Эгон Шиле

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Эгон Шиле
нем. Egon Schiele
Рәсем
Заты ир-ат[1][2][3][…]
Гражданлығы Flag of the Habsburg Monarchy.svg Австро-Венгрия
Flag of the Habsburg Monarchy.svg Австрия[4]
Тыуған көнө 12 июнь 1890({{padleft:1890|4|0}}-{{padleft:6|2|0}}-{{padleft:12|2|0}})[2][3][5][…]
Тыуған урыны Тульн-ан-дер-Донау[d], Тульн[d], Түбәнге Австрия[d], Австро-Венгрия[2][6]
Вафат булған көнө 31 октябрь 1918({{padleft:1918|4|0}}-{{padleft:10|2|0}}-{{padleft:31|2|0}})[2][3][5][…] (28 йәш)
Вафат булған урыны Вена, Австро-Венгрия[2][6]
Үлем төрө тәбиғи үлем[d]
Үлем сәбәбе испан киҙеүе[d][7]
Ерләнгән урыны Обер-Санкт-Фейтское кладбище[d]
Ҡәбере һүрәте
Бер туғандары Gertrude Peschka[d] һәм Melanie Schiele[d]
Хәләл ефете Edith Schiele[d]
Сожитель Валли Нойциль[d]
Әһәмиәтле кешеһе Валли Нойциль[d]
Һөнәр төрө рәссам, гравёр, рәссәм, деятель изобразительного искусства, дизайнер, фотограф, художник-график, архитектурный чертёжник, художник-гравёр, архитектор, скульптор
Эшмәкәрлек төрө Живопись
Сәнғәт йүнәлеше экспрессионизм[d][8]
Уҡыу йорто Вена һынлы сәнғәт академияһы[d]
Кемдә уҡыған Кристиан Грипенкерль[d] һәм Густав Климт[d]
Әүҙемлек урыны Нойленгбах[d][6], Вена[6] һәм Чески-Крумлов[6]
Сәләмәтлек торошо испан киҙеүе[d] һәм Грипп
Ҡатнашыусы Documenta 3[d][9]
Жанр портрет[d][6], живопись фигуры человека[d][6], автопортрет[d][6], пейзаж[d][6] һәм аллегория[d][6]
Испытал влияние от Густав Климт[d]
Изображается на Dealer With the Devil[d][10], Rückgabebeirat: "Vier Bäume" von Egon Schiele wird restituiert[d][11], Who really owns this Schiele watercolour Portrait of the Artist's Wife?[d][12], The Unresolved Injustices of Nazi-Looted Art: A look at the 2016 HEAR Act[d][13], Art Restitution Advisory Council Recommends Restitution of Egon Schiele Painting at the Belvedere[d][14] һәм Egon Schiele Work Restituted by Museum Ludwig to Sell at Sotheby’s[d][15]
Хеҙмәттәре тупланмаһы Миннеаполис сәнғәт институты[d], Эстонский художественный музей[d], Музей искусств Нельсона-Аткинса[d], Музей Тиссена-Борнемисы[d], галерея Бельведер[d], Хәҙерге сәнғәт музейы (Нью-Йорк)[16], Милли сәнғәт галереяһы[d], Метрополитен-музей[d], Музей Леопольда[d], Израиль музейы[d], Галерея Альбертина[d], Соломон Гуггенхайм музейы, Муниципальный музей (Гаага)[d], Венгрия һынлы сәнғәт музейы, Бавар дәүләт картиналар йыйынтығы[d], Музей современного искусства Сан-Франциско[d][17], Городской музей[d][18], Государственная галерея искусств Штутгарта[d], Прага милли галереяһы, Германский национальный музей[d], Государственное графическое собрание[d] һәм Моравская галерея (Брно)[d]
Авторлыҡ хоҡуҡтары статусы авторлыҡ хоҡуҡтарының ғәмәлдә булыу ваҡыты тамамланған[d]
Файлы артиста по адресу Philadelphia Museum of Art Library and Archives[d][19] һәм Frick Art Reference Library[d]
Каталог-резоне Egon Schiele, the complete works: Including a biography and a catalogue raisonne[d] һәм Egon Schiele: catalogue raisonné[d]
Авторҙың Викимилектәге ҡалыбы Egon Schiele
Commons-logo.svg Эгон Шиле Викимилектә

Эгон Шиле (нем. Egon Schiele; 12 июнь 1890 йыл; Дунайҙағы Тульн — 31 октябрь 1918 йыл, Вена) — Австрия рәссамы һәм графигы, экспрессионизм ағымының сағыу вәкилдәренең береһе.

