Герой-ҡалалар: өлгөләр араһындағы айырма
Айсар (фекер алышыу | өлөш) аныҡлаштырыу |
Айсар (фекер алышыу | өлөш) аныҡлаштырыу, стилде төҙәтеү |
||
14 юл: | 14 юл: | ||
{{ПозКарта~|Европейская часть СССР|lat=54.78|long=32.05|mark=City locator 11.svg|position=top|label=[[Смоленск]]}} |
{{ПозКарта~|Европейская часть СССР|lat=54.78|long=32.05|mark=City locator 11.svg|position=top|label=[[Смоленск]]}} |
||
}} |
}} |
||
'''Герой-ҡала''' — юғары дәрәжә |
'''Герой-ҡала''' — юғары дәрәжә билдәһе. Был маҡтаулы исемгә [[СССР|ССР Союзының]] 1941—1945 йылдарҙағы [[Бөйөк Ватан һуғышы]] ваҡытында геройҙарса оборона менән дан ҡаҙанған ун ике ҡалаһы лайыҡ булған<ref name="bse">{{БСЭ3|заглавие=Города-герои}}</ref>. Уларҙан тыш [[Брест ҡәлғәһе]]нә лә '''«Герой-ҡәлғә'''» исеме бирелгән. |
||
== Исем бирелеү тарихы == |
== Исем бирелеү тарихы == |
||
21 юл: | 21 юл: | ||
Тәү башлап [[1945 йыл]]дың [[1 май]]ында [[Сталин Иосиф Виссарионович|Юғары Баш командующий]]ҙың № 20 бойороғо менән Ленинград, Сталинград, Севастополь һәм Одесса ҡалаларына '''герой-ҡала''' исеме бирелә<ref>{{Китап|автор=[[Сталин Иосиф Виссарионович|Сталин И. В.]]|заглавие=Сочинения|том=15|место=М.|издательство=«Писатель»|год=1997}} С. 218—221. ''Приказ Верховного Главнокомандующего'' от [[1 май|1 мая]] [[1945 йыл|1945 года]], № 20.</ref>. СССР-ҙың Юғары Советы Президиумы Указы менән «"Киев оборонаһы өсөн" миҙалы индереү» менән 1961 йылдың 21 июнендә Киев ҡалаһына герой-ҡала исеме бирелә<ref>[http://www.libussr.ru/doc_ussr/usr_5703.htm Указ Президиума ВС СССР «Об учреждении медали „За оборону Киева“» от 21 июня 1961 года].</ref>. |
Тәү башлап [[1945 йыл]]дың [[1 май]]ында [[Сталин Иосиф Виссарионович|Юғары Баш командующий]]ҙың № 20 бойороғо менән Ленинград, Сталинград, Севастополь һәм Одесса ҡалаларына '''герой-ҡала''' исеме бирелә<ref>{{Китап|автор=[[Сталин Иосиф Виссарионович|Сталин И. В.]]|заглавие=Сочинения|том=15|место=М.|издательство=«Писатель»|год=1997}} С. 218—221. ''Приказ Верховного Главнокомандующего'' от [[1 май|1 мая]] [[1945 йыл|1945 года]], № 20.</ref>. СССР-ҙың Юғары Советы Президиумы Указы менән «"Киев оборонаһы өсөн" миҙалы индереү» менән 1961 йылдың 21 июнендә Киев ҡалаһына герой-ҡала исеме бирелә<ref>[http://www.libussr.ru/doc_ussr/usr_5703.htm Указ Президиума ВС СССР «Об учреждении медали „За оборону Киева“» от 21 июня 1961 года].</ref>. |
||
СССР-ҙың Юғары Советы Президиумы Указы менән 1965 йылдың 8 майында '''«Герой-Ҡала»''' тигән почетлы исем |
СССР-ҙың Юғары Советы Президиумы Указы менән 1965 йылдың 8 майында '''«Герой-Ҡала»''' тигән почетлы исем раҫлана<ref>Указ Президиума Верховного Совета СССР № 3566-VI от 8 мая 1965 года (Ведомости Верховного Совета СССР, 1965, N 19, ст. 248, пункт 7).</ref>. . |
||
1980 йылдың 18 июлендә Положение |
1980 йылдың 18 июлендә Положение үҙгәртелә: унда ''' почетлы исем '''урынына, '''юғары дәрәжә тамғаһы — «Герой-ҡала» тип''' яҙылған'''.''' |
||
Был Положениела дәрәжә тураһында: |
Был Положениела дәрәжә тураһында: |
16:04, 15 ғинуар 2017 өлгөһө
Герой-ҡала — юғары дәрәжә билдәһе. Был маҡтаулы исемгә ССР Союзының 1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышы ваҡытында геройҙарса оборона менән дан ҡаҙанған ун ике ҡалаһы лайыҡ булған[1]. Уларҙан тыш Брест ҡәлғәһенә лә «Герой-ҡәлғә» исеме бирелгән.
