Мартыненко Юрий Григорьевич
Мартыненко Юрий Григорьевич | |
Зат | ир-ат |
---|---|
Гражданлыҡ |
СССР Рәсәй |
Тыуған көнө | 19 сентябрь 1945 |
Тыуған урыны | Краматорск[d], Донецк өлкәһе, Украина Совет Социалистик Республикаһы, СССР |
Вафат булған көнө | 15 июль 2012 (66 йәш) |
Вафат булған урыны | Мәскәү, Рәсәй |
Ерләнгән урыны | Востряково зыяраты[d] |
Бер туғандары | Мартыненко, Олег Григорьевич[d] |
Һөнәр төрө | ғалим |
Эшмәкәрлек төрө | теоретическая механика[d] һәм робототехника[d] |
Эш урыны | Мәскәү энергетика институты |
Уҡыу йорто | МДУ-ның механика-математика факультеты[d] |
Ғилми исеме | профессор[d] |
Ғилми дәрәжә | физика-математика фәндәре докторы[d] |
Ғилми етәксе | Новожилов, Игорь Васильевич[d] |
Аспиранттар | Меркурьев, Игорь Владимирович[d] һәм Корецкий, Александр Владимирович[d] |
Уҡыусылар | Меркурьев, Игорь Владимирович[d] һәм Корецкий, Александр Владимирович[d] |
Кемдә уҡыған | Новожилов, Игорь Васильевич[d] |
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре | |
Мартыненко Юрий Григорьевич Викимилектә |
Юрий Григорьевич Мартыненко (19 сентябрь 1945, Краматорск — 15 июль 2012, Мәскәү) — СССР һәм Рәсәй ғалим-механигы. Навигация һәм хәрәкәт менән идара итеү академияһы академигы, Юғары мәктәптең Халыҡ-ара фәндәр академияһының мөхбир ағзаһы (1995), Рәсәй тәбиғи фәндәр академияһының ағза-корреспонденты; физика-математика фәндәре докторы (1978), профессор (1978). Рәсәй Федерацияһының атҡаҙанған фән эшмәкәре (2000). Физик Олег Мартыненконың ағайы (1936—2012).
Биографияһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]1945 йылдың 19 сентябрендә Краматорскиҙа тыуған. Урта мәктәпте алтын миҙал менән тамамлай. Юғары белемде Мәскәү дәүләт университетының механика-математика факультетында ала; шунда уҡ аспирантура тамамлай, кандидатлыҡ диссертацияһы яҡлай (И. В. Новожиловтың уҡыусыһы). 1975 йылдан Мәскәү иҡтисад институтының Энергия машиналары эшләү факультетында — теоретик механика кафедраһында (1986—2003 йылдарҙа уның мөдире була) эшләй. 1978 йылда Мәскәү дәүләт университетында «Гироскоп в неконтактном подвесе» темаһына докторлыҡ диссертацияһы яҡлай. Был ул ваҡытта яңы булған электростатик, электромагнит һәм криоген гироскоптар теорияһын төҙөүҙә мөһим этап булып тора[1].
2003 йылдан Ю. Г. Мартыненко Мәскәү дәүләт университеты Механика институтының дөйөм механика лабораторияһын етәкләй һәм Мәскәү дәүләт университетының ғәмәли механика һәм идара итеү кафедраһы профессоры була. Шулай уҡ Мәскәү энергетика институтының теоретик механика һәм мехатроника кафедраһы профессоры булып ҡала. Рәсәй Федерацияһының Юғары аттестация комиссияһы ағзаһы була, А. Ю. Ишлинскийҙан һуң (1991 йылдан) Рәсәй Федерацияһы Мәғариф һәм фән министрлығы ҡарамағындағы Теоретик механика буйынса ғилми-методик советҡа[2], Рәсәй төп тикшеренеүҙәр фондының математика, информатика һәм механика буйынса эксперт советы секцияһына етәкселек итә. Рәсәйҙең Теоретик һәм ғәмәли механика буйынса милли комитеты һәм автоматлаштырылған идара итеү буйынса Рәсәй милли комитеты ағзаһы була.
Ю. Г. Мартыненко уҡыусылары араһында 4 фән докторы һәм 19 фән кандидаты бар[3].
Ю. Г. Мартыненко талантлы уҡытыусы һәм фәнде популярлаштырыусы була. Ул Рәсәй, Германия, Ҡытай, Мексика, АҠШ, Тайвань, Тунис, Франция, Чехия университеттарында лекция уҡый[4].