Биографияһы һәм ижады[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Әсәһе — сығышы менән көньяҡ Богемия ҡалаһы Чески-Крумловтан чех ҡыҙы. Атаһы — Вена ҡалаһынан, тимер юл хеҙмәткәре, 1905 йылда сифилистан вафат булған. Егет Леопольд Чихачек бабаһы ғаиләһендә тәрбиәләнгән. 1906 йылда ул Вена сәнғәт һәм һөнәрҙәр мәктәбенә уҡырға инә, һуңынан Һынлы сәнғәт академияһына күскән. 1907 йылдан Густав Климт йөҙөндә остазын һәм бағыусыһын таба. 1908 йылда, Шиле бында мәктәптә уҡыған, Вена янындағы Клостернойбург ҡалаһында (Шиле бында мәктәптә уҡыған) уның беренсе күргәҙмәһе үткән. 1909 йылда Климт Шилены Венаның Художество галереяһында ойошторолған күргәҙмәлә ҡатнашырға саҡыра, уның эштәре Климт эштәренән тыш, Ван Гог, Эдвард Мунка һ. б. рәссамдарҙың полотнолары уратыуына ҡуйыла.

1911 йылда Валли Нойциль Шилеҙың әхирәте һәм моделе булған. Улар Чески-Крумловтағы богема тормошонан ҡасып киткән, һуңынан ҡала Нойленгбах ҡалаһында 1912 йылда Шиле бәлиғ булмаған ҡыҙҙы аҙҙырыуҙа ғәйепләнеп ҡулға алына. Темтеү ваҡытында полиция порнографик тип атарлыҡ бер нисә тиҫтә шаран-яра һүрәт таба. Рәссам ҡыҫҡа ваҡытҡа төрмәгә ябыуға хөкөм ителгән. Австрия коллекционеры Һенрих Бенеш, буласаҡ сәнғәт тарихсыһы Отто Бенештың атаһы, Шилены яҡлаусыларҙың береһе булған.

1912—1916 йылдарҙа Шиле төрлө күргәҙмәләрҙә киң һәм уңышлы ҡатнашҡан. Уның эштәре Венала, Будапешта, Мюнхенда, Прагала, Гамбургта, Штутгартта, Цюрихта, Һагенда, Дрезденда, Берлинда, Римдә, Кёльнда, Брюсселдә, Парижда күрһәтелгән. 1917 йылда ул Венаға ҡайтҡан. 1918 йылдың яҙында Климт үлгәндән һуң, Шиле Австрияның ҙур рәссамы роленә дәғүә иткән.

Йөклө ҡатын Эдит вафат булып, өс көн үтеүгә ул саҡта Европала миллионлаған кешеләрҙең ғүмерен өҙгән испанка эпидемияһынан һәләк була.

Мираҫы һәм танылыуы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Рәссамдың мираҫына яҡынса 300 картина һәм бер нисә мең һүрәт инә. Шиле үлгәндән һуң уның экспозициялары донъяның иң ҙур музейҙарында үтә һәм һаман да дауам үтә. Шиле тормошо тураһында Джоанна Скотт «Тәкәбберлек» (1990) һәм Люис Крофтс (2007) романдарын яҙған. Милен Фармер үҙенең иң билдәле «Je te rends ton amour» (1999) йырҙарының береһендә рәссамдың исемен телгә ала: «Je te rends ton amour/Redeviens les contours/De mon seul maître: Egon Shiele et…» (Мин һинең мөхәббәтеңде кире ҡайтарам/Яңынан һүрәт контуры булырмын/Минең берҙән-бер уҡытыусым: Эгон Шиле һәм…).

Эгон Шиле тураһында «Эгон шиле — Янъял / Эгон Шиле — Эксцесс һәм яза» (1981) тигән нәфис фильмдар төшөрөлгән, төп ролдәрҙә Матьё Каррьер һәм Джейн Биркин, һәм «немец телендә» Egon Schiele: Tod und Mädchen" Эгон Шиле: Үлем һәм ҡыҙ" (2016 йылда). Рауль Руистың «Климт» (2006) фильмында Эгон Шиле ролен Николай Кински уйнай. Шиле «Оятһыҙҙар» (АҠШ) фильмының 5-се миҙгелендә телгә алына.

1990 йылғы австрия почта маркаһында һүрәтләнгән.

