Биҡҡол (Бишбүләк районы)
Ауыл | |
Биҡҡол | |
Ил | |
---|---|
Федерация субъекты | |
Муниципаль район | |
Координаталар | |
Сәғәт бүлкәте | |
Һанлы танытмалар | |
Автомобиль коды |
02, 102 |
ОКАТО коды | |
ОКТМО коды | |
ГКГН номеры | |
Биҡҡол (рус. Биккулово) — Башҡортостан Республикаһының Бишбүләк районындағы ауыл. 2010 йылдың 14 октябренә халыҡ һаны 231 кеше[1]. Почта индексы — 452058, ОКАТО коды — 80212813001.
Халыҡ һаны
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)
Иҫәп алыу йылы һәм көнө | Бөтә халыҡ | Ир-егеттәр | Ҡатын-ҡыҙҙар | Ир-егеттәр өлөшө (%) | Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%) |
1897 йыл 9 февраль ( 26 ғинуар) | |||||
1920 йыл 26 август | |||||
1926 йыл 17 декабрь | |||||
1939 йыл 17 ғинуар | |||||
1959 йыл 15 ғинуар | |||||
1970 йыл 15 ғинуар | |||||
1979 йыл 17 ғинуар | |||||
1989 йыл 12 ғинуар | |||||
2002 йыл 9 октябрь | |||||
2010 йыл 14 октябрь | 231 | 110 | 121 | 47,6 | 52,4 |
Халыҡ һаны буйынса аңлатма төрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.
- 1939 йыл — бар булған халыҡ һаны.
- 1989, 2002, 2010 йылдарҙа — даими йәшәгән урыны булып иҫәпләнгән халыҡ һаны
Ауылдағы халыҡ һаны буйынса мәғлүмәтте халыҡ иҫәбе буйынса алыу урынлы. Бөтә ил күләмендә үткән 1897, 1920, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989, 2002, 2010 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса мәғлүмәттәр бар һәм асыҡ ҡулланыуҙа табырға була. Ҡайһы бер китаптарҙы электрон төрҙә асып ҡарап була. 1926 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса һәр ауыл тураһында мәғлүмәт осрағаны юҡ әле. Унан башҡа Өфө виләйәтендә 1865, 1879, 1886 йылдарҙа урындағы халыҡ иҫәбе алынған. Тағы ла ревиз яҙмалары аша мәғлүмәт бар.
- 1859 һәм 1865 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.I. Уфимская губерния, 1877. — Уфа:Китап, 2002. — 432 с. ISBN 5-295-03188-8 (ч. I). ISBN 5-295-03133-0.
- Өфө виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1859 һәм 1865 йылдарға ҡарата бар.
- 1866 йыл — Список населенных мест. Ч. II. Оренбургская губерния, 1866. — Уфа: Китап, 2006. — 260 с. ISBN 5-295-03815-7 (ч. II). ISBN 5-295-03133-0.
- Ырымбур виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1866 йылға ҡарата бар.
- 1897 йыл — Перепись населения. т.45 кн.01 Уфимская губерния. Н.А.Тройницкий (ред.)(С.-Петербург, 1901)
- Был китапта Өфө виләйәте ауылдары буйынса мәғлүмәт бар. 500 кешенән күберек булған ауылдар исемлеге.
- 1920 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.III. Башреспублика, 1926. — Уфа. Китап, 2002. — 400 с. ISBN 5-295-03091-1 (ч. III). ISBN 5-295-03133-0.
- Был китап 1926 йылға ҡарата төҙөлгән, әммә халыҡ иҫәбе 1920 йылға ҡарата бирелгән.
- 1939 йыл — БАССР. Административно-территориальное деление на 1 июня 1940 года – Уфа:Государственное издательство, 1941. – 387 с.
- Был китапта 1939 йылғы иҫәп алыу буйынса һәр ауыл буйынса мәғлүмәт бар.
- 1989 һәм 2002 йылдар — Башҡортостан Республикаһы ауылдарында 1989 һәм 2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны.
- 2010 йыл — Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)
- Население Башкортостана: XIX-XXI века: статистический сборник / Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республики Башкортостан. — Уфа:Китап, 2008. — 448 с.: ил. ISBN 978-5-295-04439-7
- 1897 йылғы халыҡ иҫәбенән башлап ҡалалар, ҡала төрөндәге ҡасабалар, райондар, район үҙәктәре буйынса халыҡ һаны бар.
