Википедия:Исемен үҙгәртеүгә/Архив/2016

Фекер алышыу тамамланған. Үҙгәртеүҙәр индермәгеҙ.

Пакистан → Паҡстан

По аналогии с Афғанстан. Или поставить редирект. --Ардах18 (әңгәмә) 03:59, 21 ғинуар 2016 (UTC)

Йомғаҡ

В словарях в основном указывают форму Пакистан, форма Паҡстан встречается в источниках, поэтому создано перенаправление.--Ryanag (әңгәмә) 04:32, 21 ғинуар 2016 (UTC)

Дағыстан → Дағстан

В интернете в основном пишут про Дағстан (больше результатов). И нужен редирект Дағстан Республикаһы или (и) Дағыстан Республикаһы. --Ардах18 (әңгәмә) 02:16, 22 ғинуар 2016 (UTC)

Йомғаҡ

В словарях пишут Дағстан, как и в других источниках (Ишбаев К. Г. Башкирский язык. Морфемика. Словообразование: учеб. пособ. – Уфа, 2000.С.69; Ғамзатов Р. Дағстан йондоҙо. - Өфө,1965). Под другим вариантом в интернете в основном ищется форма на казахском языке.--Ryanag (әңгәмә) 03:57, 22 ғинуар 2016 (UTC)

Ҡарағалпаҡстан Республикаһы һәм Ҡараҡалпаҡстан Республикаһы

Прошу определиться. В БЭ Ҡарағалпаҡстан. --Ардах18 (әңгәмә) 16:05, 12 февраль 2016 (UTC)

Йомғаҡ

Башҡорт энциклопедияһына ярашлы мәҡәләнең исеме үҙгәртелде.--Ryanag (әңгәмә) 08:27, 15 февраль 2016 (UTC)

Сәҙретдинов Әбрәр Мәсәлим улы → Саҙретдинов Абрар Мәсәлим улы

Исемен үҙгәртергә. --Ryanag (әңгәмә) 20:13, 18 февраль 2016 (UTC)

• Тәҡдим ителгән формаға үҙгәртергә кәрәк, әлегеһе яһалма: Сәҙретдинов һәм Әбрәр тип яҙыу һәм һөйләү юҡ. --Айсар (әңгәмә) 10:20, 19 февраль 2016 (UTC)

Йомғаҡ

 Эшләнде--Ryanag (әңгәмә) 17:33, 19 февраль 2016 (UTC)

Ғәлиев Ғабдрахман Ғәли улы → Муса Ғәли

Исемен үҙгәртергә. --Ардах18 (әңгәмә) 06:06, 19 февраль 2016 (UTC)

•  Риза. Яҙыусыны Муса Ғәли псевдонимы менән генә беләләр. --Айсар (әңгәмә) 10:22, 19 февраль 2016 (UTC)

Йомғаҡ

 Эшләнде. --Ryanag (әңгәмә) 17:46, 19 февраль 2016 (UTC)

Иҙел → Волга

Иҙел — йылғаның боронғо атамаһы, әммә ул хәҙерге Волга йылғаһына тап килмәй, сөнки ул Валдай ҡалҡыулығында түгел, ә хәҙерге Ағиҙел һәм Ҡариҙел йылғалары ҡушылған урында башланып, артабан хәҙерге Кама һәм Волга буйлап ағып Каспий диңгеҙенә ҡойған. Шунлыҡтан мәҡәләнең исемен үҙгәртер кәрәк, йәйә эсендә боронғо исемен күрһәтергә мөмкин.--Ryanag (әңгәмә) 07:16, 12 май 2015 (UTC)