«Мәскәүҙең 850 йыллығы иҫтәлегенә» миҙалы менән бүләкләнгән, Рәсәй Фәндәр академияһының А. А. Андронов исемендәге премияһына лайыҡ булған, Рәсәй Федерацияһы Космонавтика федерацияһының «Радио һәм Космос-1045 — Яһалма Ер юлдаштарын осороуҙың 25-йыллығы» һәм «Академик В. И. Кузнецов исемендәге» миҙалдары, СССР ВДНХ-ның миҙалдары һәм Почёт дипломдары менән бүләкләнгән[3][5]. 2000 йылда «Рәсәй федерацияһының атҡаҙанған фән эшмәкәре» маҡтаулы исеменә лайыҡ була[6].
2012 йылдың 15 июлендә ауыр, оҙайлы ауырыуҙан һуң вафат була[4]. Мәскәүҙә Востряковский зыяратында ерләнгән.
Фәнни эшмәкәрлеге
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Ю. Г. Мартыненконың фәнни хеҙмәттәре механикаға һәм фәндең ҡатнаш өлкәләренә арналған. Ул теоретик механика, аналитик электромеханика, электромагнит ҡырҙа ҡаты есем динамикаһы, хәрәкәт менән идара итеү теорияһы, дифференциаль тигеҙләмәләр теорияһы, робот техникаһы, мехатроника, гироскопия, фәнни тикшеренеүҙәрҙә һәм уҡытыуҙа компьютер технологияларын ҡулланыу менән ҡыҙыҡһына.
Төп фәнни ҡаҙаныштары[3]:
- электромагнит ҡырҙа үткәреүсе ҡаты есемдең хәрәкәт итеү теорияһын төҙөү (уны электрстатик аҫылмала гироскоп динамикаһын тикшергәндә ҡулланған);
- Гироскопик системаларҙың прецессион тигеҙләмәләрен дөрөҫ файҙаланыу шарттарын билдәләү;
- сингуляр ҡуҙғыған системалар теорияһында регулярлаштырыу ысулын эшләүгә өлөш индерә;
- Ерҙең магнит ҡырында үткәреүсе спутниктың йүнәлешенә өйөрмәле токтарҙыңң тәьҫире тураһындағы мәсьәләнең тулыраҡ сығарылыштарының береһен төҙөү;
- материалда эске ышҡылыуҙы иҫәпкә алып контактһыҙ аҫылмала тығыҙ сфера тышсаһының хәрәкәтен тикшереү;;
- Идара итеү ресурстарының сикле булыуын иҫәпкә алып, тотороҡһоҙ механик системалар менән идара итеү ысулдарын эшләү;
- гироскопик стабилләштереү системаһы булған бер тәгәрмәсле мобиль роботтың математик моделен төҙөү;
- күсмә тәгәрмәсле роботтар хәрәкәте менән идара итеү алгоритмдарын булдырыу;
- яһалма тактиль механорецептор булдырыу проблемаһын тикшереү.
Мартыненко фәндә һәм мәғарифта компьютер алгебраһы системаһын киң ҡулланыуҙы пропагандалай (ул үҙе Wolfram Research компанияһының Mathematica пакетын тәжрибәле ҡулланыусы була[7]).
Ю. Г. Мартыненко профессор Е. А. Девянин исемендәге Бөтә Рәсәй (халыҡ-ара ҡатнашлығында) мобиль роботтар фестиваленең ғилми етәксеһе була.
Баҫылып сыҡҡан хеҙмәттәре
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Ю. Г. Мартыненко 200-ҙән ашыу фәнни хеҙмәттәр авторы булып тора. Уларҙың мөһимдәре түбәндә килтерелә.
Теоретик механика
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Зацепин М. Ф., Кобрин А. И., Мартыненко Ю. Г., Новожилов И. В. . Алгоритмы решения задач аналитической динамики. — М.: МЭИ, 1988. — 84 с.
- Мартыненко Ю. Г. . Матричная форма уравнений неголономной механики // Сборник научно-методических статей. Теоретическая механика. Вып. 23. — М.: Изд-во Моск. ун-та, 2000. — С. 9—21.
- Мартыненко Ю. Г., Зацепин М. Ф. . Применение матричных методов для составления уравнений Маджи и Эйлера — Лагранжа неголономных механических систем // Сборник научно-методических статей. Теоретическая механика. Вып. 25. — М.: Изд-во Моск. ун-та, 2004. — С. 86—101.
- Мартыненко Ю. Г. . Об одной форме уравнений движения симметричного твёрдого тела около неподвижной точки // Сборник научно-методических статей. Теоретическая механика. Вып. 26. — М.: Изд-во Моск. ун-та, 2006. — С. 12—20.
