Яңы Аҡбүләк

Ауыл
Яңы Аҡбүләк
Ил	РәсәйРәсәй
Федерация субъекты	Башҡортостан
Муниципаль район	Ҡариҙел районы
Координаталар	55°54′10″ с. ш. 56°43′24″ в. д.
Сәғәт бүлкәте	UTC+6
Һанлы танытмалар
Автомобиль коды	02, 102
ОКАТО коды	80 234 872 003
ОКТМО коды	80 634 472 111
Яңы Аҡбүләк

Яңы Аҡбүләк (рус. Новый Акбуляк) — Башҡортостандың Ҡариҙел районындағы ауыл. 2010 йылдың 14 октябренә ҡарата халыҡ һаны 278 кеше. Почта индексы — 452369, ОКАТО коды — 80234872003.

Халыҡ һаны

Милли составы

Бөтә Рәсәй халыҡ иҫәбен алыу (2002) буйынса, өҫтөнлөк иткән милләт — башҡорттар (94 %)

Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)

Иҫәп алыу йылы һәм көнө	Бөтә халыҡ	Ир-егеттәр	Ҡатын-ҡыҙҙар	Ир-егеттәр өлөшө (%)	Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%)
1816 йыл	100
1834 йыл	180
1870 йыл	243
1896 йыл	372
1902 йыл	240
1906 йыл	365
1920 йыл 26 август	402
1926 йыл 17 декабрь
1939 йыл 17 ғинуар	377
1959 йыл 15 ғинуар	353
1970 йыл 15 ғинуар
1979 йыл 17 ғинуар
1989 йыл 12 ғинуар	339
2002 йыл 9 октябрь	291
2010 йыл 14 октябрь	278	131	147	47,1	52,9

Халыҡ һаны буйынса аңлатма төрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.

1939 йыл — бар булған халыҡ һаны.

1989, 2002, 2010 йылдарҙа — даими йәшәгән урыны булып иҫәпләнгән халыҡ һаны

Халыҡ һаны буйынса сығанаҡтар

Ауылдағы халыҡ һаны буйынса мәғлүмәтте халыҡ иҫәбе буйынса алыу урынлы. Бөтә ил күләмендә үткән 1897, 1920, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989, 2002, 2010 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса мәғлүмәттәр бар һәм асыҡ ҡулланыуҙа табырға була. Ҡайһы бер китаптарҙы электрон төрҙә асып ҡарап була. 1926 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса һәр ауыл тураһында мәғлүмәт осрағаны юҡ әле. Унан башҡа Өфө виләйәтендә 1865, 1879, 1886 йылдарҙа урындағы халыҡ иҫәбе алынған. Тағы ла ревиз яҙмалары аша мәғлүмәт бар.

• 1859 һәм 1865 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.I. Уфимская губерния, 1877. — Уфа:Китап, 2002. — 432 с. ISBN 5-295-03188-8 (ч. I). ISBN 5-295-03133-0.

Өфө виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1859 һәм 1865 йылдарға ҡарата бар.

• 1866 йыл — Список населенных мест. Ч. II. Оренбургская губерния, 1866. — Уфа: Китап, 2006. — 260 с. ISBN 5-295-03815-7 (ч. II). ISBN 5-295-03133-0.

Ырымбур виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1866 йылға ҡарата бар.

• 1897 йыл — Перепись населения. т.45 кн.01 Уфимская губерния. Н.А.Тройницкий (ред.)(С.-Петербург, 1901)

Был китапта Өфө виләйәте ауылдары буйынса мәғлүмәт бар. 500 кешенән күберек булған ауылдар исемлеге.

• 1920 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.III. Башреспублика, 1926. — Уфа. Китап, 2002. — 400 с. ISBN 5-295-03091-1 (ч. III). ISBN 5-295-03133-0.

Был китап 1926 йылға ҡарата төҙөлгән, әммә халыҡ иҫәбе 1920 йылға ҡарата бирелгән.

• 1939 йыл — БАССР. Административно-территориальное деление на 1 июня 1940 года – Уфа:Государственное издательство, 1941. – 387 с.

Был китапта 1939 йылғы иҫәп алыу буйынса һәр ауыл буйынса мәғлүмәт бар.

• 1989 һәм 2002 йылдар — Башҡортостан Республикаһы ауылдарында 1989 һәм 2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны.
• 2010 йыл — Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник.  (рус.)
• Население Башкортостана: XIX-XXI века: статистический сборник / Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республики Башкортостан. — Уфа:Китап, 2008. — 448 с.: ил. ISBN 978-5-295-04439-7

1897 йылғы халыҡ иҫәбенән башлап ҡалалар, ҡала төрөндәге ҡасабалар, райондар, район үҙәктәре буйынса халыҡ һаны бар.

Географик урыны

• Район үҙәгенә тиклем (Ҡариҙел): 20 км
• Ауыл советы үҙәгенә тиклем (Иҫке Аҡбүләк): 2 км
• Яҡындағы тимер юл станцияһы (Щучье Озеро): 73 км

Тарихы

1795 йылға тиклем Иҫке һәм Яңы Аҡбүләк ауылдары билдәле була, уларҙа 26 йорт һәм 128 кеше иҫәпкә алына. Һуңынан улар һәр береһе айырым иҫәпкә алынған.

1859 йылда Яңы Аҡбүләктә 220 кеше менән 21 ихата була. Ауыл атамаһы антропонимдан. Аҡбүләктең улдарының исемдәре билдәле — Сәйет, Йонос, Монасип. 1834 йылғы ревизияла Монасип Аҡбүләковтың улдарын һанап үтелә: Насибулла, Асадулла, Әмәкәс, Хисмәтулла, уларға ул саҡта 48-55 йәш булған.

Аҡбүләкте аҫаба башҡорт Әзмәй Балтин исеме менән дә атағандар.

Игенселек уларҙың тормошона үтеп инә башлай ғына. 1842 йылда ауылда 177 бот ужым һәм 248 бот яҙғы иген сәселгән. 89 ат, 109 һарыҡ, 20 кәзә тотҡандар. Айырым хужаларҙың 15 умартаһы һәм 10 солоғо булған. Урман кәсептәре менән шөғөлләнгәндәр. 1842 йылда мәсет һәм улар ҡарамағындағы мәктәп була; 1891 йылда мәсет бинаһы яңыртыла.

Урамдар

• 1 Май (урамы) — (рус. 1 Мая (улица))
• Ғәбдинуров (урамы) — (рус. Габдинурова (улица))
• Туғай (урамы) — (рус. Луговая (улица))
• Яр (урамы) — (рус. Набережная (улица))
• Мал ҡәберлеге (биләмә) — (рус. Скотомогильник (территория))