• Камалов буйынса (20 б.): «башҡорт телендә иҙел «оло йылға» һәм «Ағиҙел» тип аңлатылһа, татар телендә — «йылға» һәм «Волга» тип билдәләнә». Алдан әйтелгәнсә, урта быуаттарҙағы Иҙел йылғаһы хәҙерге Волга йылғаһы төшөнсәһенә тап килмәй, минеңсә татар телендәге Иҙел һәм Сулман йылғалары төшөнсәләре тарихи яҡтан ҡарағанда бер-береһенә ҙур ғына ҡаршылыҡтар тыуҙыра.--Ryanag (әңгәмә) 05:22, 10 июль 2015 (UTC)
• Иҙел как редирект нельзя было оставить? --Ардах18 (әңгәмә) 16:58, 12 февраль 2016 (UTC)
  • Согласно Камалову и другим: Идель=Агидель, поэтому возникает вопрос о необходимости подобного редиректа. --Ryanag (әңгәмә) 19:57, 15 февраль 2016 (UTC)
• С одной стороны в источнике указано, что словом Иҙел в башкирском языке называют большую реку и относится это слово к Белой. С другой стороны, река Белая в башкирском называется Ағиҙел. Также в источнике не утверждается, что слово Волга употребляется в башкирском языке. Вместе с тем, если верить источнику "Историческая география Золотой Орды" из статьи в РуВики, то раньше понимание реки Иҙел отличалось от современного значения Волги. Вообще поднят интересный вопрос. Было бы неплохо увидеть реестр официальных географических названий на башкирском. Проблема в том, Волга по территории РБ не протекает и в энциклопедиях (например в БКЭ) отдельного материала про Волгу нет. --Rg102 05:49, 27 февраль 2016 (UTC)
  • Регион102, в БЭ в статьях употребляется форма «Волга». В любом случае на вариант «Иҙел» нужно создать страницу неоднозначностей: 1) как устаревшее название Волги в среднем и нижнем течениях (Агидель→Кама→Волга), соответственно второе название рек Камы и Агидели (20 стр.). 2) как имя фольклорного персонажа, который разрубил гору Иремель и оттуда вытекла река Идель (Агидель). --Ryanag (әңгәмә) 07:24, 27 февраль 2016 (UTC)

Волганы Волга итәбеҙ (татарса Идель була). Башҡортса Ағиҙелде Иҙел тип әйтеләр.--Саган (әңгәмә) 09:35, 27 февраль 2016 (UTC)

Йомғаҡ

Үҙгәртелде. По адресу Иҙел вместо перенаправления создана страница неоднозначности. --Rg102 22:11, 27 февраль 2016 (UTC)

Сулман (йылға) → Кама

Мәҡәләлә күрһәтелгән Башҡорт энциклопедияһына ярашлы. --Ryanag (әңгәмә) 07:16, 12 май 2015 (UTC)

• Үҙгәртергә. Йылғаны «Сулман» тип һөйләгән бер кешене лә осратҡаным юҡ.  Риза --Айсар (әңгәмә) 11:29, 31 август 2015 (UTC)
•  Риза әлбиттә Кама. --Саган (әңгәмә) 17:17, 31 август 2015 (UTC)

Йомғаҡ

Үҙгәртелде. В справочной литературе Кама. Возражений в обсуждении не было. --Rg102 22:30, 27 февраль 2016 (UTC)

Советтар Союзы → Совет Социалистик Республикалар Союзы

Исемен үҙгәртергә. --Ардах18 (әңгәмә) 07:44, 22 февраль 2016 (UTC)

•  Риза Үҙгәртергә кәрәк: урыҫсала тулы атама алынған, бер төрлө булһа — уңайлыраҡ. Советтар Союзы — перенаправление. --Айсар (әңгәмә) 11:41, 24 февраль 2016 (UTC)

Йомғаҡ

 Эшләнде.--Ryanag (әңгәмә) 08:21, 13 март 2016 (UTC)

Көйөргәҙе йылғаһы → Оло Көйөргәҙе

Исемен үҙгәртергә. [1]. --Ардах18 (әңгәмә) 07:06, 24 февраль 2016 (UTC)

Йомғаҡ

Должно быть две статьи Оло Көйөргәҙе и Кесе Көйөргәҙе, поэтому отправил на Википедия:Бүлеүгә.

Аҡсарлаҡтар → Сарлаҡтар

Согласно БЭ — Сарлаҡтар (Чайковые, Laridae). --Ардах18 (әңгәмә) 15:26, 28 февраль 2016 (UTC)

Йомғаҡ

 Эшләнде.--Ryanag (әңгәмә) 08:21, 13 март 2016 (UTC)

Пәнҙә (йылға) → Пенза (йылға)

Ни в одном из имеющихся у меня словарей не нашел слово «Пәнҙә». Область, город и река под этим названеием везде даны как Пенза. Может кто-то объяснит все-таки: откуда слово «Пәнҙә». Если основательныъх объяснений не будет, предлагаю переименовать название статьи. --Айсар (әңгәмә) 12:17, 12 март 2016 (UTC)

Йомғаҡ

 Эшләнде. --Ардах18 (әңгәмә) 01:39, 22 март 2016 (UTC)

Нөгөш (Ағиҙелгә ҡоя) → Тоҙйылға

Исемен үҙгәртергә. Почему Нөгөш? Согласно БЭ Тоҙйылға, вариант Тоҙлойылға. --Ардах18 (әңгәмә) 08:23, 26 март 2016 (UTC)

•  Эшләнде. --Айсар (әңгәмә) 09:50, 26 март 2016 (UTC)

Дели → Делһи

Фекер алышыу тамамланған. Үҙгәртеүҙәр индермәгеҙ.

