Рыжов Алексей Андреевич

Рыжов Алексей Андреевич
	Рыжов Алексей Андреевич
Зат	ир-ат
Гражданлыҡ	СССР; Рәсәй
Тыуған көнө	10 июль 1931
Тыуған урыны	Каветка ауылы, Йәрми ауыл Советы, Шишмә районы, Башҡорт АССР-ы, РСФСР, СССР
Вафат булған көнө	18 октябрь 2022 (91 йәш)
Һөнәр төрө	ғалим
Уҡыу йорто	Өфө дәүләт авиация техник университеты
Ғилми дәрәжә	техник фәндәр докторы[d]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре

Рыжов Алексей Андреевич (10 июль 1931 йыл) — газ турбиналы авиация двигателдәре һәм энергетик ҡоролмаларҙың механик- конструкторы, Башҡортостан Республикаһы фәндәр академияһының почетлы академигы (1995), техник фәндәр докторы (1997), БАССР-ҙың атҡаҙанған фән һәм техника эшмәкәре (1975), Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған машиналар төҙөүсеһе (1995), почетлы авиация двигателдәре төҙөүсеһе (2000).

Биографияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Рыжов Алексей Андреевич^[2] 1931 йылдың 10 июлендә БАССР-ҙың Шишмә районы Каветка ауылында тыуған.

1959 йылда Өфө авиация институтын тамамлаған.

Эш урыны: 1950 йылдан алып — Өфөлә 20-се заводта инженер-конструктор, 26-сы тәжрибә конструкторлыҡ бюро бригадаһы начальнигы, 100-се тәжрибә конструкторлыҡ бюро бригадаһында баш конструктор урынбаҫары (1962 й.), генераль конструктор (1983—2000), «Мотор» УКБМ-да баш консультант (2000 йылдан алып). Бер үк ваҡытта Өфө авиация институтында (Өфө дәүләт авиация техник университеты) — профессор.

Рыжовтың фәнни эштәре йүнәлештәре: авиация двигателдәрен эшләү. Ул композициялы материалдарҙан деталдәр эшләү технологияһы менән етәкселек итә; Сухой, Микоян, Яковлевтың тәжрибә-конструкторлыҡ бюролары өсөн Р95-300, РД-9Б, КРД-26, КРДФ-26, Р11-300, Р11Ф2-300, Р25-300 ш. 95, 195, КР-97, КР-21, АЛ-31, РД-33 авиация двигателдәре эшләү буйынса етәкселек итә. Уның етәкселегендә авиация двигателе базаһында электр һәм йылылыҡ энергияһы етештереү өсөн йылылыҡ-энергетик ҡорамал булдырылған.

1989 йылда 504-се Дыуан милли-территориаль һайлау округынан СССР Юғары Советы депутаты итеп һайлана.

Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

СССР-ҙың Дәүләт премияһы лауреаты (1988),
Башҡортостан Республикаһының фән һәм техника өлкәһендәге премияһы (1999).
Октябрь Революцияһы ордены (1984),
Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены (1971)
Академик Н. В. Чаломея исемендәге миҙал (1987),
«Намыҫлы хеҙмәт өсөн. Владимир Ильич Лениндың тыуыуына 100 йыл тулыу уңайынан» миҙалы,
«Рәсәй флотына 300 йыл» миҙалы.
БАССР-ҙың атҡаҙанған фән һәм техника эшмәкәре,
Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған машина эшләүсеһе.

Хеҙмәттәре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Рыжов Алексей Андреевич — 100-ҙән ашыу фәнни эш авторы, 29 авторлыҡ танытмаһы һәм патент алған.

Проектирование авиационных газотурбинных двигателей. М.: Машиностроение, 2000.
Определение оптимальных углов установки входного и направляющих аппаратов изделия // Труды ЦИАМ, 1985.
Из опыта доводки камер сгорания ГТД на повышенный ресурс // Авиационная промышленность. — 1987. — N 1

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

↑ ^1,0 ^1,1 Башкирская энциклопедия (урыҫ) — Башкирская энциклопедия, 2005. — 4344 с. — ISBN 978-5-88185-053-1
↑ Академия Наук Республики Башкортостан - Рыжов Алексей Андреевич (билдәһеҙ). Дата обращения: 8 февраль 2013. Архивировано 14 февраль 2013 года.

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Рыжов Алексей Андреевич // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9. (Тикшерелеү көнө: 7 июнь 2021)
Инженеры Урала. Энциклопедия. Екатеринбург: Уральский рабочий, 2001.
[1]
[2] 2021 йыл 11 июль архивланған.

[_557656b8e0e0f706-1] 1,0 ^1,1 Башкирская энциклопедия (урыҫ) — Башкирская энциклопедия, 2005. — 4344 с. — ISBN 978-5-88185-053-1

[2] Академия Наук Республики Башкортостан - Рыжов Алексей Андреевич (билдәһеҙ). Дата обращения: 8 февраль 2013. Архивировано 14 февраль 2013 года.

[1]

[2]