- Капустина О. М., Мартыненко Ю. Г. . Примеры параметрического анализа в задачах теоретической механики при помощи Mathematica // Сборник научно-методических статей. Теоретическая механика. Вып. 27. — М.: Изд-во Моск. ун-та, 2009. — С. 107—120.
Аналитик электромеханика
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Мартыненко Ю. Г. Аналитическая динамика электромеханических систем. — М.: МЭИ, 1984. — 64 с.
Электромагнит ҡырында ҡаты есем динамикаһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Мартыненко Ю. Г. Движение проводящего твёрдого тела около неподвижной точки в магнитном поле // Известия АН СССР. Механика твёрдого тела. — 1977. — № 4. — С. 36—45.
- Мартыненко Ю. Г. . К теории пространственного электростатического ньютонометра // Некоторые вопросы теории навигационных систем. — М.: Изд-во Моск. ун-та, 1979. — С. 141—154.
- Мартыненко Ю. Г. Об устойчивости стационарных вращений твёрдого тела в магнитном поле // Известия АН СССР. Механика твёрдого тела. — 1980. — № 2. — С. 29—33.
- Мартыненко Ю. Г., Урман Ю. М. О малых колебаниях быстро закрученного твёрдого тела в магнитном поле // Известия АН СССР. Механика твёрдого тела. — 1981. — № 1. — С. 27—32.
- Мартыненко Ю. Г. Динамика твёрдого тела в неконтактном подвесе // Теоретична и приложена механика. София. — 1983. — Т. 14, № 2. — С. 11—14.
- Мартыненко Ю. Г. Влияние вихревых токов на вращение и ориентацию спутника // Космические исследования. — 1985. — Т. 23, № 3. — С. 347—357.
- Мартыненко Ю. Г. . Движение твёрдого тела в электрических и магнитных полях. — М.: Наука, 1988. — 368 с. — ISBN 5-02-013801-0.
- Мартыненко Ю. Г. О проблемах левитации тел в силовых полях // Соросовский образовательный журнал. — 1996. — № 3. — С. 82—86. Архивировано из первоисточника 2 апрель 2015.
Гироскопия
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Мартыненко Ю. Г. Уходы электростатического гироскопа, вызываемые несферичностью ротора // Известия АН СССР. Механика твёрдого тела. — 1970. — № 1. — С. 10—18.
- Данилин В. П., Мартыненко Ю. Г., Новожилов И. В. Зависимость времени выбега электростатического гироскопа от дебаланса ротора // Известия АН СССР. Механика твёрдого тела. — 1970. — № 2. — С. 20—22.
- Кобрин А. И., Мартыненко Ю. Г. Об одном методе построения асимптотического решения задачи о движении гироскопа в кардановом подвесе // Известия АН СССР. Механика твёрдого тела. — 1971. — № 3. — С. 40—47.
- Мартыненко Ю. Г. Раскрутка гироскопа с неконтактным подвесом ротора // Известия АН СССР. Механика твёрдого тела. — 1973. — № 5. — С. 35—40.
- Мартыненко Ю. Г. Движение несбалансированного гироскопа с неконтактным подвесом // Известия АН СССР. Механика твёрдого тела. — 1974. — № 4. — С. 13—19.
- Брюшков В. Г., Мартыненко Ю. Г. Уходы несбалансированного гироскопа в неравножёстком электростатическом подвесе // Известия АН СССР. Механика твёрдого тела. — 1976. — № 6. — С. 33—40.
- Кобрин А. И., Мартыненко Ю. Г. Применение теории сингулярно возмущённых уравнений для исследования гироскопических систем // Доклады АН СССР. — 1976. — Т. 230, № 1. — С. 52—55.
- Кобрин А. И., Мартыненко Ю. Г., Новожилов И. В. О прецессионных уравнениях гироскопических систем // Прикладная математика и механика. — 1976. — Т. 40, № 2. — С. 230—237.
- Белицкий Д. Б., Мартыненко Ю. Г. О синтезе геометрии подвеса электростатического гироскопа, обладающего максимальной жёсткостью // Доклады АН СССР. — 1977. — Т. 236, № 2. — С. 308—311.
- Мартыненко Ю. Г., Савченко Т. А. Резонансные движения гироскопа с неконтактным подвесом на вибрирующем основании // Известия АН СССР. Механика твёрдого тела. — 1977. — № 6. — С. 16—23.
- Белицкий Д. Б., Мартыненко Ю. Г. О выборе геометрии электродов для равножёсткого электростатического подвеса заряженного проводящего шара // Известия АН СССР. Механика твёрдого тела. — 1978. — № 2. — С. 64—73.