Ҡатнашыусылар тәҡдимдәре буйынса, башҡорт теленә фонетик яҡтан булған инглиз телендә en:Delhi.--Ryanag (әңгәмә) 08:19, 5 ноябрь 2015 (UTC)

•  Ҡаршы. Пусть эти твои «Ҡатнашыусылар» спускаются с небес на землю. Если у них знания по башкирскому языку основаны только на словарях, рекомендую читать башкирские газеты и журналы, слушать радио и смотреть телевизор. --Айсар (әңгәмә) 13:33, 22 апрель 2016 (UTC)

Йомғаҡ

Үҙгәртелмәне. --Ryanag (әңгәмә) 04:55, 29 апрель 2016 (UTC)

Нью-Дели → Яңы Делһи

Фекер алышыу тамамланған. Үҙгәртеүҙәр индермәгеҙ.

Ҡатнашыусылар тәҡдимдәре буйынса, башҡорт теленә фонетик яҡтан булған инглиз телендә en:New Delhi.--Ryanag (әңгәмә) 08:19, 5 ноябрь 2015 (UTC)

•  Ҡаршы. Тоже самое, что и про Дели: Пусть эти «Ҡатнашыусылар» спускаются с небес на землю. Если у них знания по башкирскому языку основаны только на словарях, рекомендую читать башкирские газеты и журналы, слушать радио и смотреть телевизор. --Айсар (әңгәмә) 13:33, 22 апрель 2016 (UTC)

Йомғаҡ

Үҙгәртелмәне. --Ryanag (әңгәмә) 04:55, 29 апрель 2016 (UTC)

Тхимпху → Тһимпһу

Фекер алышыу тамамланған. Үҙгәртеүҙәр индермәгеҙ.

Ҡатнашыусылар тәҡдимдәре буйынса, башҡорт теленә фонетик яҡтан булған инглиз телендә en:Thimphu.--Ryanag (әңгәмә) 08:19, 5 ноябрь 2015 (UTC)

Йомғаҡ

Үҙгәртелмәне. --Ryanag (әңгәмә) 04:55, 29 апрель 2016 (UTC)

Тобольск → Тубыл (ҡала)

Фекер алышыу тамамланған. Үҙгәртеүҙәр индермәгеҙ.

Исемен үҙгәртергә. --Ардах18 (әңгәмә) 14:44, 3 апрель 2016 (UTC)

Йомғаҡ

 Эшләнде.--Ryanag (әңгәмә) 06:14, 22 апрель 2016 (UTC)

Малярия → Тапма

Фекер алышыу тамамланған. Үҙгәртеүҙәр индермәгеҙ.

Исемен үҙгәртергә. Есть башкирские названия - биҙгәк, тапма, тотанаҡ, һуғылма. Организовать перенаправления. В БЭ Тапма. --Ардах18 (әңгәмә) 02:47, 11 апрель 2016 (UTC)

Перечислим эти названия через запятую.--Саган (әңгәмә) 05:53, 11 апрель 2016 (UTC)

При чём тут запятые? --Ардах18 (әңгәмә) 06:20, 11 апрель 2016 (UTC)

Йомғаҡ

Исеме үҙгәртелде. Ҡалған варианттарға йүнәлтеү биттәре төҙөлдө.

• За вариант Тапма ауырыуы или Тапма: 1)Русско-башкирский толковый словарь медицинских терминов (М.Т.Азнабаев, 2007) 2)Русско-башкирский словарь медицинских терминов (В.З.Гумеров, 1981) 3)Тапма 4)
• За вариант Биҙгәк, Тапма: 1)Русско-башкирский словарь (под редакцией З.Г.Ураксина, 2005) 2)Русско-башкирский словарь сельскохозяйственных терминов (Ф.С.Мурзакаев, 2001)
• биҙгәк, тапма, тотанаҡ, һуғылма: 1)Русско-башкирский словарь терминов народной медицины (Р.Н.Каримова, 2005)

Халыҡ-ара тәбиғәтте һаҡлау союзы → Халыҡ-ара тәбиғәтте һаҡлау берекмәһе

Фекер алышыу тамамланған. Үҙгәртеүҙәр индермәгеҙ.

