Ҡыпсаҡ (Ильяс ҡушылдығы)

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Ҡыпсаҡ
Характеристика
Оҙонлоғо 30 км
Һыу ағымы
Тамағы Ильяс йылғаһының һул ярына тамағынан 18 км өҫтәрәк
 · Координаталар 52°54′07″ с. ш. 59°30′51″ в. д.HGЯO
Урынлашыуы
Һыу бассейны

Илдәр Рәсәй Федерацияһы Рәсәй Федерацияһы
Регион Силәбе өлкәһе
РДҺР 12010000312112200002257

Ҡыпсаҡ (рус. Кипчак - Рәсәй йылғаһы.

Географияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ҡыпсаҡ йылғаһы Силәбе өлкәһенең Ҡыҙыл районы[1] биләмәләрендә аға. Йылға Ильяс йылғаһының һул ярына тамағынан 18 км өҫтәрәк ҡушыла. Йылға оҙонлоғо 30 км.

Һыу реестры мәғлүмәттәре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Рәсәй дәүләт һыу реестры мәғлүмәте буйынса йылға Яйыҡ һыу бассейны округында урынлашҡан, һыу хужалығы участкаһыЯйыҡ йылғаһы, Магнитогорск һыуһаҡлағысынан Ерекле һыуһаҡлағысына тиклем. Бәләкәй йылға бассейны — бассейны юҡ, йылға бассейны — Яйыҡ (һыу бассейнының Рәсәй өлөшө)[2].

Һыу ресурстарының федераль агентлығы мәғлүмәте буйынса [2]:

  • Дәүләт һыу реестрында һыу объектының коды — 12010000312112200002257
  • Гидрологик өйрәнеү (ГӨ) буйынса коды — 112200225
  • Бассейн коды — 12.01.00.003
  • ГӨ буйынса һаны (номеры) — 12
  • ГӨ буйынса сығарылыш — 2

Этимологияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Силәбе өлкәһе географы, топонимист Шувалов Николай Иванович үҙенең "От Парижа до Берлина по карте Челябинской области: Топонимический словарь" тигән һүҙлегендә Ҡомарҙы (Каморза) атамаһының килеп сығыуы былай аңлата:Кипчак, речки, левый приток Ильяски, бассейн Урала. От наименования казахского рода, обитавшего в бассейне реки. В прошлом входил в многочисленный тюркоязычный народ, отдельные группы которого вошли в состав казахских и башкирских племен[3].[4]

Был осраҡта Н.И. Шувалов Ҡыпсаҡ ҡәбиләһе тарихы буйынса бер аҙ хилафлыҡ индергән. Әммә гидронимдың ырыу атамаһынан икәнен дөрөҫ күрһәткән.

Шулай уҡ ҡара[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. «Гидротехник ҡоролмалар һәм дәүләт һыу кадастрының Рәсәй Үҙәк реестры».
  2. 2,0 2,1 РФ һыу реестры: Кипчак.
  3. Шувалов Н. И. // От Парижа до Берлина по карте Челябинской области: Топонимический словарь. — 2-е изд., переработанное и дополненное. — Челябинск: Южно-Уральское книжное издательство, 1989. — 160 с. — ISBN ISBN 5-7688-0157-7
  4. От Парижа до Берлина по карте Челябинской области

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Сығанаҡтар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Р. Г. Кузеев. Происхождение башкирского народа. Этнический состав, история расселения. М.Наука, 1974 (рус.)
  • Кузеев Р. Г. Происхождение башкирского народа. М. Наука, 1974 (рус.)
  • Шувалов Н. И. // От Парижа до Берлина по карте Челябинской области: Топонимический словарь. — 2-е изд., переработанное и дополненное. — Челябинск: Южно-Уральское книжное издательство, 1989. — 160 с. — ISBN ISBN 5-7688-0157-7