- Губаренко С. И., Мартыненко Ю. Г. Динамика электростатического гироскопа с импульсной системой регулирования // Известия АН СССР. Механика твёрдого тела. — 1982. — № 2. — С. 6—14.
- Зацепин М. Ф., Мартыненко Ю. Г., Маслов А. А. . О демпфировании нутационных колебаний ротора электростатического гироскопа // Труды Моск. энерг. ин-та. Вып. 573. — М.: МЭИ, 1982. — С. 36—51.
- Мартыненко Ю. Г., Корецкий А. В. Влияние радиуса ротора на точность электростатического гироскопа // Известия вузов. Приборостроение. — 1982. — Т. 25, № 8. — С. 64—68.
- Корецкий А. В., Мартыненко Ю. Г. Определение вероятностных характеристик возмущающих моментов в гироскопах с электростатическим подвесом // Известия АН СССР. Механика твёрдого тела. — 1983. — № 3. — С. 4—11.
- Мартыненко Ю. Г., Медведев А. В. К теории неконтактного гироскопа с шаровым несбалансированным ротором // Известия АН СССР. Механика твёрдого тела. — 1985. — № 4. — С. 3—11.
- Кудин С. Ф., Мартыненко Ю. Г. Раскрутка неконтактного гироскопа в сопротивляющейся среде // Известия АН СССР. Механика твёрдого тела. — 1985. — № 6. — С. 14—22.
- Мартыненко Ю. Г. Тенденции развития современной гироскопии // Соросовский образовательный журнал. — 1997. — № 11. — С. 120—127.
Хәрәкәт менән идара итеү теорияһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Мартыненко Ю. Г., Осадченко Н. В. Движение шарнирного двузвенника по гладкому эллипсу // Труды конференции по теории колебаний и управлению. — М.: МГУ, 2000. — С. 98—99.
- Мартыненко Ю. Г., Осадченко Н. В. Движение шарнирного двухзвенника по гладкой кривой переменной кривизны // Вестник МЭИ. — 2001. — № 3. — С. 14—18.
- Мартыненко Ю. Г., Формальский А. М. К теории управления моноциклом // Прикладная математика и механика. — 2005. — Т. 69, вып. 4. — С. 569—583.
Дифференциаль тигеҙләмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Кобрин А. И., Мартыненко Ю. Г. Асимптотическое решение слабо нелинейной системы // Дифференциальные уравнения. — 1977. — Т. 13, № 6. — С. 1008—1019.
- Кобрин А. И., Мартыненко Ю. Г. Асимптотическое решение одной нелинейной системы дифференциальных уравнений // Приближённые методы исследования дифференциальных уравнений и их приложения: Межвузовский сборник. Вып. 5. — Куйбышев, 1979. — С. 25—31.
- Коняев Ю. А., Мартыненко Ю. Г. Асимптотический анализ решений дифференциальных уравнений с полиномиально периодическими коэффициентами // Изв. вузов. Математика. — 2006. — № 1. — С. 78—81.
Робототехника һәм мехатроника
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- А. И. Кобрин, Г. Ю. Мартыненко Мобиль робот моделдәрен һәм ул реаль ваҡыт динамика неголономный // Докл. фәнни. мәктәп-конф. «Мехатронный системаларына һәм мобиль робот» (Мәскәү, 1998 йылдың 1-3 декабрҙә). — М.: Изд-во Моск. ул-шул, 1999. — С. 107—123.
- Мартыненко Ю. Г. Мобиль робот хәрәкәте менән идара итеү алгоритмдары буйынса маяк // Докл. междунар. конф. «Мәғлүмәт саралары һәм технологиялары» (Мәскәү, 1998 й.). 2.т. — М.: Изд-во «Станкин», 1998. — С. 75-80.
- Мартыненко Ю. Г. Динамика мобильных роботов // Соросовский образовательный журнал. — 2000. — № 5. — С. 110—116. Архивировано из первоисточника 2 апрель 2015.
- Охоцимский Д. Е., Мартыненко Ю. Г. Новые задачи динамики и управления движением мобильных колёсных роботов // Успехи механики. — 2003. — Т. 2, № 1. — С. 3—47. Архивировано из первоисточника 24 сентябрь 2015.
- Садовничий В. А., Григорьев А. И., Окунев Ю. М., Соколов М. Э., Буданов В. М., Мартыненко Ю. Г. Искусственный тактильный механорецептор. Теория, опыт создания, экспериментальная апробация // Технология живых систем. — 2005. — Т. 2, № 4—5. — С. 3—10.
