Аҙнабаев Ҡасим Ҡотлобирҙе улы
| Аҙнабаев Ҡасим Ҡотлобирҙе улы | |
| Тыуған көнө | 24 октябрь 1905 (119 йәш) |
|---|---|
| Тыуған урыны | Әхмәр, Судьбодаровский сельсовет[d], Новосергиевка районы, Ырымбур өлкәһе, РСФСР |
| Уҡыу йорто | Ырымбур башҡорт педагогия техникумы |
Аҙнабаев Ҡасим Ҡотлобирҙе улы (24 октябрь 1905 йыл) — 21 ғинуар 1996 йыл, Өфө) — комсомол һәм партия органдары ветераны, журналист. 1957—1971 йылдарҙа Башҡортостан китап нәшриәте редакцияһы мөдире. Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1965). Сәйәси золом ҡорбаны.
Биографияһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]1905 йылдың 24 октябрендә Ырымбур губернаһы Ырымбур өйәҙе (хәҙерге Ырымбур өлкәһе Новосергиевка районы) Әхмәр ауылында тыуған.
Хеҙмәт эшмәкәрлеген 1920 йылда Туҡ-Соран кантонының производство комитетында контролер-эш башҡарыусы булып башлай.
1921−1923 йылдарҙа — комсомолдың Туҡ-Соран кантоны комитеты секретары, 1925 йылдан алып комсомолдың Ырымбур губерна комитетында эшләй.
Ырымбур педагогия техникумын тамамлағандан һуң 1928—1930 йылдарҙа «Йәш юҡһыл» (ҡара: «Йәшлек») һәм «Башҡортостан йәштәре» гәзиттәренең мөхәррир урынбаҫары, Тамъян-Ҡатай кантонының пропаганда бүлеге мөдире урынбаҫары.
1933 йылда Мәскәүҙә Н. К. Крупская исемендәге Коммунистик тәрбиә академияһын тамамлай.
1933—1938 йылдарҙа — В. И. Ленин, К.Маркс һәм Ф.Энгельс хеҙмәттәрен башҡорт телендә нәшер итеү буйынса Башҡортостан дәүләт нәшриәтенең баш мөхәррире, ВКП(б)-ның Башҡортостан өлкә комитеты бүлеге мөдире урынбаҫары.
1937 йылдан алып «Башҡортостан» гәзитенең яуаплы мөхәррире. Аҙнабаевтың хәтирәләренән:
Мин «Башҡортостан»ға мөхәррир булып килгән осор ауыр йылдар, ғәҙелһеҙлектең, шәхес культының сәскә атҡан йылдары ине
[1].
1938 йылда ялған ғәйепләү буйынса репрессиялана һәм 1956 йылға тиклем төрмәләрҙә (1938—1946 йылдарҙа һәм 1949—1954 йылдарҙа төрмәлә), лагерҙарҙа, һөргөндәрҙә була.
1956 йылда аҡлана.
1957 йылдан алып 1971 йылғаса, пенсияға киткәнгә тиклем, Башҡортостан китап нәшриәтендә өлкән мөхәррир, ауыл хужалығы редакцияһы мөдире вазифаларын башҡара.
Республика матбуғатына етәкселек итеү буйынса яуаплы вазифаларҙа эшләп, Ҡасим Ҡотлобирҙе улы бер үк ваҡытта ҙур фәнни-педагогик эш алып бара, партия хеҙмәткәрҙәренең һәм журналистарҙың квалификацияһын камиллаштырыу курстарында лекциялар уҡый.
Шәхес культы заманында ғәйепһеҙгә ғүмеренең байтаҡ өлөшөн (17 йыл) Сталин лагерҙарында, тәрмәләрҙә, һөргәндәге интегеүҙәре тураһындағы иҫтәлектәренән Ҡасим Ҡотлобирҙе улы Аҙнабаев үҙен ныҡлы, сыҙам көрәшсе үҙ халҡының ҡаһарман улы итеп күрһәтә, ҡаҡшамаҫ, көслө рухлы, намыҫлы кеше булып күҙ алдына баҫа[1].
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Һылтанмалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- [1] Утыҙ етенсе йылғы мөхәррир
- Аҙнабаев Ҡасим Ҡотлобирҙе улы // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.