Исем бирелеү тарихы
Тәү башлап 1945 йылдың 1 майында Юғары Баш командующийҙың № 20 бойороғо менән Ленинград, Сталинград, Севастополь һәм Одесса ҡалаларына герой-ҡала исеме бирелә[2]. СССР-ҙың Юғары Советы Президиумы Указы менән «"Киев оборонаһы өсөн" миҙалы индереү» менән 1961 йылдың 21 июнендә Киев ҡалаһына герой-ҡала исеме бирелә[3].
СССР-ҙың Юғары Советы Президиумы Указы менән 1965 йылдың 8 майында «Герой-Ҡала» тигән почетлы исем раҫлана[4]. .
1980 йылдың 18 июлендә Положение үҙгәртелә: унда почетлы исем урынына, юғары дәрәжә тамғаһы — «Герой-ҡала» тип яҙылған.
Был Положениела дәрәжә тураһында:
Герой-ҡалалар һәм герой-ҡәлғә
№ | Герой-ҡала | Юғары дәрәжә тамғаһы биреү тураһында СССР-ҙың Юғары Советы |
---|---|---|
1 | Ленинград (хәҙерге Санкт-Петербург) | 1965 йылдың 8 майында |
2 | Одесса | 1965 йылдың 8 майында |
3 | Севастополь | 1965 йылдың 8 майында |
4 | Волгоград (элекке Сталинград) | 1965 йылдың 8 майында |
5 | Киев | 1965 йылдың 8 майында |
6 | Брест ҡәлғәһе | 1965 йылдың 8 майында |
7 | Мәскәү | 1965 йылдың 8 майында |
8 | Керчь | 1973 йылдың 14 сентябрендә |
9 | Новороссийск | 1973 йылдың 14 сентябрендә |
10 | Минск | 1974 йылдың 26 июнендә |
11 | Тула | 1976 йылдың 7 декабрендә |
12 | Мурманск | 1985 йылдың 6 майында |
13 | Смоленск | 1985 йылдың 6 майында |
Герой-ҡалаларҙа һәйкәлдәр
-
«Герой-ҡәлғә Брест» һәйкәле
-
«Герой-ҡала Волгоград» һәйкәле
-
«Герой-ҡала Киев» һәйкәле
-
«Герой-ҡала Ленинград» һәйкәле
-
«Герой-ҡала Минск» һәйкәле
-
«Герой-ҡала Одесса» һәйкәле
-
«Герой-ҡала Севастополь» һәйкәле
-
«Герой-ҡала Керчь» һәйкәле
Герой-ҡалаларға арналған мемориалдар
-
Герой-ҡала Смоленск аллеяһы
-
Герой-ҡала Севастополь мемориалы
Галерея
1965 йылдың «Герой-ҡалаларға» арналған күкрәккә тағыла торған билдә һәм совет почта маркалары:
-
Волгоград
-
Одесса
-
Брест ҡәлғәһе
-
Киев
-
Мәскәү
-
Севастополь
Башҡа илдәрҙә герой-ҡалалар
Югославияла 1970 йылдарҙа һигеҙ ҡалаға г«ерой-ҡала» исеме бирелә һәм Халыҡ геройы ордены менән бүләкләнә.
Иҫкәрмәләр
- ↑ Города-герои // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.
- ↑ Сталин И. В. Сочинения. — М.: «Писатель», 1997. — Т. 15. С. 218—221. Приказ Верховного Главнокомандующего от 1 мая 1945 года, № 20.
- ↑ Указ Президиума ВС СССР «Об учреждении медали „За оборону Киева“» от 21 июня 1961 года.
- ↑ Указ Президиума Верховного Совета СССР № 3566-VI от 8 мая 1965 года (Ведомости Верховного Совета СССР, 1965, N 19, ст. 248, пункт 7).
Һылтанмалар
- Архитектура городов-героев (книжная серия, Стройиздат)
- Обелиск «Городу-Герою Ленинграду»
- Серия юбилейных монет «Города-Герои»
- Город воинской славы
- Город первого салюта
- Орден Народного героя
Герой-ҡалалар Google Maps KMZ (файл меток KMZ для Google Earth)