Хәлимә (исем)

Хәлимә — башҡорт һәм башҡа төрки телле халыҡтарға ғәрәптәрҙән таралған мосолман ҡатын-ҡыҙ исеме.

Этимологияһы

Хәлимә — «йомшаҡ күнелле», «мәрхәмәтле» мәғәнәһен аңлатҡан ҡыҙ балаларға ҡушылған мосолман исеме.

Борондан һәр ғаиләлә исем атауҙың бер системаһы һаҡлана килә. Был башҡорттарҙа әле лә киң таралған күренеш.Мәғәнәһе менән бер-береһенә яҡын һүҙҙәрҙе исем итеү алыу бер ғаилә эсендә күҙәтелә.Бер туғандарға шулай уҡ ишле исемдәр ҙә ҡушыла:Хәлим—Хәлимә; Хәнифә—Хәниф; Ҡәнифә—Ҡәниф һ.б..

Билдәле шәхестәр

Хәлимә («Хәлимә әс-Садия» исеме менән дә билдәле зат (ғәр. حليمة السعدية‎) — Пәйғәмбәр Мөхәммәт с.ғ.с.-дең Һөт Инәһе. Малайҙы ул дүрт йәшенә тиклем имеҙгән, сөнки баланың әсәһе вафат булып ҡалған. Хәлимә менән уның хәләл ефете әл-Харис ғәрәптәрҙең хауазин ырыуынан Сад ибн Бәкр араһынан булған.

Хәлимә Абдулла ҡыҙы Ҡорбанаева (27 декабрь 1900 йыл — 2 апрель 1972 йыл) — педагог. СССР-ҙың 3‑сө саҡырылыш Юғары Советы депутаты. ВКП(б) ағзаһы. РСФСР мәктәбенең атҡаҙанған уҡытыусыһы (1949). Ленин ордены кавалеры (1949).

Хәлимә Ғәббәсова () — йәш йырсы.

Хәлимә Шакир ҡыҙы Искәндәрова (29 май 1940 йыл, Үзбәкстан ССР, Ташкәнт) — драма актеры, 1963 йылдан Ғәлиәскәр Камал исемендәге Татар дәүләт академия драма театры артисы. Татарстандың атҡаҙанған (1992) һәм халыҡ (2020) артисы.

Сәнғәттә

«Хәлимә» (йыр) — Мөнир Мазунов һүҙҙәренә Алмаз Монасипов яҙған йыр.

Хәлимәнең сәстәренә Һыуҙар килеште микән? Толомдарын тулҡын итеп Елдәр үреште микән? Хәлимә, их, Хәлимә, Килһәң ине яныма. Һөйөүемде беләһең бит, Күҙ һалмайһың хәлемә.

Һылтанмалар

• Кусимова Т. «Исемдәр донъяһында» 2021 йыл 8 сентябрь архивланған.
• З.Ғ.Ураҡсин, Э.Ф.Ишбирҙин. «Туған тел серҙәре». — Өфө: «Китап», 1983 й. — С. 61-се.
• «Башҡортостан ҡыҙы» Ҡунафина Гөлшат «Исемең матур, кемдәр ҡушҡан» 2021 йыл 9 сентябрь архивланған.

Сығанаҡтар

• Башҡорт исемдәре / Таңһылыу Күсимова, Cветлана Бикҡолова. — Өфө: Китап, 2005. – 224 бит.
• Күсимова Таңһылыу. Исемдәр донъяһында. Башҡорт исемдәре һүҙлеге, башҡорт һәм рус телдәрендә. — Өфө: Башҡортостан китап нәшриәте, 1991. — 192 бит.
• Сулейманова Р. А. Башкирско-русский словарь-справочник личных имен и фамилий. — Уфа, 2013. — 364 с. ISBN 978-5-91608-111-4.
• Тупеев С. Х. Башкирский именник. Справочник личных имен с написанием вариантов на русском и башкирском языках. — Уфа, 2004.
• Хисамитдинова Ф.Ғ., Султанова Р. И. Русско-башкирский словарь — справочник личных имен, отчеств, фамилий. — Уфа, 2004.
• Хисамитдинова Ф.Ғ., Төпәев С. Х. Төрки сығанаҡлы һәм төрки элементлы башҡорт исемдәре. — Өфө, 2006.

Яңы сығанаҡ өҫтәү өсөн «Ҡалып:Исемдәр донъяһында» сәхифәһен үҙгәртегеҙ