Кольмар

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Кольмар
франц. Colmar[1]
Флаг[d]
Рәсем
Тармаҡ общее государственное управление[d][2]
Нигеҙләү датаһы 1226
Рәсми атамаһы Colmar[3]
Ҡушамат la Venise alsacienne һәм la petite Venise
Архивы хранятся в archives municipales de Colmar[d]
Донъя ҡитғаһы Европа
Дәүләт  Франция
Административ үҙәге Кольмар-Рибовилле[d], Верхний Рейн[d], Кольмар-Нор[d], Кольмар[d], Кольмар-Сюд[d], Верхний Эльзас[d], Кольмар-2[d][4] һәм Кольмар-1[d][4]
Административ-территориаль берәмек Верхний Рейн[d], Верхний Эльзас[d], Верхний Рейн[d], Кольмар-Рибовилле[d] һәм Кольмар[d]
Һыу ятҡылығы буйында урынлашҡан Иль[d][5]
Хөкүмәт башлығы вазифаһы Mayor of Colmar[d]
Ойоштороу-хоҡуҡ формаһы муниципалитет һәм яңа муниципалитет[d][2]
Халыҡ һаны 68 294 кеше (1 ғинуар 2020)[6]
Ир-егеттәр 33 281[7]
Ҡатын-ҡыҙҙар 35 824[7]
Диңгеҙ кимәленән бейеклек 197 метр
Сәғәт бүлкәте UTC+1:00[d] һәм UTC+2:00[d]
Туғандаш ҡала Абингдон[d], Хайд[d], Айзенштадт[d], Дьёр[d][8], Лукка[d], Принстон[d], Шонгау, Синт-Никлас, Тольятти, Мемминген[d][9] һәм Лимбе[d]
Сиктәш Ильяэзерн[d], Грюссенайм[d], Жебсайм[d], Сюндоффен[d], Орбур-Вир[d], Сент-Круа-ан-Плен[d], Веттольсайм[d], Винтсенайм[d], Ингерсайм[d], Аммершвир[d], Сигольсайм[d], Беннвир[d], Гасен (Верхний Рейн)[d], Остайм[d], Гемар[d], Эрлисайм-пре-Кольмар[d], Порт-дю-Рид[d] һәм Кайзерсберг-Винобль[d]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Военный крест 1914—1918 годов
Майҙаны 66,57 км²[10]
Почта индексы 68000[11]
Рәсми сайт colmar.fr[12]
Урынлашыу картаһы
Һәйкәлдәр исемлеге Q3252051?
Статистическая область Q108921376? һәм Q3550990?
Фолловерҙар һаны 5124
Ссылка на страницу обратной связи eservices.colmar.fr/cont…[12]
Урындағы телефон коды 389
Элементтың күренеше өсөн категория Category:Views of Colmar[d]
Карта
 Кольмар Викимилектә


Кольмар (франц. Colmar [kɔlmaʁ], эльза. Colmer [ˈkolmər]) — ҙурлығы һәм халыҡ һаны буйынса Эльзастағы өсөнсө урындағы ҡала. Кольмар ҡалаһы төньяҡ-көнсығыш Францияның төньяҡ-көнсығышындағы Гранд-Эст (элекке Эльзас — Шампань — Арденны — Лотарингия) төбәгендә урынлашҡан. Ҡала Үрге Рейн департаменты Кольмар — Рибовилле округының Кольмар-1 һәм Кольмар-2 кантоны составында тора. Ул Үрге Рейн департаментына ҡараған шул уҡ Кольмар исемендәге округтың һәм юҡҡа сығарылған Кольмар-Нор һәм Кольмар-Сюд кантондарының административ үҙәге булып тора.

тарих[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

  • 823 йылда беренсе тапҡыр король биләмһе булараҡ йылъяҙмала Columbarium исеме аҫтында телгә алынған (Голубятня);
  • XIII быуат башы — нығытмалар төҙөү;
  • 1226 йылдан алып Империяның ирекле ҡалаһы (Reichsstadt Freie);
  • 1360: ҡала советы власты цехтарға тапшырған;
  • XIV быуатта Кольмар ҡалаһы ун ҡала союзына инә (франц. Décapole, нем. Zehnstädtebund);
  • XIV быуатта/XV быуат: Кольмарҙа мөһим Мейстерзанг мәктәбе барлыҡҡа килә[13], шулай уҡ Meistersinger; франц. Maître chanteur;
  • 1673 йылда Людовик XIV ғәскәрҙәре Кольмарҙы биләй;
  • 1679 йылда Нимвеген килешеүе буйынса, Кольмар Францияға ҡушыла һәм Эльзас советының тулы хоҡуҡлы вәкиле була (Conseil souverain d’Alsace, Ratsversammlung der Provinz Elsaß);
  • 1791: Үрге Рейн департаменты идаралығы;
  • XIX быуат: сәнәғәт революцияһы, Кольмар туҡыу сәнәғәт үҙәге барлыҡҡа килә;
  • 1871 йылда Франция-Пруссия һуғышы һөҙөмтәһендә Германия империяһы аннексиялай (Deutsches Reich, das deutsche Reich) ;
  • 1918 йылдың ноябрендә 10-22: Совет Республикаһы тип исемләү;
  • 22 ноябрь 1918 йыл. Франция юрисдикцияһына ҡайтарыла.

