Чуйков Василий Иванович

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Чуйков Василий Иванович
рус. Василий Иванович Чуйков
Рәсем
Ҡултамға
Зат ир-ат[1]
Гражданлыҡ  СССР
Хеҙмәт итеүе СССР
Тыуған көнө 31 ғинуар (12 февраль) 1900[2][3][4][…]
Тыуған урыны Серебряные Пруды[d], Венёвский уезд[d], Тула губернаһы[d], Рәсәй империяһы[5]
Вафат булған көнө 18 март 1982({{padleft:1982|4|0}}-{{padleft:3|2|0}}-{{padleft:18|2|0}})[1][6][7][…] (82 йәш)
Вафат булған урыны Мәскәү, СССР[2]
Ерләнгән урыны Мамаев курган[d]
Ҡәбере һүрәте
Һөнәр төрө офицер
Биләгән вазифаһы СССР Юғары Советы депутаты[d]
Уҡыу йорто М. В. Фрунзе исемендәге Хәрби академия
Специальный факультет Военной академии РККА имени М. В. Фрунзе[d]
Сәйәси фирҡә ағзаһы Советтар Союзы Коммунистар партияһы
Ҡатнашыусы ВКП(б)-ның XVIII съезы[d], КПСС-тың XIX съезы[d], КПСС-тың ХХ съезы[d], КПСС-тың XXII съезы[d] һәм КПСС-тың XXI съезы[d]
Хәрби звание Советтар Союзы Маршалы
Командалыҡ иткән 9-я армия[d]
Һуғыш/алыш Рәсәйҙә Граждандар һуғышы, Совет - Финляндия һуғышы (1939—1940), Японо-китайская война[d] һәм Бөйөк Ватан һуғышы
Ғәскәр төрө Эшсе-крәҫтиән Ҡыҙыл армияһы
Ойошма ағзаһы КПСС Үҙәк комитеты
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
 Чуйков Василий Иванович Викимилектә

Василий Иванович Чуйков (12 февраль (31 ғинуар) 1900 йыл — 18 март 1982,) — совет хәрби етәксеһе. Советтар Союзы Маршалы (1955). Ике тапҡыр Советтар Союзы Геройы (1944, 1945).

Германияла совет ғәскәрҙәре төркөмөнөң Баш командующийы (1949—1953), Киев хәрби округы (1953—1960) командующийы, СССР-ҙың Ҡоро ер ғәскәрҙәре баш командующийы — СССР Оборона министры урынбаҫары (1960—1964), СССР Граждандар оборонаһы ғәскәрҙәре начальнигы (1961—1972). КПСС Үҙәк Комитеты ағзаһы (1961—1982).

1942 — 1946 йылдарҙа — Сталинград алышында айырылып торған 62-се армия (8-се гвардия армияһы) командующийы.

Биографияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

1900 йылдың 12 февралендә Тула өлкәһенең (хәҙер Мәскәү өлкәһе) Серебряные Пруды ауылында (хәҙер ҡасаба) күп балалы крәҫтиән ғаиләһендә (8 ағаһы (Петр, Андрей, Иван, Илья Федор) һәм апаһы була) тыуа. Урыҫ[8]. Атаһы — Иван Ионович Чуйков (3.03.1865 — 27.06.1958), православие динле крәҫтиән. Әсәһе — Елизавета Федоровна Чуйков (ҡыҙ фамилияһы — Карякина 5.09.1865 — 29.03.1958), православие динле крәҫтиән.

Сиркәү-мәхәллә мәктәбендә (1907—1911) дүрт класс тамамлай һәм 12 йәшендә Петроградҡа эшкә китә, тибенге оҫтаханаһында эшләй башлай. 1917 йылда Кронштадтта минерҙар отрядында юнга булып хеҙмәт итә[9]. 1919 йылдан РКП(б) ағзаһы.

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. ↑ 1,0 1,1 Deutsche Nationalbibliothek Record #118666266 // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.
  2. ↑ 2,0 2,1 Чешская национальная авторитетная база данных
  3. ↑ Bibliothèque nationale de France Vasilii Ivanovich Chuĭkov // идентификатор BNF (фр.): платформа открытых данных — 2011.
  4. ↑ Vasily Ivanovich Chuikov // TracesOfWar
  5. ↑ Чуйков Василий Иванович // Большая советская энциклопедия (урыҫ): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  6. ↑ Vasily Ivanovich Chuikov // Find a Grave (ингл.) — 1996.
  7. ↑ Vasily Chuikov // Encyclopædia Britannica (ингл.)
  8. ↑ Биография В. И. Чуйкова на сайте «Герои страны».
  9. ↑ «Ташкент» — Ячейка стрелковая / [под общ. ред. А. А. Гречко]. — М. : Военное изд-во М-ва обороны СССР, 1976. — С. 486. — (Совет хәрби энциклопедияһы : [в 8 т.]; vol. 1976—1980, вып. 8).

Әҙәбиәт[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • «Ташкент» — Ячейка стрелковая / [под общ. ред. А. А. Гречко]. — М. : Военное изд-во М-ва обороны СССР, 1976. — 690 с. — (Совет хәрби энциклопедияһы : [в 8 т.]; vol. 1976—1980, вып. 8).
  • Герои Советского Союза: Краткий биографический словарь / Пред. ред. коллегии И. Н. Шкадов. — М.: Воениздат, 1988. — Т. 2 /Любов — Ящук/. — 863 с. — 100 000 экз. — ISBN 5-203-00536-2.
  • Ҡалып:Книга:ВОВ. Энциклопедия
  • Егоршин В. А. «Фельдмаршалы и маршалы». М., 2000.
  • Маршалы Советского Союза: личные дела рассказывают. М., 1996.
  • Соловьев Д. Ю. Все генералы Сталина. — М., 2019. — ISBN 9785532106444. — С.97—99.
  • Сталинградская эпопея. М.: Наука, 1968.
  • Коллектив составителей и редакторов. Военный совет при народном комиссаре обороны СССР. 1938, 1940 гг.: Документы и материалы.. — М.: РОССПЭН, 2006. — 336 с. — 1000 экз. — ISBN 5-8243-0694-X.
  • Ларин М. Ю., Хватов А. В. Неизвестные войны России. — М.: ООО «Дом Славянской книги», 2012. — 480 с.
  • Якупов Н.М.,. Весну принесли на знамёнах. — Одесса: «Маяк», 1984. — С. 91—96.
  • Чуйков Вас. Ив.//Коллектив авторов. Главный редактор А. М. Прохоров.Советский энциклопедический словарь.2-е издание.- М.:Советская энциклопедия,1983- С.1493.
  • Чуйков Василий Иванович//Коллектив авторов. Председатель Главной редакционной комиссии Н. В. Огарков.Военный энциклопедический словарь.- М.:Военное издательство,1983- С.812
  • Чуйков Василий Иванович//Советская военная энциклопедия в 8 томах. — М.: Воениздат,1976-1980,том 8,С.486.

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

commons: Чуйков Василий Иванович Викимилектә
n: Чуйков Василий Иванович Викияңылыҡтарҙа
«https://ba.wikipedia.org/w/index.php?title=Чуйков_Василий_Иванович&oldid=1236388» битенән алынған