Ядгаров Дамир Салихович

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Ядгаров Дамир Салихович
Зат ир-ат
Гражданлыҡ  СССР
 Үҙбәкстан
Тыуған көнө 18 февраль 1937({{padleft:1937|4|0}}-{{padleft:2|2|0}}-{{padleft:18|2|0}}) (87 йәш)
Тыуған урыны Шафирканский район[d], Бохара өлкәһе[d], СССР
Һөнәр төрө иҡтисадсы, сәйәсмән
Уҡыу йорто Ташкентский государственный аграрный университет[d]
Ғилми дәрәжә иҡтисад фәндәре кандидаты[d]
Сәйәси фирҡә ағзаһы Советтар Союзы Коммунистар партияһы
Ҡатнашыусы КПСС-тың XXVIII съезы[d]
Ойошма ағзаһы КПСС Үҙәк комитеты
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены «Почёт Билдәһе» ордены

Дамир Салихович Ядгаров (18 февраль 1937 йыл) — СССР һәм Үзбәкстан[1] дәүләт һәм йәмәғәт эшмәкәре. 1985 йылдан 1988 йылға тиклем — Ҡарағалпаҡ АССР-ы Министрҙар Советы рәйесе; Үзбәк ССР-ының 100-сө Бохара милли-территориаль һайлау округынан СССР-ҙың халыҡ депутаты; КПСС-тың Бохара өлкә комитетының беренсе секретары, КПСС Үҙәк Комитеты ағзаһы, КПСС-тың XIX Бөтә Союз конференцияһы делегаты; иҡтисад фәндәре кандидаты.

Биографияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Агроном һәм ауыл уҡытыусыһы Сәлих Йәдғәров ғаиләһендә икенсе бала булып тыуа (биш баланан). 1960 йылда Ташкент ауыл хужалығы институтын тамамлай.

1959 йылдан комсомол һәм партия эше буйынса (1960 йылдан — КПСС ағзаһы): институттың комсомол комитеты секретары, Үзбәкстан ЛКСМ-ның Бохара өлкә комитеты бүлеге начальнигы урынбаҫары, Үзбәкстан Коммунистар партияһының Бохара өлкә комитеты инструкторы (1961—1962), Үзбәкстан Коммунистар партияһы Үҙәк Комитеты инструкторы (1962).

1962 йылдан 1967 йылға тиклем — Үзбәкстан ЛКСМ Үҙәк Комитеты секретары. Ташкент ер тетрәүенән[2] һуң балаларҙы эвакуациялау буйынса ВЛКСМ Үҙәк Комитеты штабы начальнигы. Ташкенттағы һәләкәттән һуң 30 меңдән ашыу бала эвакуациялана.

1967 йылдан 1978 йылға тиклем — Үзбәкстан Коммунистар партияһының Бохара өлкә комитетының ауыл хужалығы бүлеге мөдире һәм секретары.

1978—1984 йылдарҙа — СССР һыу ресурстары министрлығының Главсредазирсовхозстрой начальнигы урынбаҫары, 1984—1985 йылдарҙа — «Ҡарағалпакирсовхозстрой» кафедраһы мөдире.

1985 йылдың авгусынан 1988 йылдың октябренә тиклем — Ҡарағалпаҡ АССР-ының Министрҙар Советы рәйесе[3][4]. КПСС-тың XIX Бөтә Союз конференцияһы делегаты[5].

1988 йылдың октябренән 1991 йылдың сентябренә тиклем — Үзбәкстан Коммунистар партияһының Бохара өлкә комитетының беренсе секретары, бер үк ваҡытта 1990 йылдан 1991 йылға тиклем — Бохара өлкә советы рәйесе[6].

КПСС-тың XXVIII съезы делегаты (1990)[7]. 1990—1991[6]. йылдарҙа КПСС Үҙәк Комитеты ағзаһы. Үзбәк ССР-ының 100-сө Бохара милли-территориаль һайлау округынан СССР-ҙың халыҡ депутаты (1989—1991)[8][9] ВСССР-ҙың конституцион күҙәтеү тураһындағы законын ҡайтанан ҡарау буйынса комиссия ағзаһы була[10].

