Ғабдрахманов Абрар Хаҡ улы: өлгөләр араһындағы айырма
Ryanag (фекер алышыу | өлөш) |
Айсар (фекер алышыу | өлөш) Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ |
||
18 юл: | 18 юл: | ||
}} |
}} |
||
{{фамилиялаш|Ғабдрахманов}} |
{{фамилиялаш|Ғабдрахманов}} |
||
'''Ғабдрахманов Абрар Хаҡ улы''' ([[1 ғинуар]] [[1935]], [[БАССР]]‑ҙың [[Учалы районы]] [[Наурыҙ (Учалы районы)|Наурыҙ ауылы]] — [[15 октябрь]] [[2013 йыл]], [[Өфө]]) — композитор, |
'''Ғабдрахманов Абрар Хаҡ улы''' ([[1 ғинуар]] [[1935]], [[БАССР]]‑ҙың [[Учалы районы]] [[Наурыҙ (Учалы районы)|Наурыҙ ауылы]] — [[15 октябрь]] [[2013 йыл]], [[Өфө]]) — композитор, [[Башҡортостан]]дың халыҡ артисы (1995). |
||
== Биографияһы == |
== Биографияһы == |
||
[[Өфө сәнғәт училищеһы]]н (1965; [[Сәлмәнов Рафиҡ Вафа улы| |
[[Өфө сәнғәт училищеһы]]н (1965; [[Сәлмәнов Рафиҡ Вафа улы|Рафиҡ Сәлмәнов]] класы), [[Өфө дәүләт сәнғәт институты]]н (1973; [[Исмәғилев Заһир Ғарип улы|Заһир Исмәғилев]] класы) тамамлаған. 1961—68 йылдарҙа [[Өфө]]нөң 8‑се музыка мәктәбе уҡытыусыһы, 1973—78 йылдарҙа [[БАССР]]‑ҙың Телевидение һәм радиотапшырыуҙар буйынса дәүләт комитетының музыкаль мөхәррире. |
||
== Ижады == |
== Ижады == |
||
Абрар Ғабдрахманов ижады бай тематикалы булыуы, музыкаль әҫәрҙәр яҙыуҙа күп төрлө формалар һәм алымдар ҡулланылыуы менән айырылып тора. [[Башҡорт]] халыҡ өйҙәренә нигеҙләнгән «Йәмле Яйыҡ буйҙары» (1972) симфоник картинаһын, «Башҡорт бейеүҙәре» (1980) симфоник сюитаһын, 2 скрипка һәм фротениано өсөн «Бейеү ритмдары» (1976) сюитаһын, скрипка һәм фортопиано өсөн 2‑се сонатаһын (1988), скрипка һәм фортепиано өсөн «Башҡорт моңдары» пьесалар циклын (1992) киң билдәле. Уның ижадында милли мелодиканы айырыуса аһәңле сағылдырған вокаль музыка ҙур урын алып тора: колоратуралы сопрано һәм симфоник оркестр өсөн Концерт (1977), [[Сафин Рафаэль Әхмәтсафа улы|Рафаэль Сафин]] һүҙҙәренә «Мәңгелек яралар» (1972), [[Игебаев Абдулхаҡ Хажмөхәмәт улы|Абдулхаҡ Игебаев]] һәм [[Солтанов Йыһат Әҙеһәм улы|Йыһат Солтанов]] һүҙҙәренә «Тыуған ерем — моңло йырым» (1979) кантаталары; [[Хәким Ғиләжев|Хәким Ғиләжев]] һүҙҙәренә «Ер улы — Ил улы» (1986), [[Рәми Ғарипов|Рәми Ғарипов]] һүҙҙәренә «Туған тел» (1989), [[Назар Нәжми|Назар Нәжми]] һүҙҙәренә «Шағир» (1998) вокаль циклдары. 60‑тан ашыу йыр һәм романс авторы: [[Йәнбәков Рәмил Әхмәт улы|Рәмил Йәнбәк]] һүҙҙәренә «Ағиҙел», [[Әхмәтйәнова Зарема Әхмәт ҡыҙы|Зарема Әхмәтйәнова]] һүҙҙәренә «Аҙашҡанһың, кәкүк», [[Ҡотлогилдина Зөһрә Сәлимйән ҡыҙы|Зөһрә Ҡотлогилдина]] һүҙҙәренә «Төштәрҙә генә булһа ла», [[Бикбаев Рауил Төхфәт улы|Рауил Бикбаев]] һүҙҙәренә «Туған моңдар» һәм башҡалар. Бынан тыш 50‑нән ашыу башҡорт халыҡ йырын нотаға һала, ҡайһы берҙәрен капелла хоры өсөн эшкәртә («Сибай», «Томан», «Уйыл», «Шәүрә» һ. б.). Балалар өсөн «Һоро муйын» («Серая шейка»; 1987, Д. Н. Мамин-Сибиряктың шул уҡ исемле әкиәте буйынса Г. А. Зайцевтың либреттоһы) операһын, 20‑нән ашыу йыр һәм пьеса яҙа. |
|||
Композиторҙар союзы ағзаһы (1981). |
Композиторҙар союзы ағзаһы (1981). |
||
== Маҡтаулы исемдәре == |
|||
== Наградалары == |
|||
* Башҡортостандың халыҡ артисы (1995). |
* Башҡортостандың халыҡ артисы (1995). |
||
* БАССР‑ҙың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре (1985). |
* БАССР‑ҙың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре (1985). |
09:04, 14 апрель 2015 өлгөһө
Абрар Ғабдрахманов | |
Төп мәғлүмәт | |
---|---|
Исеме |
Ғабдрахманов Абрар Хаҡ улы |
Тыуған | |
Тыуған урыны |
БАССР‑ҙың Учалы районы Наурыҙ ауылы |
Үлгән |
15 октябрь 2013 (78 йәш) |
Үлгән урыны | |
Ил | |
Һөнәрҙәре |
композитор |
Наградалар | |
Ғабдрахманов Абрар Хаҡ улы (1 ғинуар 1935, БАССР‑ҙың Учалы районы Наурыҙ ауылы — 15 октябрь 2013 йыл, Өфө) — композитор, Башҡортостандың халыҡ артисы (1995).