Географик урыны
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Район үҙәгенә тиклем (Бишбүләк): 33 км
- Яҡындағы тимер юл станцияһы (Приютово): 75 км
Ауыл тарихы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Бикҡол — Күл-Иле-Мең улусының аҫаба башҡорттары ауылы. Уның барлыҡҡа килеү осоро 1631 йылда тип билдәләнелә. 1795 йылда 52 кеше йәшәгән 10 йорт иҫәпләнелгән. Был уның XVIII быуаттың уртаһынан алдараҡ нигеҙләнеүе тураһында һөйләй. 1816 йылда — 101, 1834 йылда — 152, 1850 йылда — 174, 1859 йылда — 198, 1870 йылда — 203, 1920 йылда 420 кеше йәшәүе билдәле. 1816 йылда 17 йорт, уларҙың 8-е 1812 йылда Ырымбур өйәҙендә урынлашҡан 9-сы башҡорт кантонынан күсерелә. 8 ғаиләнең исемдәрен атайбыҙ: Рәсүл улы Айса Батталов; Баттал Йомаҡаев, улдары: Шәрәфетдин, Арыҫланғол, Яҡшығол; Ғәли Батталов, улы Кәнзәфәр (уның улдары Абдрахман), Сәйетйәғәфәр, Абдулатиф, Әбделғәлим; Муса Батталов, улы Айытҡол; Ураҙ Йомаҡаев, улдары Сәйфулла (уның улдары Фәйзулла, Муллағол), Рәхмәтулла (Ғөбәйҙулла, Хисмәтулла); Хәбибулла Халиҡаев, улы Ғибәтулла; Ниғмәтулла Калисаев, уның улдары Рәхимғол, Хәсән; Ибраһим Йомаҡаев, уның улдары Исмәғил, Шәмсетдин, Хөснөтдин. 1843 йылда 152 кешегә 16 бот ужым һәм 376 бот яҙғы иген сәселгән.[2]
Билдәле шәхестәре
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Йомағолова Шәмсурий Сәйетйәғәфәр ҡыҙы (16.11.1917), йөҙйәшәр, 45 йылдан артыҡ ырҙын табағында эшләгән колхозсы[3][4].
Урам исемдәре
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Туғай урамы рус. Луговая улица
- Йәштәр урамы рус. Молодежная улица
- Дала рус. Степная улица
- Үҙәк урамы рус. Центральная улица[5]
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)
- ↑ Асфандияров А.З «История сел и деревень Башкортостана и сопредельных территорий» стр.461 2020 йыл 3 март архивланған.
- ↑ Жительница Башкирии Шамсурий Юмагулова отметила 105-летие. ИА «Башинформ», 16 ноября 2022 года (рус.) (Тикшерелеү көнө: 16 ноябрь 2022)
- ↑ Администрация Белебеевского района Республики Башкортостан.105 лет – награда за достойную жизнь! Человек, отмечающий первый юбилей после 100-летия, достоин стать легендой (рус.) (Тикшерелеү көнө: 16 ноябрь 2022)
- ↑ Межрайонная инспекция Федеральной налоговой службы № 20 по Республике Башкортостан
Әҙәбиәт
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Административно-территориальное устройство Республики Башкортостан: Справочник. — Уфа: ГУП РБ Издательство «Белая Река», 2007. — 416 с. — ISBN 978-5-87691-038-7. (рус.) (Тикшерелеү көнө: 16 ноябрь 2022)
- Асфандияров А. З. История сёл и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. — Өфө: Китап, 2009. — ISBN 978-5-295-04683-4. (рус.) (Тикшерелеү көнө: 16 ноябрь 2022)
Һылтанмалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Биҡҡол (Бишбүләк районы) // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9. (Тикшерелеү көнө: 16 ноябрь 2022)
Портал «Башҡортостан ауылдары» | |
Башҡортостан Республикаһы Законы (№ 22-з, 16 июль, 2008 йыл.) Викикитапханала | |
Проект «Башҡортостан ауылдары» |
Был Бишбүләк районы тураһында тамамланмаған мәҡәлә. Һеҙ мәҡәләне төҙәтеп һәм тулыландырып проектҡа ярҙам итә алаһығыҙ. |