Слупск

Слупск
Флаг	Герб
Нигеҙләү датаһы	X быуат
Рәсми атамаһы	Stolp
Дәүләт	Польша
Административ үҙәге	Слупское воеводство[d]
Административ-территориаль берәмек	Померания воеводалығы[d]
Сәғәт бүлкәте	UTC+1:00[d] һәм UTC+2:00[d]
Халыҡ һаны	87 660 кеше (31 март 2021)
Ир-егеттәр	40 953
Ҡатын-ҡыҙҙар	46 707
Диңгеҙ кимәленән бейеклек	22 ± 1 метр
Туғандаш ҡала	Сити-оф-Карлайл[d], Карташу[d], Фленсберг[d], Устка, Вантаа[d], Вордингборг[d] һәм Фленсбург[d]
Майҙан	52,72 км²
Рәсми сайт	slupsk.pl
Бында ерләнгән кешеләр категорияһы	Q49693389?
Слупск Викимилектә

Слупск (пол. Słupsk), Штольп (нем. Stolp) — Польша төньяғындағы ҡала, Поморье воеводствоһына ҡарай. Халыҡ һаны — 104 964 кеше (2006 йыл).

Хәле

Слупск ҡалаһы Слупск тигеҙлегенең Словин яр буйында — Кошалинский мезо төбәгендәге туристик үҙәге территорияһында урынлашҡан. Уның көнсығыш өлөшө Дамницкий ҡалҡыулығы менән тоташа. Слупск Слупи йылғаһы ярҙарында, Балтик диңгеҙенән алыҫ түгел (18 км алыҫлыҡта) һуҙылып ята (54°28´ төньяҡ киңлек һәм 17°02´көнсығыш оҙонлоҡта).

Климат

Слупскта континенталь климат. Яҡынса уртаса йыллыҡ температура +7 °C, уртаса йыллыҡ яуым-төшөм һаны яҡынса 600 мм, йылдың иң йылы айы — июль (тирбәлеүсе июль температураһы +11 °c +21 °C). Иң һыуыҡ ай — февраль (февралдең уртаса температураһы −5 °c 0 °C).

Иҫтәлекле урындары

• Ҡала ратушаһы (1901 йылда төҙөлгән неоготика һәйкәле)
• Мариацкий костелы(XIV быуаттың икенсе яртыһында төҙөлгән)
• Изге Яцек доминикан костелы(бер нефлы XIV быуат костелы)
• Померан герцогтары замогы (1508 йылда герцог Богуслав X хакимлыҡ иткән осорҙа төҙөлгән), унда Үҙәк Поморье музейы тора.
• Яңы ҡапҡа (XIV быуатта готика стилендә төҙөлгән.)
• Рихтер амбары (XVIII быуаттың икенсе яртыһында төҙөлгән) — хәҙерге ваҡытта Үҙәк Поморье музей филиалы.
• Сихырсы манараһы (төҙөү XIV—XV быуаттарҙа сихырсы ҡатын-ҡыҙҙар төрмәһе итеп төҙөлгән).
• Поветовый староство (1903 йылда повет советы ихтыяждары өсөн файҙаланыуға бирелгән)
• Асыҡ ҡала китапханаһы (готика стилендә XIV быуатта готика стилендә төҙөлгән).
• Дауахананың Изге Юрий сиркәүе (XV быуат башында готика стилендә төҙөлгән.)
• Төп почта (XIX быуаттың икенсе яртыһындағы неоготика кирбес бинаһы)
• Святейшее сердце Иисуса католик сиркәүе
• Изге апостолдар Петр һәм Павел православие сиркәүе

Спорт

Слупск спорты — тәү сиратта баскетболсыларҙың «Энергия черных» клубы, юғары лигала сығыш яһай.

Мәҙәниәт

Поляк пианинио йәмғиәте сәнғәтенең фестивале Слупскиҙа үтә, шулай уҡ К. Комед исемендәге джаз фестивале, «Ч Неман нон-стоп» йәштәр фестивале, спорт бридж буйынса халыҡ-ара «Берҙәмлек» фестивале. Слупскиҙә Профессиональ театр, ҡурсаҡ театры «Йәйғор», үҙешмәкәр театр «Рондо» эшләй, ә йәйге каникул ваҡытында Грифиттарҙың билдәле йәкшәмбе йәрминкәләре үтә.

Белем

Юғары уҡыу йорттары

• Поморье Академияһы
• Хансеатик хакимиәте Юғары мәктәбе
• Иҡтисад инженерияһының Юғары мәктәбе
• Юғары эшҡыуарлыҡ һәм идара итеү мәктәбе

Америка ПРО системаһы

Польша территорияһында Америка ПРО-һының ракета-перехватчиктарын ил территорияһында урынлаштырыу тураһындағы 2008 йылғы килешеүҙәр нигеҙендә, был ракеталарҙы Слупскиҙан 5 км алыҫлыҡта торған Редзиковола урынлаштырасаҡтар. Слупск базаһын төҙөү 2014—2016 йылдарҙа тамамланырға тейеш.

Туғанлашҡан ҡалалары

• Архангельск, Россия
• Бари, Италия
• Бохара, Үзбәкстан
• Гродно, Беларусь
• Карлайл, Бөйөк Британия
• Карташу, Португалия
• Фленсбург, Германия
• Устка, Польша
• Вантаа, Финляндия
• Вордингборг, Дания

Әҙәбиәт

• Штольп // Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге: 86 томда (82 т. һәм 4 өҫтәмә том). — СПб., 1890—1907. (рус.)