Сталин Иосиф Виссарионович

Иосиф Виссарионович Сталин Иосиф Виссарионович Джугашвили груз. იოსებ ბესარიონის ძე ჯუღაშვილი
1-се/-сы етәксе: СССР Министрҙар Советы председателе
19 март 1946 — 5 март 1953
Алдан килеүсе:	Вазифа раҫланған; СССР Халыҡ Комиссарҙары Советы председателе
Дауамсыһы:	Георгий Максимилианович Маленков
1-се/-сы етәксе: СССР Ҡораллы Көстәре Халыҡ комиссары
25 февральь 1946 — 3 март 1947
Алдан килеүсе:	Вазифа раҫланған; СССР-ҙың Оборона Халыҡ комиссары
Дауамсыһы:	Николай Александрович Булганин
15 март 1946 — СССР Ҡораллы Көстәре министры
3-се/-сы етәксе: СССР Оборона Халыҡ комиссары
19 июль 1941 — 25 февраль 1946
Алдан килеүсе:	Семён Константинович Тимошенко
Дауамсыһы:	Вазифа бөтөрөлә; СССР Оборона Халыҡ комиссары
4-се/-сы етәксе: СССР Халыҡ комиссарҙары Советы председателе
6 май 1941 — 15 март 1946
Алдан килеүсе:	Вячеслав Михайлович Молотов
Дауамсыһы:	Вазифа бөтөрөлә; СССР Халыҡ комиссарҙары Советы председателе
1-се/-сы етәксе: РСФСР эшсе-крәҫтиәндәр инспекцияһы Халыҡ комиссары
24 февралл 1920 — 25 апрель 1922
Алдан килеүсе:	Вазифа раҫлана; РСФСР дәүләт контроле халыҡ комиссары
Дауамсыһы:	Александр Дмитриевич Цюрупа
2-се/-сы етәксе: РСФСР дәүләт контроле халыҡ комиссары
30 март 1919 — 7 февраль 1920
Алдан килеүсе:	Ландер, Карл Иванович
Дауамсыһы:	Вазифа бөтөрөлә; РСФСР эшсе-крәҫтиәндәр инспекцияһы Халыҡ комиссары
1-се/-сы етәксе: РСФСР милләт эштәре буйынса Халыҡ комиссары
26 октябрь (8 ноябрь) 1917 — 7 июль 1923
Алдан килеүсе:	Вазифа бөтөрөлә
Дауамсыһы:	Вазифа бөтөрөлә
1-се/-сы етәксе: ЦК ВКП(б) Генераль секретары
3 апрель 1922 — 10 февраль 1934
Алдан килеүсе:	Вазифа булдырыла
Дауамсыһы:	Вазифа бөтөрөлә
Партия:	КПСС (1898—1953)
Тыуған:	рәсми мәғлүмәт буйынса 9 (21) декабрь 1879(18791221) Гори, Тифлисс губерниһы, Рәсәй империяһы
Вафат:	5 март 1953 (74 йәки 73 йәш) Волынское, Кунцев районы, Мәскәү өлкәһе, РСФСР, СССР
Ерләнгән:	В. И. Ленина һәм И. В. Сталин мавзолейы (1953—1961); Кремль стенаһында некрополь (1961)
Атаһы:	Виссарион Иванович Джугашвили
Әсәһе:	Екатерина Георгиевна Геладзе
Ҡатыны:	Сванидзе Екатерина Семёновна (1904—1907) Аллилуева Надежда Сергеевна (1919—1932)
Балалары:	улдары: Яков (1907—1943) и Василий (1921-1962) дочь: Светлана (1926—2011) приёмный сын: Артём (1921-2008)
Хәрби хеҙмәт
Хеҙмәт иткән йылдары:	1918—1922 1941—1953
Принадлежность:	РСФСР СССР
Хәрби звание:	Ҡалып:СССР, Генералиссимус
Командалыҡ иткән:	РВСР ағзаһы (1918—1922) Төньяҡ Кавказ хәрби округы (1918) Көньяҡ фронта хәрби революцион советы председателе (1918) СССР Ҡораллы Көстәренң Главнокомандующийы (1941 йылдан) СССР)
Автограф:
Наградалары:	СССР наградалары: Ҡарағыҙ Сталиндың наградалары һәм почётлы исемдәре

Ио́сиф Виссарио́нович Ста́лин (ысын фамилияһы — Джугашви́ли, груз. იოსებ ჯუღაშვილი; Ҡалып:СС2 (рәсми мәғлүмәт буйынса 9 (21) декабрь 1879(18791221)), Гори, Тифлис губерниһы, Рәсәй империяһы — 5 март 1953, Волынское, Кунцев районы, Мәскәү өлкәһе РСФСР, СССР) Рәсәй империяһы — революционер, совет сәйәси, дәүләт, хәрби һәм партия эшмәкәре; Халыҡ-ара коммунистик һәм эшселәр хәрәкәте эшмәкәре, Марксисм-ленинизмдың теоретигы һәм пропагандисы.

Сталин йәшәгән осорҙа уның 1934 йылға тиклем яҙылған 13 том әҫәрҙере нәшер ителә. 1920 йылдарҙың аҙағынан 1953 йылға, үлгәнгә тиклем, СССР-ҙың алыштырғыһыҙ етәксеһе.

Сталин хакимлек иткән дәүергә СССР һәм донъя тарихында мөһим ваҡығалар була: индустриалләштереү, коллективлаштырыу, кулакты юҡҡа сығарыу, ҙур террор, репрессиялар, халыҡтарҙы депортациялау, ГУЛаг лагерҙары булдырыу, 1932—1933 йылдарҙағы аслыҡ, Финляндияға баҫып инеү, СССР-ҙы Милләттәр Лигаһынан сығарыу, Ҡыҙыл Армияла репрессиялар, Икенсе Бөтә Донъя һуғышы, Көнбайыш Европа һәм Көнсығыш Азия илдәрендә социалистик строй төҙөү, шәхес культы, тоталитаризм диктатураһы, совет атом бомбаһын эшләү, һалҡын һуғыш башланыу.

Телгә алынған ваҡиғалар буйынса йәмғиәт фекере полярлығы менән айырыла.