Географик урыны[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Ҡала тигеҙ ерҙә, Лош (Лаух, Lauch) йылғаһы буйында урынлашҡан, Рейн йылғаһынан көнбайышҡа табан яҡынса 20 км алыҫлыҡта, Базель (60 км) һәм Страсбург (65 км) ҡалалары араһында тора.

Коммунаның майҙаны — 66,57 км2, халҡы — 65 713 кеше (2006) үҫеш тенденциялары менән: 67 257 кеше (2012), халыҡ тығыҙлығы — 1010,3 кеше/км2.

Халыҡ[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

2011 йылда халыҡ һаны 67 409 кеше, ә 2012 йылда — 67 257 кеше.

Йылдар буйынса халыҡ иҫәбе
196219681975198219901999200620112012
&&&&&&&&&&052355.&&&&&052 355&&&&&&&&&&059550.&&&&&059 550&&&&&&&&&&064771.&&&&&064 771&&&&&&&&&&062483.&&&&&062 483&&&&&&&&&&063498.&&&&&063 498&&&&&&&&&&065136.&&&&&065 136&&&&&&&&&&065713.&&&&&065 713&&&&&&&&&&067409.&&&&&067 409&&&&&&&&&&067257.&&&&&067 257

Халыҡ һаны динамикаһы[14][15]:

Халыҡ-ара мөнәсәбәттәр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Туғанлашҡан ҡалалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Ҡала-партнерҙар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Иҫтәлекле урындар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

«Бәләкәй Венеция» — Кольмар районы
«Бәләкәй Венеция»

Кольмар — матур ҡала. унда Урта быуаттар осоронда төҙөлгән бик күп биналар, сиркәү һәм монастырҙар бар. мәҫәлән, Изге Матфей сиркәүе (Saint Eglise Matthieu), готика стиле менән тәүге роман стилендә төҙөлгән (1240), Доминикан монастыры (XIII быуат), Сен-Мартен сиркәүе (XIII—XIV быуат) һәм башҡа бик күп иҫтәлекле архитектура ҡомартҡылары бар.

Сағыштырмаса бәләкәй булыуға ҡарамаҫтан, ҡала асыҡ һауалағы музей булып тора, уның архитектураһы үҙенсәлекле, унда архитектураның бөтә стилдәре — һуңғы готика, Яңырыу, барокко, рококо, классицизм, ампир, эклектика, модерн, модернизм һәм постмодернизм — бар.

Унтерлинден музейындағы Изенгейм миһрабы

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

  1. https://www.insee.fr/fr/information/3363419
  2. 2,0 2,1 COMMUNE DE COLMAR // https://annuaire-entreprises.data.gouv.fr/entreprise/216800664 (фр.)
  3. https://www.insee.fr/fr/information/3363419
  4. 4,0 4,1 https://www.insee.fr/fr/information/2560698 — 2017.
  5. Sandre
  6. Populations légales 2020Национальный институт статистики и экономических исследований Франции, 2022.
  7. 7,0 7,1 Национальный институт статистики и экономических исследований Франции — 1946.
  8. https://gyor.hu/easy-docs/6023e06eca492
  9. https://www.memmingen.de/buergerservice/politik/partnerstaedte.html
  10. база данных о французских коммунахНациональный географический институт Франции.
  11. Base officielle des codes postauxLa Poste, 2018.
  12. 12,0 12,1 https://lannuaire.service-public.fr/grand-est/haut-rhin/mairie-68066-01
  13. Кирпичников А. И., Ловягин А. М. Миннезингеры и мейстерзингеры // Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге: 86 томда (82 т. һәм 4 өҫтәмә том). — СПб., 1890—1907. (рус.)
  14. Population selon le sexe et l'âge...2006 (фр.). Распределение населения по полу и возрасту (2006). INSEE. Дата обращения: 6 декабрь 2015. Архивировано 4 сентябрь 2012 года.
  15. Население коммуны Кольмар (фр.). cassini.ehess. Дата обращения: 6 декабрь 2015.

Һылтанмалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]