Эстәлеккә күсергә

Ҡараталаят

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Ҡараталаят (Ҡараталлыаят)
Характеристика
Оҙонлоғо 175 км
Бассейн 1900 км²
Һыу ағымы
Тамағы Аят йылғаһының һул ярына тамағынан 117 км өҫтәрәк
 · Координаталар 53°07′04″ с. ш. 60°22′50″ в. д.HGЯO
Урынлашыуы
Һыу бассейны

Илдәр Рәсәй Федерацияһы Рәсәй Федерацияһы
Регион Силәбе өлкәһе, Ырымбур өлкәһе, Ҡурған өлкәһе, Башҡортостан Республикаһы
РДҺР 14010500212111200000362

Ҡараталаят (Ҡараталлыаят)Рәсәй йылғаһы. Силәбе өлкәһе[1] биләмәләрендә аға. Йылға Аят йылғаһының һул ярына тамағынан 117 км өҫтәрәк ҡушыла. Йылға оҙонлоғо 175 км.

Һыу реестры мәғлүмәттәре

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Рәсәй дәүләт һыу реестры мәғлүмәте буйынса йылға Иртыш һыу бассейны округында урынлашҡан, һыу хужалығы участкаһыТубыл йылғаһы, Уй йылғаһы инешенән тамағына тиклем, Увелька йылғаһын индермәйенсә. Бәләкәй йылға бассейны — Тубыл, йылға бассейны — Иртыш[2].

Һыу ресурстарының федераль агентлығы мәғлүмәте буйынса [2]:

  • Дәүләт һыу реестрында һыу объектының коды — 14010500212111200000362
  • Гидрологик өйрәнеү (ГӨ) буйынса коды — 111200036
  • Бассейн коды — 14.01.05.002
  • ГӨ буйынса һаны (номеры) — 11
  • ГӨ буйынса сығарылыш — 2

Гидроним башҡорт телендәге ҡаратал+аят һүҙҙәре ҡушылыуҙан барлыҡҡа килгән. "Словарь топонимов Башкирской АССР" белешмәһендә Ҡаратал атамаһына ошондай аңлатма яҙылған: Урғаҙа (Уртазымка) — река, правый приток Урала в Баймакском, Хайбуллинском районах.В верхнем течении Оло Урғаҙа, Кесе Урғаҙа. Возможно от диал. ур - ров, канава и древнетюрк. угуз - р е к а .[3]

Урыҫ теленә ни сәбәптәндер Уртазымка булып инеп киткән гидроним башҡортса Урғаҙа тип атала.

Ҡаратал атамаһы тураһында "Словарь топонимов Башкирской АССР" белешмәһендә "ҡаратал - чернотал" тигән ағас атамаһынан килеп сыҡҡан тигән аңлатма яҙылған:[4] [5]

"Башҡорт теленең һүҙлеге"ндә аят' һүҙенә: Ҡөрьән сүрәһенең айырым бер доғаһы тигән аңлатма бирелгән [6]

  1. «Гидротехник ҡоролмалар һәм дәүләт һыу кадастрының Рәсәй Үҙәк реестры».
  2. 2,0 2,1 РФ һыу реестры: Караталаят (Караталыаят).
  3. Словарь топонимов Башкирской АССР. - Уфа, 1980, 89 с.
  4. Словарь топонимов Башкирской АССР. - Уфа, 1980, 174 с.
  5. Ҡаратал
  6. Башҡорт теленең һүҙлеге. 2 томлыҡ. - Мәскәү, 1993. - 1-се том, 103-сө бит



Был гидрология буйынса тамамланмаған мәҡәлә. Һеҙ мәҡәләне төҙәтеп һәм тулыландырып Википедия проектына ярҙам итә алаһығыҙ