- Мартыненко Ю. Г. Управление движением мобильных колёсных роботов // Фунд. и прикл. математика. — 2005. — Т. 11, вып. 8. — С. 29—80.
- Зацепин М. Ф., Мартыненко Ю. Г., Тиньков Д. В. Уравнения Лагранжа, Воронца, Чаплыгина в задачах динамики мобильных роботов. — М.: Изд-во МЭИ, 2005. — 32 с.
- Мартыненко Ю. Г., Соколов М. Э., Буданов В. М., Белотелов В. Н., Ленский А. В., Пахомов В. Б. Постановка фундаментальных и прикладных исследований в области биомехатроники // Известия Южного федерального университета. Технические науки. — 2006. — № 3. — С. 29—35.
- В. А. Ленский, Г. Ю. Мартыненко, Окунева Ю. М. Мәскәү дәүләт университетының механика институты системаһында эшләй һәм мехатронный робототехнический // Известия ТРТУ, 2006, № 3 (58). — 317. с. — С. 11-17.
- Aoustin Y., Formal'skii A., Martynenko Y. Pendubot combining of energy and intuitive approach to swing up, stabilization in erected pose // Multibody System Dynamics, 2011, 25 (1). — 65-80 P.. — DOI:10.1007/s11044-010-9228-5.
Механиканы уҡытыу
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Мартыненко Ю. Г. Применение новых информационных технологий в преподавании фундаментальных наук // Соросовский образовательный журнал. — 1997. — № 3. — С. 130—138. Архивировано из первоисточника 2 апрель 2015.
- Мартыненко Ю. Г., Осадченко Н. B. . Возможности использования виртуальной реальности в преподавании точных наук: лекция-доклад. — М.: Исследовательский центр проблем качества подготовки специалистов, 1998. — 19 с. — (Серия материалов школы-семинара «Создание единого информационного пространства системы образования»).
- Мартыненко Ю. Г. . Методика изложения кинематики твёрдого тела с одной неподвижной точкой // Сборник научно-методических статей. Теоретическая механика. Вып. 24. — М.: Изд-во Моск. ун-та, 2003. — С. 3—15.
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ Энергомашу — 60 лет, 2003
- ↑ Тюлина И. А. Александр Юльевич Ишлинский — организатор Научно-методического Совета по теоретической механике // Сборник научно-методических статей. Теоретическая механика. Вып. 25. — М.: Изд-во Моск. ун-та, 2004. — С. 13—20.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Некролог, 2012
- ↑ 4,0 4,1 Некролог, 2012, с. 122—123
- ↑ Юрий Григорьевич Мартыненко . // Официальный сайт механико-математического факультета МГУ имени М. В. Ломоносова. Дата обращения: 13 июль 2016.
- ↑ Указ Президента Российской Федерации от 20 июня 2000 года № 1146 «О награждении государственными наградами Российской Федерации работников Московского энергетического института (технического университета)» . // Официальный сайт Президента России. Дата обращения: 13 июль 2016.
- ↑ One-Wheeled Robot-Gyrostat — Одноколёсный робот-гиростат: проект О. М. Капустиной и Ю. Г. Мартыненко (Wolfram Demonstrations Project)
Әҙәбиәт
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Энергомашу — 60 лет. — М.: Изд-во МЭИ, 2003. — 240 с.
- Некролог. Юрий Григорьевич Мартыненко (рус.) // Известия РАН. Механика твёрдого тела. — 2012. — № 6. — С. 122—123.
Һылтанмалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Научно-методический сайт «Компьютерные технологии в механике» О. М. Капустиной и Ю. Г. Мартыненко
- One-Wheeled Robot-Gyrostat by Olga Kapustina and Yuri Martynenko (Wolfram Demonstrations Project)
- Профиль на сайте www.mathnet.ru
- 19 сентябрҙә тыуғандар
- 1945 йылда тыуғандар
- Донецк өлкәһендә тыуғандар
- 15 июлдә вафат булғандар
- 2012 йылда вафат булғандар
- Мәскәүҙә вафат булғандар
- Востряково зыяратында ерләнгәндәр
- «Мәскәүҙең 850 йыллығы иҫтәлегенә» миҙалы менән бүләкләнеүселәр
- Рәсәй Федерацияһының атҡаҙанған фән эшмәкәрҙәре
- Алфавит буйынса шәхестәр
- Мәскәү юғары уҡыу йорттарын тамамлаусылар
- СССР ғалимдары
- Мәскәү дәүләт университетын тамамлаусылар