Ҡуҙыбәк

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
(Ҡуйбаҡ битенән йүнәлтелде)
Ҡуҙыбәк
Характеристика
Оҙонлоғо 30 км
Һыу ағымы
Тамағы Еңгәкәй йылғаһының уң ярына тамағынан 48 км өҫтәрәк
 · Координаталар 53°01′33″ с. ш. 59°29′51″ в. д.HGЯO
Урынлашыуы
Һыу бассейны

Илдәр Рәсәй Федерацияһы Рәсәй Федерацияһы
Регион Силәбе өлкәһе
РДҺР 12010000312112200001878

Ҡуҙыбәк (рус. Казьба (Куйсак) - Рәсәй йылғаһы. Силәбе өлкәһенең Агаповка, Ҡыҙыл райондары[1] биләмәләрендә аға. Йылға Еңгәкәй йылғаһының уң ярына тамағынан 48 км өҫтәрәк ҡушыла. Йылға оҙонлоғо 30 км.

Һыу реестры мәғлүмәттәре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Рәсәй дәүләт һыу реестры мәғлүмәте буйынса йылға Яйыҡ һыу бассейны округында урынлашҡан, һыу хужалығы участкаһыЯйыҡ йылғаһы, Магнитогорск һыуһаҡлағысынан Ерекле һыуһаҡлағысына тиклем. Бәләкәй йылға бассейны — бассейны юҡ, йылға бассейны — Яйыҡ(һыу бассейнының Рәсәй өлөшө)[2].

Һыу ресурстарының федераль агентлығы тарафынан әҙерләнгән Рәсәй Федерацияһы территорияһын һыу хужалығы буйынса районлау геоинформация системаһы мәғлүмәте буйынса [2]:

- Дәүләт һыу реестрында һыу объектының коды — 12010000312112200001878

- Гидрологик өйрәнеү (ГӨ) буйынса коды — 112200187

- Бассейн коды — 12.01.00.003

- ГӨ буйынса һаны (номеры) — 12

- ГӨ буйынса сығарылыш — 2

Этимологияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Силәбе өлкәһе географы һәм топонимисы Н. И. Шувалов гидронимды ҡуй һүҙе менән бәйләй: Куйсак, речка, правый приток Зингейки, бассейн Урала; поселок, Агаповский район.От распространенного у башкир и казахов мужского имени Куйсан, Куйбак в значении «хозяин овец» (куй — «овца», -сан, -бак словообразовательный аффикс). Имя связано со скотоводческим бытом народа и содержит указание на род деятельности Куйсак — измененная в речи форма[3].[4].

Топонимдар белгесе был осраҡта атаманы малсылыҡ, атап әйткәндә һарыҡ малы менән бәйләп, хәҡиҡәткә бик яҡын яҙма ҡалдырған. Урыҫ телендәге яҙылышына (рус. Казьба) ҡарап та, башҡорт исемдәрен барлап та гидронимдың Ҡуҙыбәк (Ҡузыбәк) тигән антропонимдан килеп сыҡҡанын аңларға була. Ҡуҙы - һарыҡ бәрәсе. Йәғни, атама Ҡуҙы+бәк (ныҡ) тигән һүҙҙәрҙән хасил булған [5]

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. «Гидротехник ҡоролмалар һәм дәүләт һыу кадастрының Рәсәй Үҙәк реестры».
  2. 2,0 2,1 РФ һыу реестры: Ҡуҙыбәк(Куйсак).
  3. Шувалов Н. И. От Парижа до Берлина по карте Челябинской области: Топонимический словарь. — 2-е изд., переработанное и дополненное. — Челябинск: Южно-Уральское книжное издательство, 1989. — 160 с. — ISBN ISBN 5-7688-0157-7
  4. От Парижа до Берлина по карте Челябинской области
  5. Т. Кусимова, С. Бикҡолова.Башҡорт исемдәре. - Өфө, 2006 - 70-се бит.

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Сығанаҡтар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Башҡорт теленең һүҙлеге. 2 томлыҡ. - Мәскәү, 1993. - 1-се том, 692-се бит
  • Т. Кусимова, С. Бикҡолова.Башҡорт исемдәре. - Өфө, 2006 - 70-се бит.
  • Шувалов Н. И. От Парижа до Берлина по карте Челябинской области: Топонимический словарь. — 2-е изд., переработанное и дополненное. — Челябинск: Южно-Уральское книжное издательство, 1989. — 160 с. — ISBN ISBN 5-7688-0157-7