега
- «Руки Че Гевары» (ингл. The Hands of Che Guevara) (исп. Las manos de Che Guevara) (2006) — режиссёры Питер де-Кок, документаль фильм.
- «Че» (исп. Che) (2008) — режиссёры Стивен Содерберг, Эрнесто Гевары ролендә — Бенисио дель Торо
- «Я жив и жажду крови. Che.» (2005) — режиссёры Александр Черных, и проекттың идеяһы Константин Эрнстыҡы. Документаль фильм 2 серия. Беренсе канал
Музыка мәҙәниәтендә[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Хеҙмәттәре[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Che Guevara E. Obras. 1957—1967. T. I—II. La Habana: Casa de las Americas, 1970. — (Collección nuestra America)
- Che Guevara E. Escritos y discursos. T. 1-9. La Habana: Editorial de Ciencias Sociales, 1977.
- Che Guevara E. Diario de un combatiente[16].
- Че Гевара Э. Статьи, выступления, письма. М.: Культурная Революция, 2006. ISBN 5-902764-06-8.
- Че Гевара Э. «Эпизоды революционной войны» М.: Военное издательство Министерства обороны СССР, 1974.
- Че Гевара Э. Дневник мотоциклиста. Перевод с испанского В. В. Симонова. СПб.: RedFish; Амфора, 2005. ISBN 5-483-00121-4.
- Че Гевара Э. Дневник мотоциклиста. Перевод с испанского А. Ведюшкина. Черданцево (Свердловская обл.): ИП «Клепиков М. В.», 2005. ISBN 5-91007-001-0.
- Че Гевара Э. Боливийский дневник
- Че Гевара Э.Партизанская война
- Че Гевара Э. Партизанская война как метод
- Че Гевара Э. «Послание народам мира, отправленное на Конференцию трёх континентов»
- Че Гевара Э. Куба и «План Кеннеди»
- Че Гевара Э. Экономические воззрения Эрнесто Че Гевары
- Че Гевара Э. Речь на Второй афро-азиатской экономической конференции
- Че Гевара Э. «Камень (Рассказ)»
- Че Гевара Э. «Письмо Че Гевары — Фиделю Кастро. Гавана, 1 апреля 1965 г.»
- Че Гевара Э. Письмо Армандо Харту Давалосу
- Че Гевара Э. Университетская реформа и революция
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- ↑ OCLC. VIAF — [Dublin, Ohio]: OCLC, 2003.
- ↑ Немецкая национальная библиотека, Берлинская государственная библиотека, Баварская государственная библиотека и др. Record #118543369 // Общий нормативный контроль (GND) — 2012—2016.
- ↑ 3,0 3,1 Немецкая национальная библиотека, Берлинская государственная библиотека, Баварская государственная библиотека и др. Record #118543369 // Che Guevara — 2012—2016.
- ↑ 4,0 4,1 Bibliothèque nationale de France BNF танытҡысы: асыҡ мәғлүмәт платформаһы — 2011.
- ↑ 5,0 5,1 Ernesto Che Guevara
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Archivio Storico Ricordi — 1808.
- ↑ https://nsarchive2.gwu.edu//NSAEBB/NSAEBB5/che15_1.htm
- ↑ Гадеа И. My Life with Che: The Making of a Revolutionary — St. Martin's Press, 2008. — ISBN 978-0230606012
- ↑ http://www.lanacion.com.ar/1890863-una-vida-como-la-novia-del-che
- ↑ 10,0 10,1 http://agenciacta.org/spip.php?article23907
- ↑ Биография Эрнесто Че Гевары (рус.). РИА Новости. Тәүге сығанаҡтан архивланған 16 июнь 2013.
- ↑ "Новый человек" Эрнесто Че Гевара (рус.). РИА Новости. Тәүге сығанаҡтан архивланған 16 июнь 2013.
- ↑ 13,0 13,1 13,2 13,3 Лаврецкий И. Р. Эрнесто Че Гевара. — М., 1972.
- ↑ Че Гевара и его жизнь
- ↑ Священник, участник политического движения за независимость Аргентины.
- ↑ BuenoLatina. Куба: рукописи Че Гевары вышли в книге «Дневник бойца»
Әҙәбиәт[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Джон Ли Андерсон. «Че Гевара. Важна только Революция», Серия «Главные герои», Амфора, 2009 г. ISBN 978-5-367-01010-7
- Гавриков Ю. М. Последний романтик революции. М., 2004.
- Гросс Х.-Э., Вольф К.-П. Че: «Мои мечты не знают границ». М.: Прогресс, 1984.
- Кормье Ж., Гевара Гадеа И., Гранадо Хименес А. Че Гевара. Ростов н/Д.: Феникс, 1997.
- Кормье Ж., Лапер Ж. Че Гевара. Спутник революции. М.: Астрель, АСТ, 2001. ISBN 5-17-008457-9
- Лаврецкий И. Р. Эрнесто Че Гевара. М.: Издательство ЦК ВЛКСМ «Молодая гвардия», 1972. («Жизнь замечательных людей»). Переиздания: 1973, 1978.
- Лаврецкий И. Р. Эрнесто Че Гевара. М.: Издательство «ТЕРРА», 2002.
- Устарис-Арсе Р. Че Гевара: Жизнь, смерть и воскрешение из мифа / Пер. с исп.— М.: Центрполиграф, 2012. — 511 с., 3000 экз., ISBN 978-5-227-03469-4
Һылтанмалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- 14 июндә тыуғандар
- 1928 йылда тыуғандар
- 14 майҙа тыуғандар
- Росариола тыуғандар
- 9 октябрҙә вафат булғандар
- 1967 йылда вафат булғандар
- Боливияла вафат булғандар
- Аҡ арыҫлан Ҙур Тәре ордены кавалерҙары
- Көньяҡ Тәре ордены Ҙур тәре кавалеры
- Республика ордены (Мысыр) кавалерҙары
- Марксистар
- Сәйәси псевдонимдар
- Почта маркаларында шәхестәр