Калинина Ида Павловна

Калинина Ида Павловна
	Калинина Ида Павловна
Зат	ҡатын-ҡыҙ
Гражданлыҡ	СССР; Рәсәй
Патронимы йәки матронимы	Павловна[d]
Тыуған көнө	21 октябрь 1926
Тыуған урыны	Таулы Алтай, Ойротская автономная область[d], Себер крайы[d], РСФСР, СССР
Вафат булған көнө	5 февраль 2015 (88 йәш)
Вафат булған урыны	Алтай крайы, Рәсәй
Һөнәр төрө	селекционер, сәйәсмән
Биләгән вазифаһы	СССР Юғары Советы депутаты[d]
Уҡыу йорто	К. А. Тимирязев исемендәге Мәскәү ауыл хужалығы академияһы[d]
Ғилми исеме	профессор[d]
Ғилми дәрәжә	ауыл хужалығы фәндәре докторы[d]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре

Калинина Ида Павловна (21 октябрь 1926 йыл — 5 февраль 2015 йыл^[1]) — СССР һәм Рәсәй селекционеры, емеш-еләк культуралары өлкәһендә белгес. ВАСХНИЛ академигы (1982, 1978 йылдан ағза-корреспондент), РФА академигы (2013). Ауыл хужалығы фәндәре докторы (1974). Профессор (1996).

Биографияһы

Ида Павловна Калинина 1926 йылдың 21 октябрендә Ойрот автономиялы өлкәһенең Улала ҡалаһында тыуған (хәҙер — Таулы-Алтай, Алтай Республикаһы). К. А. Тимирязев исемендәге Мәскәү ауыл хужалығы академияһын тамамлай (1951).

Алтай баҡсасылыҡ тәжрибә станцияһында (Таулы-Алтай ҡалаһы) кесе, өлкән ғилми хеҙмәткәр, селекция бүлеге мөдире, директоры (1951—1973) булып эшләй. М. А. Лисавенко исемендәге Себер баҡсасылыҡ ғилми-тикшеренеү институтында (Барнаул ҡалаһы) директор (1973—1990), генетика һәм селекция бүлегенең баш ғилми хеҙмәткәре (1990 йылдан) була.

1986 йылда 41-се БМО-ның Генераль Ассамблеяһы эшендә ҡатнаша. Урындағы халыҡ депутаттары Советтарына һайлана (1955—1973), Таулы-Алтай автономиялы өлкәнән 8-11 саҡырылыш СССР Юғары Советы Милләттәр Советына (1970—1989) депутат^[2], совет ҡатын-ҡыҙҙары комитетына ағза (1983—1990), Тыныслыҡ яҡлау Советына ағза (1984—1990), Алтай крайы Тыныслыҡты яҡлау комитетына рәйес (1970—1990) булып һайлана. 2003 йылдан Алтай крайы Губернаторы янындағы ҡатын-ҡыҙҙар йәмәғәт палатаһы ағзаһы булып тора. Рәсәй Ауыл хужалығы фәндәре академияһының Себер бүлексәһе президиумы ағзаһы итеп һайлана, «Баҡсасылыҡ», «Земля сибирская и дальневосточная» журналдарының редколлегия ағзаһы була, РСФСР ауыл хужалығы культуралары сорттарын һынау буйынса Дәүләт комиссияһы ағзаһы булып һайлана.

150-нән ашыу емеш һәм еләк культуралары — алмағас, сейә, һырғанаҡ, ҡарағат, балан, айыу баланы сорттары авторҙашы.

Барнаулда Власихинский зыяратында ерләнгән.

Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре

IV дәрәжә «Ватан алдындағы хеҙмәттәре өсөн» ордены (2009)
Ленин ордены (1970)
Октябрь Революцияһы ордены (1972)
СССР-ҙың 7 миҙалы
И. В. Мичурин исемендәге алтын миҙал
ВДНХ миҙалы
СССР Дәүләт премияһы (1981)
Рәсәй Федерацияһының атҡаҙанған фән эшмәкәре (1997)
Алтай крайының почётлы гражданы (2006)

Төп хеҙмәттәре

Селекция яблони на Алтае: монография. — Барнаул, 1976, — 351 с.
Облепиха (Е. И. Пантелеева) Достижения селекции плодовых культур и винограда. — М., 1983. — С. 177—189.
Сады Алтая. — Барнаул, 1987. — 39 с.
Система ведения садоводства и овощеводства в Алтайском крае / Соавт.: С. Н. Хабаров и др. — Новосибирск, 1992. — 88 с.
Итоги и перспективы селекции плодовых и ягодных культур // Науч. основы садоводства Сибири. Новосибирск, 1996. С. 3-14.
Плодовые, ягодные и декоративные культуры: Каталог / Соавт.: Е. С. Орехова и др. — Барнаул, 1997. — 24 с.
Проблемы совершенствования сортимента яблони на Алтае // Вестн. РАСХН. 1999. № 4. С. 17-21.
Помология. Сибирские сорта плодовых и ягодных культур XX столетия З. П. Жолобова, Н. В. Ермакова и др. — Новосибирск, 2006. — 586 с.
107 емеш-еләк культуралары сортына авторлыҡ танытмаһына эйә.

Иҫкәрмәләр

↑ В Алтайском крае скончалась бывший руководитель НИИ садоводства Сибири имени М. А. Лисавенко Ида Калинина
↑ Список депутатов Верховного Совета СССР 11 созыва (билдәһеҙ). Дата обращения: 7 февраль 2015. Архивировано 26 сентябрь 2011 года.

Һылтанмалар

[1] В Алтайском крае скончалась бывший руководитель НИИ садоводства Сибири имени М. А. Лисавенко Ида Калинина

[2] Список депутатов Верховного Совета СССР 11 созыва (билдәһеҙ). Дата обращения: 7 февраль 2015. Архивировано 26 сентябрь 2011 года.

[1]

[2]