Исемен үҙгәртергә. --Ардах18 (әңгәмә) 03:12, 11 апрель 2016 (UTC)

Оставим союз, берекмә это объеденение. Например, Сода берекмәһе будет Объеденение Сода (а не союз).--Саган (әңгәмә) 05:56, 11 апрель 2016 (UTC)

ОбъедИнение. Союз не переводится и ничего из этого берләшмә, берлек, берекмә не подходит разве? Это название ХТҺБ есть в статье Юҡҡа сығып барыусы төрҙәр. --Ардах18 (әңгәмә) 06:20, 11 апрель 2016 (UTC)

«Берләшмә» по моему подходит, если исходить из названий БДБ, ЕБ. --Ryanag (әңгәмә) 07:18, 22 апрель 2016 (UTC)

!::По словарям «Союз», но, и есть вариант «Берлек». Но, не «Берләшмә», ибо Берләшмә → Объединение. --Рөстәм Нурыев (әңгәмә) 09:46, 22 апрель 2016 (UTC)

• Может кому-то и не нравится слово «союз», но в данном словосочетании его надо оставить как есть. Если бы оно вызывало непонимание или двоякое толкование, тогда можно было бы затевать специальное обсуждение. Язык - явление живое, к нему не надо подходить только со словарной точки зрения. Словарь - это не догма, там просто дается перевод того или иного слова, заимствованного из другого языка. Надо исходить с живого употребления слова. Словари и язык БашВики - это ещё не все. В дополнение к этому и в определенных моментах как бы отдельно есть живые носители языка и живое употребление слов. Зафиксированный в словарях тот или иной вариант перевода иногда вообще не употребляется в обиходе, поэтому, уважаемые коллеги, предлагаю отходить от книжного (словарного и «Вики-подхода») к живому языку. Айсар (әңгәмә) 13:17, 22 апрель 2016 (UTC)

То же самое про Евросоюз, не не говорят по-башкирский Европа берлеге, Европа берләшмәһе.--Саган (әңгәмә) 13:38, 22 апрель 2016 (UTC)

Йомғаҡ

Исеме үҙгәртелмәне. Йүнәлтеү бите төҙөлдө. --Ryanag (әңгәмә) 03:50, 29 апрель 2016 (UTC)

Мәғрифәтлек дәүере → Мәғрифәтселек дәүере

Фекер алышыу тамамланған. Үҙгәртеүҙәр индермәгеҙ.

В словаре и гуглится «Мәғрифәтселек». --Ардах18 (әңгәмә) 15:55, 21 апрель 2016 (UTC)

Мин ҡаршы түгел. Просветительство - мәғрифәтселек булһа, просвещение - мәғрифәтлек булыр тигән логиканан сығып, ошо вариантты алғайным. Хәйер, мәғрифәтселек формаһы электән килгәс, гуглда ла шулай тип эҙләнгәс, булһын әйҙә.  Риза --Alfiya55 (әңгәмә) 18:18, 22 апрель 2016 (UTC)

Йомғаҡ

Исеме үҙгәртелде. --Ryanag (әңгәмә) 03:48, 29 апрель 2016 (UTC)

Антика → Антиклыҡ

Фекер алышыу тамамланған. Үҙгәртеүҙәр индермәгеҙ.

В соответствии со словарями: 1)Русско-башкирский словарь общественно-политических терминов. (Г.К. Кунафина, Т.Д.Ишкина, 2001), 2)Русско-башкирский словарь (под редакцией З.Г.Ураксина, 2005), 3)Русско-башкирский словарь для работников по культуре (Н.Ф.Суфьянова, 2009). --Ryanag (әңгәмә) 05:40, 22 апрель 2016 (UTC)

Мин 50 на 50 ҡараштамын. Ике яҡҡа ла дәлилдәр бер сама. Шулай булғас, күпселек, шул иҫәптән һүҙлектәр, нимә ти - шулай булһын.  Риза--Alfiya55 (әңгәмә) 06:45, 22 апрель 2016 (UTC)

Йомғаҡ

Исеме үҙгәртелде. --Ryanag (әңгәмә) 02:32, 29 апрель 2016 (UTC)