1992 йылдың ғинуарынан 1994 йылдың мартына тиклем — Бохара өлкәһенең Хәкиме (губернаторы)[11].

1988 йылдан алып 1994 йылға тиклем Бохара өлкәһендә бер нисә ыңғай үҙгәрештәр була, бының һөҙөмтәһендә кешеләрҙең йәшәү сифаты һиҙелерлек арта һәм төбәк иҡтисадының үҫеш кимәлен яңы кимәлгә күтәрелә: — Бохара дәүләт медицина институты ойошторола — Бохара нефть эшкәртеү заводы төҙөлә башлай — Район халҡын һәм район үҙәген эсәр һыу менән тәьмин иткән Дамходжа-Навой-Бохара магистраль һыу үткәргесе төҙөлә — Нәҡешбәнди Баһауитдиндың кәшәнәһе — тарихи һәм дини ҡомартҡы тергеҙелә.

Һайланма хеҙмәттәре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Ядгаров Д. С. Совхоздарҙа төп етештереү фондтарын файҙаланыуҙың иҡтисади һөҙөмтәлелеге: (Ҡарағалпаҡ АССР-ында крәҫтиән хужалыҡтары): Автореферат, иҡт. фәндәре кандидаты. — Ташкент, 1989. — 21 б.
  • Ядгаров Д. С. Бохар өлкәһендәге ауыл хужалығын алып барыуҙың фәнни нигеҙҙәре (үзбәк телендә), мамыҡ етештереү институты — Бохара, 1998. — 165 б.
  • Ядгаров Д. С. Люцернаның (үзбәк телендә) сәсеү әйләнештәрендә һәм яҡшыртылған ерҙәрен (үзбәк телендә) яҡшыртыуҙа ҡулланыла (үзбәк телендә). Л. һәм Азимов С. А. Мамыҡ етештереү институты — Бохара, 2006. — 64 б.
  • Ядгаров Д. С. Яҡшы кеше баҡсаһы. Салих Ядгаровты иҫтәлегнә, замандаштарының хәтирәләре, — Бохара, 2009. — 92 б.
  • Ядгаров Д. С Изгелек ҡылыу. Киләсәк быуынға, 75 йыллығына ҡарата өгөт-нәсихәт. Бохара, 2012—293 б.

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. Ныне — Шафиркан, Шафирканский район, Бухарская область (образована в 1938 году), Узбекистан
  2. Шеваров Д. На краткий миг для переклички… // Первое сентября. — № 15.
  3. Исполнительные и распорядительные органы государственной власти Кара-Калпакской — Каракалпакской АССР. Справочник по истории Коммунистической партии и Советского Союза 1898—1991. Дата обращения: 25 март 2015.
  4. Республика Каракалпакстан. г. Нукус. archive.today. Дата обращения: 25 март 2015. Архивировано 23 декабрь 2010 года. 2010 йыл 23 декабрь архивланған.
  5. Список делегатов XIX всесоюзной конференции КПСС. Защита памяти. Дата обращения: 25 март 2015.
  6. 6,0 6,1 Люди и Книги
  7. XXVIII-й съезд Коммунистической партии Советского Союза 2 — 13.7.1990 (недоступная ссылка — история). Справочник по истории Коммунистической партии и Советского Союза 1898—1991. Дата обращения: 25 март 2015. Архивировано 28 апрель 2013 года.
  8. ЦентрАзия
  9. Ядгаров Дамир Салихович. Supsov.narod.ru. Дата обращения: 25 март 2015.
  10. Комитет конституционного надзора СССР. 1989—1991 // Конституционный суд России.
  11. Договор об экономическом, научно-техническом и культурном сотрудничестве между Бухарской областью Республики Узбекистан и Республикой Татарстан. InfoCourt (19 февраль 1993). Дата обращения: 25 март 2015. / Договор от 19 февраля 1993 года]

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Ядгаров Дамир Салихович (рус.). ЦентрАзия. Дата обращения: 25 марта 2015.
  • Ядгаров Дамир Салихович (рус.). Люди и Книги. Дата обращения: 25 марта 2015.