Жәрири мәҙһәб

Жәрири мәҙһәб
	Жәрири мәҙһәб
	ғәр. المذهب الجريري‎‎
Башҡа исемдәре:	жәририә
Дин:	ислам
Ағым:	сөнниҙәр
Нигеҙләнгән:	IX быуат
Нигеҙләүсе:	Ибн Жәрир әт-Тәбәри
Илдәр:	Ғәббәсиҙәр хәлифәлеге
Тарҡалған:	X быуат
Ҡаршы тороусылар:	хәнбәлиҙәр

Жәрири мәҙһәб (ғәр. المذهب الجريري‎‎, йәки жәририә (ғәр. جريرية‎; рус. Джарири́тский мазха́б) — сөнни исламда иртә хоҡуҡи мәктәптәрҙең береһе (мәҙһәб). IX быуатта нигеҙләнгән һәм X быуатта йәшәүҙән туҡтаған.

Тарихы

Мәҙһәбтең нигеҙ һалыусыһы-эпоним билдәле мосолман дин белгесе — фаҡиһ Ибн Жәрир әт-Тәбәри (839—923). Тәбәристандан (хәҙ. Иран) сыҡҡан фарсы кешеһе. Шулай уҡ Ибн Жәрир хәҙистәрҙе (ғилм әл-хәҙис) һәм ислам хоҡуғын (фиҡһ) яҡшы белгән.

Әт-Тәбәри мәҙһәбе хоҡуҡи мәсьәләләрҙә оҙаҡ ваҡыт әш-Шәфиғиҙең эйәрсене була, ул шәфиғи мәктәбенән бик аҙ айырыла һәм күп кенә мөһим аспекттары ошо мәҙһәбтән алынған^[1].

Йәш сағында Әхмәт ибн Хәнбәлдә уҡырға теләп, Бағдадҡа сәйәхәт ҡылған (ләкин уның иҫән сағына өлгөрмәгән)^[2], һуңынан ҡат-ҡат хәнбәлиҙәр менән киҫкен бәхәскә ингән^[3], ә шәкерттәре хәнбәли мәҙһәбенә ҡаршы булған^[4]. Әт-Тәбәри менән хәнбәлиҙәр араһындағы дошманлыҡ шул ҡәҙәр ныҡ киҫкенләшә, хатта ул 923 йылда мәрхүм булғас, йыназаны өҙөүгә юл ҡуймаҫ өсөн, йәшерен рәүештә төндә ерләнелә^[2].

Уның бөтә шәкерттәре таянған жәрири мәҙһәб буйынса төп хеҙмәт булып әт-Тәбәриҙың «Шәриғәт ҡағиҙәләре тураһында гүзәл телмәрҙәр» тигән китабы тора (ғәр. «لطيف القول في أحكام شرائع الإسلام»‎)^[5].

Жәрири мәҙһәб X быуатта йәшәүҙән туҡтай^[6].

Иҫкәрмәләр

↑ Воскресенский А. Д. Политические системы и политические культуры Востока. — Восток-Запад, 2006. — С. 221. — 687 с.
↑ ^2,0 ^2,1 Meri J. W. Medieval Islamic Civilization. An Encyclopedia. — Routledge, 2005. — P. 791. — 1088 p. — (Routledge Encyclopedias of the Middle Ages). — ISBN 9781135456030.
↑ Прозоров С. М,. Хрестоматия по исламу. — Наука, 1994. — Т. 1. — С. 50. — 234 с.
↑ Петрушевский И. П. Ислам в Иране в VII—XV веках: курс лекций. — Издательство Ленинградского университета, 1966. — С. 141. — 398 с.
↑ Аль-Гамиди М. А. А. المرويات والاراء في النسخ من خلال تفسير ابن جرير الطبري جمعا وتخريجا ودراسة. — Мекка, 2000 (1420 г. х.). — С. 29.
↑ Ali A., Thiam I. D., Talib Y. A. The Different aspects of Islamic culture: Islam in the World today; Islam and the Muslim world today. — UNESCO Publishing, 2016. — P. 24. — 766 p. — ISBN 9789231001338.

	Был ислам тураһында тамамланмаған мәҡәлә. Һеҙ мәҡәләне төҙәтеп һәм тулыландырып проектҡа ярҙам итә алаһығыҙ.

[1] Воскресенский А. Д. Политические системы и политические культуры Востока. — Восток-Запад, 2006. — С. 221. — 687 с.

[meri-2] 2,0 ^2,1 Meri J. W. Medieval Islamic Civilization. An Encyclopedia. — Routledge, 2005. — P. 791. — 1088 p. — (Routledge Encyclopedias of the Middle Ages). — ISBN 9781135456030.

[3] Прозоров С. М,. Хрестоматия по исламу. — Наука, 1994. — Т. 1. — С. 50. — 234 с.

[петрушевский-4] Петрушевский И. П. Ислам в Иране в VII—XV веках: курс лекций. — Издательство Ленинградского университета, 1966. — С. 141. — 398 с.

[5] Аль-Гамиди М. А. А. المرويات والاراء في النسخ من خلال تفسير ابن جرير الطبري جمعا وتخريجا ودراسة. — Мекка, 2000 (1420 г. х.). — С. 29.

[6] Ali A., Thiam I. D., Talib Y. A. The Different aspects of Islamic culture: Islam in the World today; Islam and the Muslim world today. — UNESCO Publishing, 2016. — P. 24. — 766 p. — ISBN 9789231001338.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]