Биографияһы
Өфө сәнғәт училищеһын (1965; Рафиҡ Сәлмәнов класы), Өфө дәүләт сәнғәт институтын (1973; Заһир Исмәғилев класы) тамамлаған. 1961—68 йылдарҙа Өфөнөң 8‑се музыка мәктәбе уҡытыусыһы, 1973—78 йылдарҙа БАССР‑ҙың Телевидение һәм радиотапшырыуҙар буйынса дәүләт комитетының музыкаль мөхәррире.
Ижады
Абрар Ғабдрахманов ижады бай тематикалы булыуы, музыкаль әҫәрҙәр яҙыуҙа күп төрлө формалар һәм алымдар ҡулланылыуы менән айырылып тора. Башҡорт халыҡ өйҙәренә нигеҙләнгән «Йәмле Яйыҡ буйҙары» (1972) симфоник картинаһын, «Башҡорт бейеүҙәре» (1980) симфоник сюитаһын, 2 скрипка һәм фротениано өсөн «Бейеү ритмдары» (1976) сюитаһын, скрипка һәм фортопиано өсөн 2‑се сонатаһын (1988), скрипка һәм фортепиано өсөн «Башҡорт моңдары» пьесалар циклын (1992) киң билдәле. Уның ижадында милли мелодиканы айырыуса аһәңле сағылдырған вокаль музыка ҙур урын алып тора: колоратуралы сопрано һәм симфоник оркестр өсөн Концерт (1977), Рафаэль Сафин һүҙҙәренә «Мәңгелек яралар» (1972), Абдулхаҡ Игебаев һәм Йыһат Солтанов һүҙҙәренә «Тыуған ерем — моңло йырым» (1979) кантаталары; Хәким Ғиләжев һүҙҙәренә «Ер улы — Ил улы» (1986), Рәми Ғарипов һүҙҙәренә «Туған тел» (1989), Назар Нәжми һүҙҙәренә «Шағир» (1998) вокаль циклдары. 60‑тан ашыу йыр һәм романс авторы: Рәмил Йәнбәк һүҙҙәренә «Ағиҙел», Зарема Әхмәтйәнова һүҙҙәренә «Аҙашҡанһың, кәкүк», Зөһрә Ҡотлогилдина һүҙҙәренә «Төштәрҙә генә булһа ла», Рауил Бикбаев һүҙҙәренә «Туған моңдар» һәм башҡалар. Бынан тыш 50‑нән ашыу башҡорт халыҡ йырын нотаға һала, ҡайһы берҙәрен капелла хоры өсөн эшкәртә («Сибай», «Томан», «Уйыл», «Шәүрә» һ. б.). Балалар өсөн «Һоро муйын» («Серая шейка»; 1987, Д. Н. Мамин-Сибиряктың шул уҡ исемле әкиәте буйынса Г. А. Зайцевтың либреттоһы) операһын, 20‑нән ашыу йыр һәм пьеса яҙа.
Композиторҙар союзы ағзаһы (1981).
Маҡтаулы исемдәре
- Башҡортостандың халыҡ артисы (1995).
- БАССР‑ҙың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре (1985).
Әҫәрҙәре
- Таңдағы йыр. Өфө, 1985;
- Төнгө серенада. Өфө, 1994.
Әҙәбиәт
- Галина Г. С. Төнгө серенада //Һоҡланһын бар донъя. — Өфө, 1999.
Һылтанмалар
- 1 ғинуарҙа тыуғандар
- 1935 йылда тыуғандар
- Алфавит буйынса шәхестәр
- Учалы районында тыуғандар
- 15 октябрҙә вафат булғандар
- 2013 йылда вафат булғандар
- Өфөлә вафат булғандар
- Башҡортостандың халыҡ артистары
- Алфавит буйынса музыканттар
- Алфавит буйынса композиторҙар
- СССР композиторҙары
- Башҡортостан композиторҙары
- XX быуат композиторҙары
- Башҡортостандың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәрҙәре
- Өфө сәнғәт училищеһын тамамлаусылар
- Өфө дәүләт сәнғәт академияһын тамамлаусылар