Абдуллин Ҡотдос Ҡотләхмәт улы
| Абдуллин Ҡотдос Ҡотләхмәт улы | |
| Зат | ир-ат |
|---|---|
| Гражданлыҡ |
 Рәсәй империяһы.svg){kind=small} СССР |
| Тыуған көнө | 1903 |
| Тыуған урыны | Урта Баба, Яҡшымбәт ауыл советы, Көйөргәҙе районы |
| Вафат булған көнө | 19 сентябрь 1943 |
| Вафат булған урыны | Чернигов өлкәһе, Украина Совет Социалистик Республикаһы, СССР |
| Һөнәр төрө | яугир |
| Хәрби звание | рядовой һәм ҡыҙылармеец[d] |
| Һуғыш/алыш | Бөйөк Ватан һуғышы |
| Ғәскәр төрө | кавалерия[d] |
| Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре |
 |
Абдуллин Ҡотдос Ҡотләхмәт (Ҡотломөхәмәт) улы (рус. Абдуллин Кутдус Кутлахметович) (1903—1943) — 112-се Башҡорт кавалерия дивизияһының 58-се гвардия кавалерия полкының ат тотоусыһы (ездовой). Гвардия ҡыҙылармеецы. II дәрәжә Ватан һуғышы ордены кавалеры[1].
Биографияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Ҡотдос Ҡотләхмәт (Ҡотломөхәмәт)[2] улы Ырымбур губернаһы Ырымбур өйәҙенең (хәҙер — Башҡортостан Республикаһының Көйөргәҙе районы) Үрге Баба (Урта Баба)[2] ауылында 1903 йылда крәҫтиәән ғаиләһендә тыуған.
1941 йылдың декабрендә Башҡорт АССР-ы Көйөргәҙе районы хәрби комиссариаты тарафынан Эшсе-Крәҫтиән Ҡыҙыл Армияһы сафына хеҙмәткә алына.
Гвардия ҡыҙылармеецы Ҡотдос Ҡотләхмәт улы Ленин, Ҡыҙыл Байраҡ, Суворов һәм Кутузов орденлы 112-се Башҡорт (16-сы гвардия Чернигов) кавалерия дивизияһының 58-се гвардия кавалерия полкында ат тотоусы йәғни ездовой булып хеҙмәт итә.
Был осорҙа 112-се дивизия 1-се Белорус фронтының 7-се кавалерия корпусына буйһонған була.
1943 йылдың 19 сентябрендә яугир Абдуллин Ҡотдос Ҡотләхмәт улы ҡаһарманлыҡ өлгөһө күрһәтә. Һәм һәләк була[3].
|
1943 йылдың 16 сентәбренән 20 сентябренә тиклем барған һөжүм алыштарында иптәш Абдуллин үҙен иң ҡыйын хәлдәрҙән дә сыға алған ҡаһарман һәм тапҡыр яугир итеп күрһәтте. Дошман, һөжүм итеүсе полктан ҡасып Снов йылғаһы аръяғына сигенгән саҡта, күпергә ут төрттө. Иптәш Абдуллин, күперҙе һаҡлап ҡалыу хәстәрлеген күреп, беренселәрҙән булып тәүәккәл рәүештә янғын һүндерергә һәм күперҙе тергеҙеү эшенә тотондо. Дошман пулемётының көслө уты аҫтында күпер тергеҙелде һәм беҙҙең подразделениелар дошманды эҙәрлекләүен дауам итте.[3] | 
|
Украина ССР-ы Чернигов өлкәһе Березнянский районының Березня ауылында ерләнә.
Наградалары[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- II дәрәжә Ватан һуғышы ордены[2]
Хәтер[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Абдуллин Ҡотдос Ҡотләхмәт улының исеме Башҡортостанда нәшер ителгән баҫмаларҙа[4] һәм БР-ҙың Көйөргәҙе районы Урта Баба ауылында Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусылар хөрмәтенә ҡуйылған һәйкәлдәге исемлеккә индерелгән.
Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Шаймуратовцы. Абдуллин Кутдус Кутлахметович (рус.) (Тикшерелеү көнө: 22 июль 2021)
- Дорога памяти. Абдуллин Кутдус Кутлахметович 2021 йыл 7 июнь архивланған.
- Память народа. Абдуллин Кутдус Кутлахметович 2021 йыл 22 июль архивланған. (рус.) (Тикшерелеү көнө: 22 июль 2021)
- РГБ: Память : Республика Башкортостан : Списки погибших в Велик. Отеч. войне 1941-1945 гг. / Редкол.: Аюпов М. А. (гл. ред.) и др. - Уфа : Китап, 1994 ISBN 5-295-00958-0
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- ↑ Шаймуратовцы. Абдуллин Кутдус Кутлахметович
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Дорога памяти. Абдуллин Кутдус Кутлахметович 2021 йыл 7 июнь архивланған.
- ↑ 3,0 3,1 Память народа. Абдуллин Кутдус Кутлахметович 2021 йыл 22 июль архивланған.
- ↑ РГБ: Память : Республика Башкортостан : Списки погибших в Велик. Отеч. войне 1941-1945 гг. / Редкол.: Аюпов М. А. (гл. ред.) и др. - Уфа : Китап, 1994 ISBN 5-295-00958-0
| «Башҡорт атлы дивизияһы» порталы |