Галереяһы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

  • Автопортрет. 1912. Музей Леопольда

    Автопортрет. 1912. Музей Леопольда

  • Портрет Валли (1912)

    Портрет Валли (1912)

  • «Молодая мать»

    «Молодая мать»

  • На картине «Семья» умирающий художник Эгон Шиле изобразил трёх жертв испанки: себя, свою беременную жену и её нерождённого ребёнка

    На картине «Семья» умирающий художник Эгон Шиле изобразил трёх жертв испанки: себя, свою беременную жену и её нерождённого ребёнка

  • Автопортрет. 1910 г.

    Автопортрет. 1910 г.

  • Der Schmiedehof (нем.)

    Der Schmiedehof (нем.)

  • «Осеннее солнце и деревья»

    «Осеннее солнце и деревья»

  • Sitzender männlicher Akt (нем.)

    Sitzender männlicher Akt (нем.)

  • Mädchen

    Mädchen

  • Schwarzhaariges Mädchen mit hochgeschlagenem Rock

    Schwarzhaariges Mädchen mit hochgeschlagenem Rock

  • Portrait of Arthur Rössler (1910)

    Portrait of Arthur Rössler (1910)

  • Segelschiffe im wellenbewegtem Wasser (Der Hafen von Triest)

    Segelschiffe im wellenbewegtem Wasser (Der Hafen von Triest)

  • Kahle Bäume, Häuser und Bildstock (1907)

    Kahle Bäume, Häuser und Bildstock (1907)

  • Egon Schiele Klosterneuburg 1907.jpg

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

  1. ↑ Record #41850463 // VIAF (билдәһеҙ) — [Dublin, Ohio]: OCLC, 2003.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Deutsche Nationalbibliothek, Staatsbibliothek zu Berlin, Bayerische Staatsbibliothek, Österreichische Nationalbibliothek Record #118607499 // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): платформа открытых данных — 2011.
  4. ↑ https://www.moma.org/artists/5215 (ингл.)
  5. ↑ 5,0 5,1 Egon Schiele (нидерл.)
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 6,7 6,8 6,9 RKDartists (нидерл.)
  7. ↑ Encyclopædia Britannica (ингл.)
  8. ↑ https://www.moma.org/s/ge/curated_ge/styles/austrian_expressionism.html
  9. ↑ https://www.documenta.de/en/retrospective/documenta_iii
  10. ↑ https://archive.is/XYuFW#selection-3419.71-3419.83
  11. ↑ http://web.archive.org/web/20210123154417if_/https://kurier.at/kultur/rueckgabebeirat-vier-baeume-von-egon-schiele-wird-restituiert/400773845
  12. ↑ http://web.archive.org/web/20210510144618/https://www.theartnewspaper.com/news/who-really-owns-schiele-s-watercolour-of-his-wife
  13. ↑ http://web.archive.org/web/20210722142227/https://wjlta.com/2020/02/12/the-unresolved-injustices-of-nazi-looted-art-a-look-at-the-2016-hear-act/
  14. ↑ https://www.jewishnews.at/in-the-media/2020/3/9/art-restitution-advisory-council-recommends-restitution-of-egon-schiele-painting-at-the-belvedere
  15. ↑ http://web.archive.org/web/20210914142247/https://www.lootedart.com/news.php?r=UTQ2PK604431
  16. ↑ http://www.moma.org/collection/works/8373
  17. ↑ Artists + Artworks (ингл.)
  18. ↑ Secession 49. Ausstellung
  19. ↑ https://pacscl.exlibrisgroup.com:48994/F/?func=find-b&request=000211806&find_code=SYS

Әҙәбиәт[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

  • Comini A. Egon Schiele’s portraits. Berkeley: University of California Press, 1974.
  • Sabarsky S. Egon Schiele. New York: Rizzoli, 1985
  • Nebehay C.M. Egon Schiele sketchbooks. New York: Rizzoli, 1989
  • Kallir J. Egon Schiele, the complete works. New York: H.N. Abrams, 1990
  • Werkner P. Egon Schiele: art, sexuality, and Viennese modernism. Palo Alto: Society for the Promotion of Science and Scholarship, 1994.
  • Leopold R. Egon Schiele: landscapes. Munich; New York: Prestel, 2004
  • Kuhl I. Egon Schiele. München: Prestel, 2006
  • Die Tafelrunde: Egon Schiele und sein Kreis/ Tobias G. Natter, Thomas Trummer (Hrsg). Köln: DuMont, 2006
  • Иван Чечот. Эгон Шиле. Заметки в кабинете

Һылтанмалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

https://ba.wikipedia.org/w/index.php?title=Эгон_Шиле&oldid=1189463 ҡабул ителгән